Wśród roślin uprawianych w gospodarstwach rolnych duża ich część to gatunki, które nie nadają się do spożycia przez człowieka. Są one przeznaczone na pokarm dla zwierząt hodowlanych oraz do dokarmiania zwierzyny dzikiej w okresie zimowym. Poznaj ich nazwy i sprawdź, które z nich mają największe znaczenie.
Zapamiętaj!
- Rośliny pastewne to takie, którymi karmi się zwierzęta hodowlane i dziką zwierzynę
- To zwykle mniej wymagające w uprawie rośliny niż te spożywane przez człowieka
- Podawanie krowom kukurydzy korzystnie wpływa na ich mleczność
- Świnie karmi się jęczmieniem, żytem i pszenżytem, a także roślinami strączkowymi
- Inne rośliny pastewne to lucerna, burak pastewny i wyka
Zboża w żywieniu zwierząt hodowlanych
Odmiany traw i zbóż pełnią bardzo ważną rolę w żywieniu zwierząt gospodarskich. Dostarczają im potrzebną dawkę węglowodanów, która zaspokaja ich potrzeby energetyczne. Oprócz tego są bogate w witaminy i mikroelementy (np. fosfor i potas), ale niezbyt zasobne w białko. Świeża i suszona trawa jest podstawą żywienia krów oraz koni, a także zwierząt pasterskich. Zboża są obecne w diecie większości zwierząt hodowlanych.
Gatunki roślin na pasze dla zwierząt dojnych – kukurydza
Typy paszy dla zwierząt to kiszonki, zielonki i nasiona. Kiszonka z kukurydzy powstaje przez przefermentowanie beztlenowe rozdrobnionych roślin. Przygotowanie drobnej sieczki sprawia, że ziarniaki są wystarczająco rozdrobnione, aby bakterie fermentacji kwasu mlekowego umożliwiły strawienie pokarmu przez żołądek krowy. Kiszonka z kukurydzy nadaje się do karmienia zwierząt po około 6. tygodniach. Pasza tego rodzaju korzystnie wpływa na stan odżywienia oraz mleczność krów.
Rośliny pastewne – jęczmień i żyto w żywieniu trzody chlewnej
Jęczmień jest zbożem używanym do skarmiania trzody chlewnej. Ziarno dostarcza dużą ilość energii oraz wartościowe aminokwasy. Niskie wymagania glebowe żyta, pszenżyta oraz jęczmienia sprawiają, że są one często uprawiane jako karma dla zwierząt. Z uwagi na zawartość niektórych składników nie poleca się dawania tych zbóż prosiętom.
Strączkowe rośliny pastewne dla świń – przykłady gatunków
Wśród roślin motylkowych jest sporo gatunków, które doskonale nadają się na wartościową paszę dla zwierząt hodowlanych. Ziarna grochu, łubinu, seradeli i soi są bogate w aminokwasy egzogenne. Spożywanie dobrej jakości białka i tłuszczu z zawartością ważnych mikroelementów korzystnie wpływa na zdrowie i zwiększenie masy zwierząt tucznych, np. kurczaków brojlerów i świń tuczników. Trzodę chlewną karmi się roślinami strączkowymi, głównie grochem siewnym, bobikiem i łubinem.
Lucerna jako idealna pasza dla bydła
Lucerna w diecie jest ważnym składnikiem objętościowym diety krów. Bydło może jeść ją w postaci świeżej, suszonej jako siano i w formie kiszonki. To sprawia, że jest ona bardzo uniwersalną rośliną uprawną. Bogata w aminokwasy pasza objętościowa bazująca na lucernie jest tanim i skutecznym sposobem na to, aby pokryć zapotrzebowanie krów na białko.
Jakie rośliny pastewne bobowate można zobaczyć w Polsce?
Uprawa roślin pastewnych w naszym klimacie ma ogromne znaczenie w produkcji. Wśród licznych odmian pastewnych gatunków znajdują się drobnonasienne i grubonasienne rośliny motylkowe. Do tej pierwszej grupy zalicza się koniczynę i lucernę, a do drugiej grupy należy groch siewny, bobik, soja, wyka i łubin.
Rośliny okopowe jako dobre źródło węglowodanów
Pastewne rośliny okopowe dostarczają dobrej jakości cukrów prostych i złożonych. Dzięki temu zaspokajają potrzeby energetyczne zwierząt hodowlanych i dzikich, np. zwierzyny płowej. Ich częścią użytkową są bulwy i korzenie. Przykładem może być burak pastewny. Jest to gatunek o dużych potrzebach pokarmowych, dlatego jego uprawa jest niezbyt opłacalna ekonomicznie.
Ciekawostka na dziś
Rośliny pastewne uprawiane w Polsce odznaczają się stosunkowo dużą masą otrzymywaną z jednostki powierzchni uprawy. Zarówno zboża, jak i rośliny strączkowe oraz okopowe zaspokajają ważne potrzeby żywieniowe zwierząt hodowlanych, dlatego wpływają na opłacalność ekonomiczną chowu bydła, świń i drobiu.
Często zadawane pytania
Czy kukurydza to roślina pastewna?
Kukurydza może być uprawiana jako roślina pastewna, ale jest również ważną rośliną uprawną wykorzystywaną do produkcji żywności oraz przemysłowych surowców, takich jak etanol czy skrobia.
Czy ziemniaki to rośliny pastewne?
Głównym zastosowaniem ziemniaków jest produkcja żywności dla ludzi, ale odpady ziemniaczane, takie jak obierki, mogą być również wykorzystywane jako pasza dla zwierząt gospodarskich po odpowiednim przetworzeniu.
Jak odróżnić kukurydzę pastewną od spożywczej?
Aby odróżnić kukurydzę pastewną od spożywczej, należy zwrócić uwagę na odmianę rośliny oraz stadium wzrostu, w którym jest zbierana. Kukurydza pastewna zazwyczaj jest zbierana w młodszym stadium, gdy jest jeszcze zielona i bogata w błonnik, podczas gdy kukurydza spożywcza jest zbierana, gdy ziarna są dojrzałe. Odmiany kukurydzy spożywczej mają zwykle słodszy smak i wyższą zawartość cukru niż odmiany pastewne.
Czy słonecznik to roślina pastewna?
Głównym zastosowaniem słonecznika jest produkcja oleju słonecznikowego, a także przekąski w postaci prażonych nasion. W niektórych przypadkach zużyte łuski nasion słonecznika mogą być stosowane jako dodatek do pasz dla zwierząt, jednak ich wartość odżywcza jest stosunkowo niska.
