Wiedza w Pigułce
- Eukaliptusy to egzotyczne drzewa z rodziny mirtowatych, które naturalnie występują w tropikalnych miejscach, np. w Australii, Tasmanii czy w Nowej Gwinei.
- Eukaliptusy w domu najczęściej uprawia się w odmianie Eucalyptus gunnii, choć inne rodzaje eukaliptusa również nadają się do uprawy w doniczce. Mimo wszystko może być mu trudno się u nas zaaklimatyzować.
- Nie stawiaj eukaliptusa przy grzejniku.
- Możesz podlewać eukaliptusa każdego dnia, ale kontroluj, żeby ta piękna roślina nie stała w wodzie.
- Eukaliptus lubi wilgoć: jeśli masz nawilżacz powietrza w domu, to już pierwszy krok do sukcesu!
Eukaliptus kojarzy się jako potężne drzewo zrzucające korę oraz z misiem koala. Jednakże niektóre gatunki da się uprawiać w domu. Prezentują się bardzo dekoracyjnie, a niektóre z nich posiadają właściwości lecznicze. Sprawdź jak go uprawiać!
Eukaliptusy – charakterystyka drzew
Eukaliptusy są egzotycznymi drzewami, które należą do rodziny mirtowatych. Naturalnie spotkasz je w tropikalnych miejscach, np. w Australii, Tasmanii czy w Nowej Gwinei. W domu najczęściej uprawia się eukaliptus Gunna (Eucalyptus gunnii).
W naturze w zależności od gatunku drzewa mogą dorastać od 15 do 100 m wysokości. Pnie eukaliptusów mogą być potężne lub smukłe. Ich kora często się łuszczy, co sprawia, że na powierzchni powstają interesujące przebarwienia i wzory. Najciekawsze zestawienie występuje u eukaliptusa tęczowego (Eucaliptus deglupta). Drzewa niekiedy posiadają kolce, choć częściej zdarza się to w uprawie domowej. Skórzaste liście wydzielają charakterystyczny zapach, który wykorzystuje się w np. przemyśle jako olejek eteryczny.
Eukaliptusy kwitną. Ich kwiaty są pierzaste, najczęściej białe. Owocem jest zdrewniała torebka. Niestety bardzo rzadko eukaliptus zakwitnie w warunkach domowych.
Rodzaje eukaliptusa
W domu najczęściej uprawia się eukaliptusa niebieskiego. Jednakże nie oznacza to, że inne rodzaje nie nadają się do doniczki. Domowe odmiany eukaliptusa:
- eukaliptus śnieżny (Eucalyptus pauciflora) – rośnie maksymalnie do 10 m. Jego liście są podłużne lub owalnie podłużne o gładkiej krawędzi, posiadają szarozielony kolor z białym połyskiem. Jego kora jest biała, a pędy czerwone;
- eukaliptus biały (Eucalyptus alba) – niskie drzewo o białej korze i jasnym zabarwieniu liści;
- eukaliptus sercowaty tzw. srebrny dolar (Eucalyptus cordata) – wygląda jak duży krzew, ma kilka cienkich pni. Jego liście różnią się między sobą w zależności od wieku drzewa. Młode pędy wypuszczają sercowate, okrągłe lub jajowate listki. Są matowe w kolorze srebrzystoszarym lub szarozielonym. Na starszych osobnikach liście są podłużne, lancetowate i szarozielone;
- eukaliptus „Powderbark Wandoo” (Eucaliptus accedens) – w warunkach domowych rośnie maksymalnie do około 3 metrów wysokości. Na młodych drzewach liście początkowo są niebieskozielone, eliptyczne i jajowate. Z wiekiem zaczynają wyrastać liście podłużne, sierpowate.
- eukaliptus cytrynowy (Eucalyptus citridiora) – ma charakterystyczny cytrynowy zapach. Jego liście są podłużne o żółtozielonym kolorze. Wytwarza kwiaty o jasnych pręcikach;
- eukaliptus królewski (Eucalyptus regnans)– nie nadaje się do uprawy jako roślina doniczkowa, ale jest jednym z największych drzew na świecie.
Eukaliptus w doniczce, czyli uprawiany w domu eukaliptus niebieski
W uprawie doniczkowej najczęściej spotyka się eukaliptus Gunni, nazywa się go eukaliptusem górskim, kłującym lub niebieskim.
Występujący w naturze eukaliptus górski jest drzewem o luźnym pokroju i smukłym pniu. Wśród innych rodzajów eukaliptusów, ten nie jest zbyt wysoki. Może osiągnąć do 30 metrów wysokości, co czyni go jednym z mniejszych okazów. W doniczce nie jest możliwe tak duży rozrost, osiąga wtedy maksymalnie 2-3 m.
Liście eukaliptusa mają niebieskie zabarwienie, stąd wzięła się nazwa. Roślina wytwarza dwa rodzaje ozdobnych liści, u młodych drzew są pozbawione ogonków i mocno zaokrąglone, a starsze okazy mają wydłużone, lancetowate i szpiczasto zakończone listki z krótkim ogonkiem. Po ich roztarciu wydobędziesz charakterystyczny zapach.
Odmiana tej rośliny posiada kolce, dlatego też nazywa się go eukaliptusem kłującym. W domowej uprawie często występują wystające wypustki.
Uprawa
Eukaliptus niebieski jest naprawdę wymagającą rośliną. W domu najlepszym miejscem do uprawy eukaliptusa będzie taras lub balkon. Nada się bardzo wilgotna łazienka z wielkim oknem, przez które będzie wpadać duża ilość słońca. Nie może stać przy grzejniku! Z pięknego eukaliptusa zostanie tylko doniczka.
Rośliny pochodzą z tropikalnych zakątków świata, zatem potrzebują dużo słońca. W domu ustaw go od strony, gdzie za dnia jest go najwięcej. Jeśli posiadasz eukaliptusa na zewnątrz, będzie mu odpowiadać każda ilość światła.
Podłoże dla rośliny koniecznie musi być przepuszczalna z drenażem na dnie. Najlepsza będzie ziemia zasadowa. Gleba uniwersalna również nie będzie złym wyborem, ale pamiętaj, aby wymieszać ją z piaskiem i perlitem.
Pielęgnacja
Eukaliptus jest rośliną wymagającą, zatem należy naprawdę odpowiednio o niego dbać. Nie wybaczy wszelkich zaniedbań z twojej strony.
Podlewanie
Wiosną i latem, gdy trwa okres wzrostu, musisz podlewać roślinę często i obficie, eukaliptus nie toleruje przesuszenia. Najlepiej rób to codziennie, ale kontroluj wilgotność ziemi. To istotne, aby roślina nie miała zbyt mokro, nie stała w wodzie. Eukaliptus nie wywodzi się z terenów podmokłych, nie potrzebuje mieć stale przelewanej gleby. Lubi być podlewany, ale nie przelewany. W czasie zimy zapotrzebowanie na wodę maleje, zimowaną roślinę wystarczy podlać raz w tygodniu.
Wilgotność
Wilgotność dla eukaliptusów jest niesamowicie ważna. Jeśli nie zapewnisz mu odpowiednio wysokiej wilgotności powietrza, możesz pożegnać się z rośliną. W Polsce warunki dla eukaliptusów są mało sprzyjające, ze względu na małą wilgotność powietrza. Możesz wspomagać się nawilżaczem powietrza, ale samo zraszanie nie pomoże. Na pewno unikaj stanowiska przy kaloryferze, roślina od razu zareaguje na suche powietrze. Najlepiej sprawdzi się jasna i wilgotna łazienka.
Rozrost
Eukaliptusy bardzo szybko rozrastają się do większych rozmiarów, nie musisz ich nawozić. W okresie wzrostu, czyli od maja do końcówki września, roślina może zwiększyć swoje gabaryty nawet 3-krotnie. Z tego powodu warto zająć się małą sadzonką, ponieważ w szybkim czasie może stać się dorodnym okazem i będziesz zdecydowanie bardziej usatysfakcjonowany. Jeśli nie sprostasz wymaganiom, nie stracisz zbyt dużo pieniędzy na jedną roślinkę.
Przycinanie
Drzewka na przycinanie pielęgnacyjne reagują bardzo dobrze. W ten sposób pobudzisz krzew do wzrostu oraz możesz nadawać kształt i zmniejszać go, jeśli rozrośnie się zbyt duży.
Rozmnażanie
Rozmnażanie najlepiej wykonać z sadzonek. Zajmie mniej czasu, ponieważ eukaliptus szybko rozrasta się w odpowiednich warunkach. Da się również rozmnażać je z nasion, ale potrzeba do tego sporej ilości cierpliwości.
Zimowanie
Eukaliptus kłujący nie jest mrozoodporny. Jeśli pozostawisz go zimą bez przygotowania na balkonie lub tarasie, nie przetrwa w takich warunkach. W sezonie grzewczym w pokoju eukaliptus wytrzyma 4 tygodnie i uschnie. Pomimo że rośliny nie są odporne na mróz, lepiej przezimować je w miejscu chłodnym. Na zimę warto przesadzić roślinę do większej i grubszej donicy. Zapas podłoża będzie pierwszą warstwą grzewczą dla korzeni. Ogranicz podlewanie raz na tydzień.
Najlepiej sprawdzi się loggia (wnęka oddzielona od pomieszczeń oknami i drzwiami). Przy – 10°C temperatura w loggi nie schodzi poniżej zera, a zapotrzebowanie na wodę maleje. Donicę warto osłonić przed ewentualnym mrozem.
Balkon lub taras i tak jest lepszym wyborem niż pomieszczenie. Pod roślinę podłóż styropian, aby odizolować korzenie od zimna. Doniczkę owiń folią bąbelkową, a przy temperaturze poniżej zera owiń również zieloną część rośliny za pomocą białej(!) agrowłókniny. Ten wariant agrowłókniny chroni przed wiatrem oraz mrozem, a jednocześnie przepuszcza promienie słoneczne. Nie zapominaj o podlewaniu!
Czego unikać przy pielęgnacji?
Jeżeli nie chcesz zabić swojej rośliny, unikaj stawiania jej w suchym miejscu (przy grzejniku) oraz nie zapominaj o podlewaniu. Eukaliptus ekspresowo zareaguje na te zmiany, szybko uschnie.
Eukaliptusy nie są roślinami sprzyjającymi w domowej uprawie. Musisz odpowiednio o niego zadbać i stworzyć idealne warunki do rozrostu.