Zielistka (Chlorophytum comosum) to ze względu na swoją łatwość uprawy jedna z najpopularniejszych domowych roślin ozdobnych. Co powinieneś wiedzieć o tej niemal idealnej roślince doniczkowej?
Charakterystyka rośliny
Pełna nazwa tej rośliny to zielistka Sternberga, od nazwiska jej odkrywcy, czeskiego botanika Kaspara Marii Grafa Sternberga. Często określana jest również jako zielistka czubiasta. Pochodzi z Afryki Południowej i jest uprawiana w wielu krajach świata. W Polsce głównie występuje jako roślina pokojowa. Zielistka zaliczana jest do roślin szparagowatych (Asparagaceae s.l) i podrodziny roślin agawowych.
Cechy zielistki
Roślina ceniona jest ze względu na dość dużą wytrzymałość i dostosowywanie się do domowych warunków. Co ciekawe, potrafi ona oczyszczać powietrze, usuwając z niego toksyczne substancje takie jak tlenki węgla, amoniak czy formaldehydy. Dodatkowo jej zielone liście nie są toksyczne dla zwierząt.
Wygląd
Zielistka charakteryzuje się długimi, wąskimi liśćmi o zielonym kolorze z paskami. Kolor pasów (żółty, biały lub kremowy) będzie różnił się w zależności od odmiany. Maksymalna wysokość rośliny to około 45 centymetrów, a jej liście z kolei osiągają nawet do 50 centymetrów długości. Liście zielistki opadają w dół, roślina więc najlepiej komponuje się w podwieszanej doniczce. Wzrastająca zielistka tworzy gęste kępy, przypominające nieco liście trawy. Na końcach łodyg co jakiś czas będą tworzyć się rozmnóżki, czyli młode roślinki zielistki, które można rozsadzić w celu rozmnożenia rośliny. Wiosną i latem zauważysz tam również drobne, białe kwiaty.
Odmiany zielistki
Do najpopularniejszych i najczęściej spotykanych w sklepach ogrodniczych odmian zielistki należą:
- „Bonnie” – żółte łodygi kwiatostanowe, z jasnozielonymi szerokimi liśćmi z białym pasem. Liście tej odmiany skręcają się w przepiękne łuki;
- „Ocean” – szerokie, jasnozielone liście z kremowymi brzegami. Uwaga: odmiana szczególnie wrażliwa;
- „Variegatum” – najczęściej spotykana odmiana, kremowe liście z zielonymi brzegami;
- „Lemon” – wąskie, zielone liście przypominające trawę;
- „Zebra” – ciemnozielone liście z żółtymi brzegami;
- „Vittatum” – szarozielone liście z białymi paskami;
- „Green Orange” – szerokie liście z pomarańczowymi pędami. Uwaga: to jedyna toksyczna odmiana zielistki.
Właściwa pielęgnacja – jak zadbać o zielistkę?
Stanowisko
Gdzie postawić domową zielistkę, aby rosła jak najlepiej? Roślina dość szybko przystosowuje się do warunków świetlnych w mieszkaniu, najlepiej będzie jednak rosła w półcieniu. Bezpośrednie wystawienie na intensywne promienie słoneczne może sprawić, że jej zielone liście zblakną i stracą swój piękny kolor. Zielistka toleruje również dość szeroki zakres temperatur (aż od 6 do 30 stopni). Pamiętaj aby nie stawiać jej blisko kaloryfera – pod wpływem suchego powietrza końcówki liści będą szybciej zasychać.
Podłoże
Podłoże w doniczce zielistki powinno być wilgotne, umiarkowanie przepuszczalne i o lekko kwaśnym odczynie (poziom pH gleby od 5,5 do 6,5). Do uprawy wystarczy więc zwykła, uniwersalna ziemia do kwiatów doniczkowych. Pomocne może być zadbanie o dodatkową przepuszczalność i rozluźnienie gleby za pomocą piasku lub wermikulitu. Zielistkę można nawozić w celu jej wzmocnienia, zbyt częste dostarczanie składników odżywczych może jednak prowadzić do zasolenia gleby. Nawóz (rośliny zielone) wystarczy stosować raz na dwa tygodnie, w miesiącach od marca do kwietnia, co wzmocni pojawianie się większej liczby rozłogów i szybszego kwitnienia.
Roślina najlepiej będzie się czuć w dużej, wiszącej doniczce która pozwoli na swobodne opadanie jej szerokich liści. Będzie wtedy wyglądać też najbardziej efektownie!
Podlewanie
Zielistkę najlepiej podlewać raz w tygodniu – przy wysokich, letnich temperaturach odstęp można zmniejszyć do 2–3 dni. Zanim podlejesz zielistkę, sprawdź delikatnie wilgotność podłoża za pomocą palca. Jeśli ziemia jest sucha, to odpowiedni czas na nawodnienie rośliny. Pamiętaj, że zielistkę, tak jak większość wysoko odpornych roślin doniczkowych o wiele łatwiej przelać niż przesuszyć. Korzenie rośliny składają się z mięsistych bulw które świetnie magazynują wodę podczas zimowych okresów. Przelanie może prowadzić do przegnicia korzeni. W okresie grzewczym warto też zaopatrzyć się w zraszacz lub nawilżacz powietrza, który podniesie poziom wilgotności w mieszkaniu oraz nawilży delikatne liście.
Rozmnażanie
Jedną z zalet zielistki jest jej szybkie rozrastanie się. Mała roślina w doniczce dzięki właściwej pielęgnacji szybko zamieni się w kilka kolejnych ozdób do twojego mieszkania lub świetnych prezentów dla najbliższych. Aby rozmnożyć zielistkę, wykorzystaj rozmnóżki rozwijające się na końcach pędów kwiatostanowych. Jeśli po delikatnym oderwaniu zauważysz korzenie, sadzonkę możesz od razu umieścić w doniczce z ziemią. Jeśli oderwana rozmnóżka nie posiada jeszcze korzeni, należy umieścić ją w naczyniu z wodą w nasłonecznionym miejscu aby mogła się ukorzenić.
Rozmnażanie zielistki przez podział
Starsze i silnie rozwinięte zielistki można rozmnażać również poprzez podział, rozdzielając delikatnie rozłogi i bryły korzeniowe i rozsadzając je w kilku doniczkach. Pamiętaj też o częstym przesadzaniu rośliny. Zielistkę powinno przesadzać się w momencie, gdy jej korzenie zaczynają wystawać z otworów doniczki, a więc przy normalnym tempie wzrostu przynajmniej raz do roku.
Choroby i błędy w pielęgnacji
Nawet najłatwiejsze w uprawie rośliny doniczkowe mogą zachorować pod wpływem niewłaściwej pielęgnacji lub ataku szkodników. Obserwuj dokładnie liście zielistki – jeśli bledną, usychają lub żółkną, to sygnał, że musisz koniecznie zadbać o swoją roślinę. Większość problemów z rośliną wynikać będzie z przesuszenia bądź przelania. Szkodniki niszczące liście (przędziorki lub mszyce) na szczęście pojawiają się bardzo rzadko.
Zielistka: podsumowanie
To wszystko co powinieneś wiedzieć o domowej uprawie zielistki Sternberga. Zielistka dobrze znosi większość warunków domowych, to więc niemal idealna roślina dla każdego mieszkania. Którą z odmian wybierzesz?
