Cis to roślina, która wyróżnia się na tle innych drzew iglastych. Posiada charakterystyczne, płaskie igły, które są ciemniejsze na wierzchu i jaśniejsze pod spodem. Jeśli zapewnione są odpowiednie warunki dla cisu, drzewo może osiągać nawet 20 metrów.
Zapamiętaj!
- Cisy mogą być pojedynczymi ozdobami ogrodu lub uformowane w żywopłot
- Potrzebują żyznej, przepuszczalnej gleby o obojętnym, zasadowym lub lekko kwaśnym odczynie
- Stanowisko powinno być też zacienione i wilgotne ⛅
- Te drzewa i krzewy mają zwarty system korzeniowy, dzięki czemu łatwo je przesadzać
- Raz lub dwa razy w sezonie należy je przycinać, a następnie nawozić ✂️
- Cis to roślina trująca dla ludzi i zwierząt ⚠️
Cis – charakterystyka rośliny
Cis występuje w formie drzewa bądź krzewu i często sadzony jest w ogrodach. Spotkać go można w Europie, Azji, Afryce oraz w Ameryce Północnej. W Polsce, w warunkach naturalnych, występuje tylko jeden gatunek jego gatunek – cis pospolity. Jego drewno, ze względu na trwałość i oryginalny kolor, często jest wykorzystywane w przemyśle meblarskim. Cisy można często spotkać w parkach, gdyż są odporne na różne warunki atmosferyczne i stanowią prawdziwą ozdobę. W ogrodach natomiast często wykorzystuje się je do tworzenia żywopłotu, jak też formowane są z nich różnego rodzaju kształty.
Cis – jakie warunki należy mu zapewnić do odpowiedniego wzrostu?
Jeśli chodzi o cis, wymagania do uprawy nie są zbyt wielkie. Jeśli zastosujesz kilka wskazówek, roślina będzie rozwijać się prawidłowo i będzie stanowić prawdziwą ozdobę ogrodu.
Rodzaj gleby
Cis najlepiej rozwija się na glebach żyznych i dość dobrze przepuszczalnych, nie przepada natomiast za ziemią zbyt suchą i jałową. Najlepiej, by miała odczyn lekko kwaśny bądź zasadowy, ale zdecydowanie należy unikać ziemi mocno zakwaszonej. Jeśli przed posadzeniem stwierdzisz, że odczyn jest zbyt niski, warto zastosować specjalne środki, które zwiększą pH ziemi i sprawią, że stanie się ona bardziej zasadowa.
Nasłonecznienie i wilgotność
Cis nie przepada za zbyt dużym nasłonecznieniem i zdecydowanie lepiej rośnie w miejscach zacienionych. Należy pamiętać, że cis doskonale znosi wilgotne środowisko, dlatego z powodzeniem może być posadzony w okolicach oczka wodnego.
Podlewanie
Warto pamiętać również o odpowiednim podlewaniu – gdy ziemia będzie zbyt sucha, roślina nie będzie rozwijać się prawidłowo. Nawadnianie jest szczególnie istotne zaraz po zasadzeniu roślin oraz w pierwszych miesiącach ich wzrostu.
Cis – sadzenie i rozmnażanie
Krzew cisu jest prosty w uprawie. W jaki sposób jednak należy prawidłowo sadzić i rozmnażać roślinę?
Prawidłowe sadzenie cisów
Po zdecydowaniu o przesadzeniu cisów z doniczki, należy umieścić je w glebie na taką samą głębokość, na jakiej znajdowały się w pojemniku. Jeśli chodzi o odstęp pomiędzy roślinami w ziemi, wszystko zależy od gatunku, gdyż niektóre okazy potrzebują więcej miejsca do prawidłowego wzrostu. Dużą zaletą cisów jest zwarty system korzeniowy, co daje możliwość przesadzania nawet dorosłych krzewów. Procesu tego można dokonywać przez cały rok, pomijając jedynie momenty, gdy ziemia jest zamarznięta.
Rozmnażanie
Cisy można rozmnażać z nasion bądź sadzonek, jednak druga metoda jest zdecydowanie bardziej efektywna. Fragment pędu wystarczy oczyścić w dolnej części z igieł i umieścić w ukorzeniaczu, a po ukorzenieniu w okresie wiosennym posadzić w doniczce, a następnie w ziemi. W przypadku rozmnażania z nasion prawdopodobieństwo otrzymania roślin jest mniejsze, a poza tym nie jest to dobre rozwiązanie, jeśli zależy ci na barwnych okazach.
Czy cis stanowi zagrożenie dla zwierząt i ludzi?
Cis – drzewo śmierci. Często można spotkać się z tym pojęciem, gdyż cisy są niezwykle trujące. Wszystko za sprawą alkaloidu taksyny. Zarówno krzew, jak i drzewo stanowią szczególne zagrożenie dla bydła i koni, jednak nie należy zapominać, że są również bardzo trujące dla ludzi. Szczególnie niebezpieczne są igły i nasiona cisu, w których znajduje się duże stężenie trucizny. Porażają one ośrodek oddechowy oraz działają szkodliwie na układ pokarmowy, serce i ośrodkowy układ nerwowy.
W jaki sposób prawidłowo nawozić roślinę?
W przypadku cisu najlepiej sprawdzą się nawozy wieloskładnikowe, które zawierają zarówno mikro-, jak i makroelementy. W okresie wakacyjnym należy jednak unikać stosowania nawozów zawierających dużą ilość azotu, gdyż pobudza on krzew do wzrostu, co jest niekorzystnym zjawiskiem w okresie jesienno-zimowym. Nie do końca wykształcone jeszcze rośliny są zdecydowanie za słabe, by przetrwać temperatury poniżej zera.
Nawożenie jest szczególnie istotne po przycinaniu cisów, gdyż wymagają one wówczas substancji odżywczych do prawidłowego wzrostu i rozwoju.
Redakcja radzi
Jeśli chcesz nawozić cis preparatem dla iglaków, zwróć uwagę na jego pH. Wiele roślin iglastych jest kwasolubnych, w związku z czym nawozy przeznaczone dla nich mogą obniżać pH ziemi. W przypadku cisu byłoby to niepożądane. Ten gatunek preferuje zasadowe lub obojętne gleby.
W jaki sposób należy prawidłowo przycinać cisy?
Przycinanie cisów powinno odbywać się raz bądź dwa razy w sezonie, w zależności od wieku rośliny. W przypadku młodych roślin przycinanie należy przeprowadzić w okolicach marca bądź kwietnia i ponownie w lipcu bądź sierpniu, natomiast jeśli chodzi o starsze rośliny, w okolicach kwietnia. Cis niezwykle dobrze znosi przycinanie, dlatego często wykorzystywany jest do tworzenia niesamowitych kształtów, które stanowią prawdziwą ozdobę ogrodu. Należy pamiętać, że ta roślina posiada silne właściwości regeneracyjne, dzięki czemu szybko można zaobserwować odrośnięte pędy nawet z uśpionych pąków.
Cis – najczęściej występujące choroby
Cis jest rośliną stosunkowo odporną na różnego rodzaju choroby, jednak czasami zdarza się zaobserwować niepokojące zmiany. Czasem może również dojść do zaatakowania cisu przez szkodniki.
Fytoftoroza
To rodzaj choroby grzybiczej, która atakuje system korzeniowy. W wyniku tego dochodzi do zablokowania transportu wody oraz substancji odżywczych, co prowadzi do obumierania igieł.
Szara pleśń
Jeśli zaobserwujesz na igłach charakterystyczny, szary nalot, może być to objaw szarej pleśni. Konieczne jest zastosowanie wówczas specjalistycznych środków, które pozwolą pozbyć się tej choroby.
Wielkopąkowiec cisowy
Jest to rodzaj szkodnika, który atakuje pąki. W wyniku tego dochodzi do ich puchnięcia. Zaobserwować można również wzrost zniekształconych igieł. Jeśli chcesz pozbyć się tego szkodnika, konieczne jest zastosowanie specjalistycznych środków dostępnych w wielu sklepach ogrodniczych.
Misecznik cisowiec
To rodzaj szkodnika, który atakuje zarówno pędy, jak i igły. Wykryjesz go, obserwując jasnożółte larwy. Gdy szkodnik ten zaatakuje krzew, charakterystyczne jest żółknięcie i brązowienie igieł, co ostatecznie prowadzi do ich opadania. W zwalczaniu misecznika stosuje się specjalistyczne środki chemiczne.
Cis – krzew lub drzewo, często spotykane jest w parkach i ogrodach jako roślina ozdobna. Jest stosunkowo prosty w uprawie i przy niewielkim wysiłku można cieszyć się pięknymi okazami. Jeśli chciałbyś zgłębić swoją wiedzę na temat cisu, koniecznie zapoznaj się z powyższym artykułem i dowiedz się wszystkiego, co niezbędne, by rozpocząć swoją przygodę z tą rośliną!
Najczęściej zadawane pytania
Czego nie lubi cis?
Cis nie lubi zbyt nasłonecznionych i suchych miejsc, dlatego spotyka się go najczęściej w wilgotnych lasach. Nie przepada też za ciężką, gliniastą glebą, która może doprowadzić do gnicia korzeni. Poza tym nie znosi bardzo kwaśnej gleby.
Co lubi cis?
Cis lubi miejsca ciepłe, ale umiarkowanie wilgotne. Pasuje mu żyzna i przepuszczalna gleba o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Dobrze znosi przesadzanie, przycinanie i formowanie.
Czy cis jest drzewem iglastym?
Cis jest dużym krzewem lub małym drzewem iglastym, ponieważ osiąga zwykle tylko do 15 metrów wysokości. Rośnie powoli (na początku 3–4 cm, później 10–15 cm rocznie) i może żyć nawet tysiąc lat.
Czy każdy cis jest trujący?
Tak. W Polsce występuje tylko jeden gatunek cisu i jest on trujący. Inne gatunki, występujące w różnych częściach świata, także zawierają truciznę.
Czy można wyciąć cis?
Tak, cis na prywatnej posesji można wyciąć, o ile jest krzewem. Jeśli ma rozmiar drzewa, to ze względu na jego wartość przyrodniczą, opłata za wycinkę jest wysoka. Cisy stanowią naturalne schronienie dla ptaków, zwierząt i owadów. Koszt wycięcia cisu to nawet 170–200 zł za centymetr obwodu.