Orzesznik należy do drzew z rodziny orzechowatych. Chociaż rzadko spotykany w Europie, niekiedy można natknąć się na niego w prywatnych ogrodach. Przekonaj się, jak uprawiać drzewo i odpowiednio o nie dbać.
Orzesznik, mimo że osiada przeszło 18 gatunków, nie jest dobrze znany w Polsce. Mimo to czasami można natknąć się na niego w naturze, a coraz częściej i na prywatnych posesjach. Jeżeli zastanawiasz się nad uprawą orzesznika, zapoznaj się z poniższym tekstem; przedstawiamy w nim gatunki występujące na terenie Polski oraz jak wygląda ich pielęgnacja.
Orzesznik – występowanie
Orzesznik nazywany jest również przeorzechem (łac. Carya). Jego największe zróżnicowanie gatunkowe występuje w Ameryce Północnej, głównie na południu Stanów Zjednoczonych oraz na północy Meksyku. Kilka gatunków rośnie w Ameryce Środkowej, ok. 6 można znaleźć w Południowo-Wschodniej Azji. W Polsce można natknąć się na 3 gatunki, z których dwa mają status antropofitów.
Orzeszniki rosną najczęściej w rejonie rzek, z wyjątkiem orzesznika czarnego, na który można natknąć się w suchych miejscach.
Gatunki orzesznika
Na terenie Polski znajdują się trze gatunki orzesznika. Zalicza się do nich:
- Orzesznik gorzki (łac. Carya cordiformis) – dorosły okaz osiąga ok. 40 m; posiada bardzo długi pień, który rozgałęzia się dopiero od 3/4 wysokości. Ukorzenia się wyjątkowo głęboko. Zazwyczaj można się na niego natknąć w pobliżu brzegów rzek i na bagnach.
- Orzesznik pięciolistkowy (łac. Carya ovata) – dość rzadko spotykany w Polsce. Wytrzymały i odporny na warunki atmosferyczne. Posiada jadalne i dość smaczne orzechy. Dorasta do ok. 20 m wysokości. Charakteryzuje go dekoracyjna kora.
- Orzesznik siedmiolistkowy (łac. Carya laciniosa) – drzewo dorasta do ok. 40 m wysokości. Korona jest wąskojajowata. Kora młodych drzewek jest gładka, zaś u starszych popielatoszara oraz łuszcząca.
Carya – morfologia i biologia
Większość orzeszników posiada smukłe konary. Liście są duże, a ich brzegi piłkowane. Na jesień przebarwiają się na piękną, złotą barwę.
Kwiaty orzeszników są rozdzielnopłciowe; kwiaty męskie są zebrane w kotki, które rozwijają się w skupiskach po trzy. Kwiatostany żeńskie natomiast są skupione w krótkich kłoskach na szczytach pędów. Kwiaty są wiatropylne. Owoce drzew Carya to niby-pestkowce. Miękka okrywa, która otacza orzech powstaje z przysadek i podkwiatków, natomiast owocnia jest zdrewniała. Przypominają nieco orzechy włoskie, chociaż są od nich gładsze.
Uprawa i pielęgnacja orzesznika
Naturalne środowisko orzesznika obejmuje wilgotne, a nawet bagienne tereny. Większość gatunków spotyka się nad brzegami zbiorników wodnych lub w liściastych lasach. Jeżeli myślisz o zasadzeniu orzesznika w swoim ogrodzie, musisz zapewnić mu żyzną i wilgotną glebę. Ponadto wybrane miejsce powinno być dobrze nasłonecznione lub znajdujące się w niewielkim cieniu. Przez fakt, że drzewo posiada bardzo rozbudowany system korzeniowy, trudno się je przesadza; warto zatem dobrze przemyśleć umiejscowienie sadzonki.
Orzesznik przez pierwsze 2-3 lata rośnie dość wolno. W tym czasie adaptuje się do nowego otoczenia i zakorzenia się w podłożu. Nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, z wyjątkiem podlewania i okrywania na zimę.
Orzesznik – podsumowanie
Orzesznik należy do drzewa sadzonego głównie ze względu na jego właściwości ozdobne. Jednocześnie warto pamiętać, że niektóre gatunki rodzą owoce nie tylko jadalne, ale i dość smaczne. Jeżeli planujesz zasadzenie orzesznika w swoim ogrodzenie, pamiętaj o zapewnieniu mu odpowiednich warunków, dzięki którym będzie mógł się właściwie rozwijać.
