Przebiśniegi to chyba najbardziej znane spośród kwitnących przedwiośniem roślin. Te śnieżnobiałe kwiaty są jednym z pierwszych zwiastunów wiosny. Zobacz, z czym związana jest ich uprawa i czy warto posadzić je w ogrodzie.
Chociaż przebiśniegi znajdują się pod całkowitą ochroną gatunkową, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby nabyć ich cebulki i posadzić je we własnym ogrodzie. Będą piękną dekoracją wczesną i późną wiosną, a uprawiać je można również w doniczkach na parapecie. Cebulki przebiśniegów są mrozoodporne, a sam roślina jest łatwa w uprawie. Zazwyczaj bylina wykształca dwa lub cztery sinozielone liście, które mają około 9 cm, a po przekwitnieniu rosną i wydłużają się aż do 24 cm. W Polsce nie występują one wszędzie – spotykane są głównie na południu kraju, szczególnie na terenach górzystych.
Uprawa przebiśniegów w ogrodzie
Przebiśnieg pospolity, nazywany również śnieżyczką jest rośliną cebulową niewymagającą specjalnych zabiegów i dość łatwą w uprawie. Do szczęścia potrzebują żyznej i wilgotnej gleby (najlepiej wapiennej), preferują miejsca zacienione i samodzielnie się rozsiewają. Dlatego sprawdzą się również w miejscach, gdzie trudno uprawiać inne kwiaty – m.in. pod drzewami i krzewami – doskonale uzupełniając kompozycję twojego ogrodu. Kiedy zakwitną, są tak piękne, że będą świetną dekoracją w dowolnym zakątku twojego podwórza. Trzy zewnętrzne płatki kwiatu reagują na zmiany temperatur – zamykając się nocami i w czasie niskich temperatur.
Galanthus nivalis – jak uprawiać w doniczce
Przebiśniegi czują się najlepiej w niskich temperaturach, dlatego, jeśli chcesz je uprawiać w domowych warunkach, to musisz pamiętać o zapewnieniu im możliwie najniższych temperatur. W cieple już po kilku dniach mogą przekwitnąć, natomiast jeśli ustawisz je w jasnym, ale chłodnym miejscu (najlepiej nieogrzewanym), to znacznie przedłużysz ich kwitnienie. Przebiśnieg zwyczajny nie lubi zmian temperatur, dlatego ustaw go z dala od okien, szczególnie jeśli znajduje się w ogrzewanym pomieszczeniu. Po przekwitnięciu możesz przesadzić je do ogrodu i kolejnym przedwiośniem znów zobaczysz pierwsze kwiaty.
Nie tylko śnieżyca – odmiany pierwszych wiosennych kwiatów
Rodzaj przebiśnieg liczy co prawda tylko kilku gatunków, ale zróżnicowanie pomiędzy odmianami jest dość duże, a wraz z rosnącą popularnością tych kwiatów pojawiają się nowe. Zwłaszcza w Wielkiej Brytanii czy Skandynawii te zimnolubne rośliny cieszą się dużą popularnością. Najpopularniejszy w naszym kraju galanthus nivalis jest pod ochroną, ale w sklepach można nabyć jego cebulki. Najważniejsze odmiany dostępne w handlu to m.in. Flore Pleno, która, jak sama nazwa wskazuje, ma pełne kwiaty, ale jest to odmiana miniaturowa. Inne to Atkinsii, o szarozielonych plamkach na okwiecie oraz Lady Elphinstone, o żółtawych wewnętrznych kwiatach.
Kiedy sadzić przebiśniegi?
Cebulki przebiśniegu powinno się sadzić już w okolicach września, zwłaszcza w pierwszych dwóch tygodniach tego miesiąca. Wystarczy co kilka centymetrów ją wsadzić na głębokość pomiędzy 5 a 10 centymetrów. Nie można zapomnieć o podlewaniu – podłoże powinno być utrzymywane wilgotne przez cały czas uprawy rośliny. Z pewnością nie trzeba obawiać się mrozów, gdyż rośliny te są w pełni odporne na ujemne temperatury. Śnieżyczka powinna zakwitać już bardzo wczesną wiosną kolejnego roku – w południowej i środkowej Polsce kwiaty mogą pojawiać się nawet w lutym, a na północnym-wschodzie w kwietniu.
Śnieżyczka przebiśnieg – rozmnażanie
Najlepszym czasem na rozsadzanie przebiśniegów jest okres tuż po ich przekwitnięciu. Kępa powinna zostać rozdzielona na mniejsze części – tak, aby w każdej znalazło się kilka nowych cebulek. Nie można dopuścić do ich przesuszenia, najlepiej przechowując je w torfowej ziemi. Wysadzone w pierwszej połowie września powinny zakwitnąć wczesną wiosną. W przypadku siania przebiśniegów z nasion efekty możemy zobaczyć nawet po 6 latach – w naturze są one roznoszone przez mrówki. Zaletą przebiśniegów jest ich odporność na mróz, a z uwagi na bardzo wczesne kwitnienie, niegroźne są im nawet chwasty. Dlatego przebiśniegi są jednymi z najłatwiejszych w rozmnażaniu kwiatów cebulowych.
Przebiśniegi są pod ochroną!
Chociaż przebiśniegi są wciąż pospolicie spotykane, a ich cebulki można spotkać w wielu sklepach ogrodniczych, to nie powinno nam przychodzić do głowy wykopanie ich z parku czy lasu. Z uwagi na sporą niegdyś popularność tych kwiatów w różnego rodzaju bukietach, z bardzo wielu miejsc je wyeliminowano, przez co dzisiaj znajdują się pod ścisłą ochroną. Nie oznacza to jednak, że nie można legalnie obracać ich cebulkami czy nawet całymi roślinami doniczkowymi – o ile zostały pozyskane z legalnie prowadzonych upraw. Tak więc kupując śnieżyczkę w sklepie ogrodniczym, nie musisz się niczego obawiać.
Ile kosztuje śniegułka i czy warto ją posadzić?
Z uwagi na rosnącą popularność przebiśniegów, szczególnie w krajach znacznie bogatszych od naszego, ceny najlepszych odmian mogą przysparzać o zawrót głowy. W przypadku rzadkich i pożądanych odmian każda cebulka może kosztować nawet 300 złotych, a najdroższe przekraczają nawet 1000 złotych. Takie wyceny osiągają nowe odmiany o nietypowych układach kwiatów. Na szczęście w naszym kraju nie ma jeszcze szaleństwa związanego z gładyszami (inna nazwa przebiśniegów) i ich ceny są bardziej racjonalne – za kilka złotych można nabyć pakiet cebulek.
Szkodniki i choroby tych pięknych kwiatów
Ogólnie przebiśniegi to rośliny wytrzymałe i odporne na choroby – szczególnie jeżeli uprawiane są w odpowiednich warunkach. Na ich kondycje negatywnie wpływa zbyt mokre podłoże, ponieważ może spowodować porażenie rośliny przez choroby grzybowe, do których należy szara pleśń i septorioza. Ta ostatnia objawia się żółtobrunatnymi plamami na łodygach oraz liściach. Niebezpieczeństwem są dla nich także szkodniki, między innymi nornice. Cebule przebiśniegów bywają atakowane przez poskrzypki, czyli czerwone małe chrząszcze żerujące na liściach oraz przez muchówki, które nazywane są pobzygami. Chore rośliny należy jak najwcześniej zniszczyć, aby nie zakaziły zdrowych kwiatów.
Kwiaty przebiśniegów – właściwości
Chociaż przebiśniegi to piękne białe kwiaty, warto poważnie zastanowić się, zanim przyniesiemy je z ogródka do wazonu. Okazuje się, że listki okwiatu mają silnie trujące właściwości. Toksyczna staje się nawet woda, w której stoją. U wrażliwych osób reakcję alergiczną może wywołać dotykanie niektórych części rośliny, takich jak słupek i pręciki czy nawet cebulki. Zjedzenie listków wewnętrznych może natomiast skończyć się poważnym zatruciem, włącznie z utratą przytomności. Z drugiej jednak strony śnieguły wykorzystywane są w medycynie. Obfitują one w tecetynę i galantaminę, która stosowana jest w leczeniu Alzheimera.
Dlaczego warto posadzić przebiśniegi w ogrodzie?
Bez wątpienia gładyszek jest bardzo ciekawym uzupełnieniem wiosennego ogrodu. Smukłe, ale mięsiste listki, trzypłatkowe dzwonkowate, białe kwiaty przebiśniegów wyróżniają się na tle przykrytego śniegiem i dopiero szykującego się do rozkwitu ogrodu – głównie na południu Polski, gdzie kwitną już w lutym. Sprawdzą się zarówno jako samodzielna kompozycja, jak również jako wypełnienie przestrzeni pod krzewami i drzewami, jako że te rośliny rosną jeszcze zanim drzewa wypuszczają pierwsze liście. Przebiśniegi nie są wymagające, dobrze znoszą nawet mrozy, a niektóre z należących do rodzaju gatunki zawierają cenne składniki.
Jeśli wciąż zastanawiasz się nad zaproszeniem przebiśniegów w swoim ogrodzie, to pamiętaj, że niemal nie kolidują one z innymi rosnącymi w nim roślinami. Możesz więc bez ryzyka włożyć kilka cebul w ziemię – wzejdą wczesną wiosną, zapowiadając nadejście wiosny. Warto, zwłaszcza że kosztują niewiele, a potrafią być świetną ozdobą.
