Tłustosz (Pinguicula) w naturze występuje na półkuli północnej, w rejonach o klimacie umiarkowanym i arktycznym. W Polsce w warunkach naturalnych występują trzy gatunki – tłustosz pospolity, tłustosz alpejski oraz tłustosz dwubarwny. Zasiedlają wilgotne skały w pobliżu strumieni czy wodospadów oraz tereny bagienne. Czy można uprawiać Pingiculę w doniczce? Jakie warunki zapewnić roślinie? Jak podlewać? Czy nawozić? W którym miejscu domu postawić? Wszystkiego dowiesz się z artykułu.
Zapamiętaj!
- Tłustosz (Pinguicula) to rodzaj roślin owadożernych, które występują na całym świecie, zwłaszcza w rejonach o klimacie umiarkowanym i tropikalnym.
- Rośliny te charakteryzują się lepkimi, mięsistymi liśćmi, na których siadają owady.
- Tłustosze preferują stanowiska wilgotne i słoneczne, a ich kwiaty są zazwyczaj niebieskie, fioletowe lub różowe.
- Ze względu na swoje interesujące mechanizmy chwytania zdobywania pożywienia, tłustosze są popularnymi roślinami kolekcjonerskimi i badawczymi wśród miłośników botaniki.
Jak wygląda tłustosz?
Jest to jedna z popularnych w ostatnim czasie roślin owadożernych. W Polsce możemy spotkać ją w naturze, jednak bardzo rzadko. Jest wpisana do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin jako gatunek zanikający. Najczęściej, również w doniczce, spotykany jest tłustosz pospolity. Jego mięsiste, pokryte włoskami liście pułapki skupione są w rozetę o średnicy około 10 cm, dorastając do 25 cm wysokości.
Owady wabione są przez lepki, wonny, słodki śluz pokrywający liście. Kiedy ofiara przyklei się do niego, nie jest w stanie się uwolnić, a jej ciało zostaje strawione przez enzymy wytwarzane przez roślinę. Tłustosz zakwita niewielkimi kwiatami w kolorze białym, żółtym, różowym i fioletowym. Innym gatunkiem często spotykanym w domowej uprawie jest tłustosz „Tina” o pięknych, fioletowych, bardzo delikatnych kwiatach.
Uprawa tłustosza
Jak to bywa w przypadku roślin owadożernych, uprawa tłustosza nie jest najprostsza i wymaga znajomości kilku podstawowych zasad. Niezwykle ważne jest miejsce, gdzie stoi roślina, sposób podlewania czy też zapewnienie odpowiedniego podłoża.
Stanowisko dla tłustosza
Najlepszym miejscem dla tłustosza będzie stanowisko z dużą ilością rozproszonego światła. Miejsce powinno być też dosyć ciepłe, temperatura nie powinna spadać w okresie wegetacji poniżej 20°C, a w zimie poniżej 15°C. Roślina nie potrzebuje dużej wilgotności powietrza, dlatego nie musi być uprawiana tak jak większość roślin owadożernych, pod kloszem czy w terrarium. Tłustosz świetnie radzi sobie w warunkach pokojowych.
Podlewanie tłustosza
Nie podlewaj tłustosza bezpośrednio do doniczki, ale na podstawkę. Dostarczaj wody raz w tygodniu, pilnując, aby woda nie stała w podstawce. Jeśli w podłożu nie ma torfu, podlewanie może być bardziej obfite. Torf dłużej zatrzymuje wilgoć, dlatego do podłoża torfowego możesz nalewać mniej wody. Jeśli korzenie tłustosza będą cały czas mokre, mogą zacząć gnić. Roślinę podlewaj wodą destylowaną lub deszczówką.
Podłoże dla tłustosza
Idealnym podłożem dla tłustosza będzie kwaśny torf zmieszany z gruboziarnistym piaskiem lub perlitem w stosunku 2:1. Możesz dodać także mchu torfowca. Roślina do dobrego wzrostu potrzebuje doniczki niewiele większej niż sama rozeta. Nawożenie tłustosza nie jest konieczne, ponieważ wszelkie składniki odżywcze pobiera z ciał trawionych owadów.
Jak „poluje” tłustosz?
Tłustosz poluje na owady, które lądują na jego lepkich, mięsistych liściach. Kiedy owad usiądzie na liściu, zostaje on natychmiast uwięziony przez lepką wydzielinę, którą wydzielają gruczoły rośliny. Ta lepka wydzielina sprawia, że owad nie może uciec z liścia tłustosza. Następnie, w ciągu kilku godzin, roślina wydziela enzymy trawienne, które rozkładają ciało owada na składniki odżywcze, takie jak azot i fosfor. Roślina wchłania te składniki, co pozwala jej na przetrwanie w ubogich w składniki glebach.
Przesadzanie i rozmnażanie tłustosza
Tłustosz jest rośliną bardzo delikatną, dlatego wszelkie zabiegi związane z przesadzaniem czy rozmnażaniem, należy wykonywać ostrożnie. Już w trakcie transportu ze sklepu uważaj, by nie uszkodzić wrażliwych liści. Rozmnażanie tłustosza przeprowadza się, oddzielając od rośliny pojedyncze liście i dociskając je do podłoża, by wypuściły korzenie. Z czasem od rozety macierzystej odrastają także mniejsze rozetki, które można przesadzić do osobnej doniczki. Przesadzanie nie musi być częste. Wystarczy, że zamienisz doniczkę na większą w chwili, gdy rozeta przerasta stary pojemnik.
Ile kosztuje tłustosz?
Pomimo że tłustosz jest niezwykłą rośliną polującą na owady, nie kosztuje dużo. Kupisz go w większości sklepów ogrodniczych, zarówno stacjonarnie, jak i online. Ceny wahają się w przedziale 20–50 zł w zależności od wielkości i gatunku rośliny.
Czy warto mieć w domu rośliny owadożerne? Z jednej strony – nie są one łatwe w uprawie i wymagają znajomości szeregu zasad pielęgnacji. Z drugiej jednak – zdecydowanie wprowadzają różnorodność ze względu na swój niecodzienny wygląd, jak tłustosz, i sprawiają, że w domu nie ma much ani komarów.
Często zadawane pytania
Co je tłustosz?
Tłustosze żywią się nie tylko owadami. Te niezwykłe rośliny są autotrofami, czyli organizmami wytwarzającymi swoją własną żywność za pomocą procesu fotosyntezy. Wytwarzają one swoje pokarmy, wykorzystując energię słoneczną, dwutlenek węgla i wodę.
Jak podlewać tłustosza?
Tłustosz powinno się podlewać umiarkowanie, gdy górna warstwa ziemi jest sucha. W okresie zimowym należy zmniejszyć częstotliwość podlewania.
Czy tłustosz zimuje?
Tak, wiele gatunków tłustosza zimuje.
Jak rozmnaża się tłustosza?
Tłustosz może rozmnażać się poprzez sadzonki lub przez nasiona, które zwykle są łatwe do zebrań z dojrzałych kwiatostanów.
