Naparstnica to roślina z rodziny babkowatych, znana w Polsce od pokoleń dzięki swoim właściwościom. Jeden z jej gatunków, naparstnica zwyczajna, rośnie dziko w Polsce. Pozostałe można spotkać w ogrodzie. Poznaj je bliżej!
Naparstnica (Digitalis) to rodzaj roślin, do którego wlicza się około dwudziestu gatunków, zależnie od przyjętej klasyfikacji. W naturze wiele z nich można spotkać zarówno w Europie i Azji, jak i Afryce Północnej. Sprawdź, jak dbać o ogrodowe gatunki i dowiedz się, czym różnią się poszczególne odmiany.
Naparstnica – gatunki i odmiany
Naparstnica zwyczajna (Digitalis grandiflora) jest gatunkiem rodzimym. Z właściwości leczniczych tej rośliny korzystano od wieków. To dorastająca do mniej więcej 1 m wysokości roślina wieloletnia o żółtych kwiatach w formie odwróconych kielichów. Niekiedy w ogrodach spotykana jest naparstnica wełnista (Digitalis Ianata Ehrh.). Ta bylina rośnie na wysokiej na metr łodydze i kwitnie na żółto-pomarańczowo. Współcześnie używa się jej w ziołolecznictwie, ponieważ jest mniej toksyczna niż pozostałe gatunki.
Naparstnica purpurowa, czyli gatunek popularny w ogrodach
Najczęściej jednak w ogrodzie, przede wszystkim z uwagi na wygląd kwiatów, spotykana jest naparstnica purpurowa (Digitalis purpurea). Jest to roślina dwuletnia, rosnąca dziko przede wszystkim na południu Europy i północy Afryki. W Polsce uznaje się ją za antropofit, czyli roślinę obcą, która jednak na dobre zadomowiła się w krajobrazie rodzimej flory. Jej nazwa pochodzi od purpurowo-różowych kwiatów.
Odmiany naparstnicy purpurowej
W celach ozdobnych wyhodowano przynajmniej kilka odmian tego gatunku. Różnią się one przede wszystkim kolorem kwiatów. Wyróżnić można odmiany:
- „Camelot Rose” – z różowymi kwiatami mającymi czerwone plamki;
- „Lavender Camelot” – z intensywnie różowymi kwiatami;
- „Alba” – z białymi kwiatami.
Naparstnica purpurowa – opis
Ta naparstnica jest rośliną dorastającą do 120 cm wysokości i wyrasta z kłącza w formie rozety. Łodyga jest gruba, częściowo orzęsiona. Liście odziomkowe mają omszony spód. Kwiatostan w formie grona pojawia się już w maju, a dzwonkowate liście zdobią ogród aż do końca sierpnia. Owocem jest torebka wypełniona drobnymi nasionami.
Jak uprawiać naparstnicę?
Jest to gatunek ozdobny, który dobrze komponuje się z wiejskim krajobrazem. Nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Możesz jedynie usuwać pęd kwiatowy ze środka, gdy kwiaty opadną. W ten sposób wzmocnisz pozostałe kwiatostany.
Stanowisko i gleba
- Stanowisko powinno być lekko osłonięte od wiatru.
- Roślina ta najlepiej rośnie w miejscu słonecznym lub półcienistym, ale nie bezpośrednio w słońcu.
- Można posadzić ją w rzędzie, ale trzeba pamiętać o odpowiedniej rozstawie mniej więcej 30 x 40 cm.
Podlewanie i nawożenie
Naparstnica wymaga lekko kwaśnego odczynu gleby. Preferuje żyzne podłoże, które jest przepuszczalne. Pamiętaj, że trzeba ją regularnie podlewać – ziemia powinna być stale wilgotna. Roślina źle znosi okres suszy – wtedy musisz dostarczać jej więcej wody. W próchniczym podłożu nie wymaga nawożenia.
Sadzenie i rozmnażanie
Jako że ten gatunek naparstnicy zalicza się do roślin dwuletnich, wymaga wysiewu do inspektu w okolicach maja. Następnie gotowe sadzonki pikuje się do większych donic, a dopiero jesienią przesadza bezpośrednio do gruntu. Okazy kwitną dopiero w następnym (swoim ostatnim) cyklu.
Naparstnica jako roślina lecznicza i ozdoba ogrodu
Uprawa naparstnicy nie przysparza wielu problemów. Roślina doskonale prezentuje się na rabatach. Nadaje się do ogrodów naturalistycznych. Jej kwiaty estetycznie zwisają, dlatego będzie doskonałym wyborem na dalszy plan. Musisz jednak brać pod uwagę, że to roślina silnie trująca – toksyczne dla zwierząt i człowieka są kwiaty, liście i nasiona. Weź to pod uwagę – zwłaszcza jeśli masz dzieci, które może przyciągnąć wygląd kwiatów.
Właściwości naparstnicy
To roślina doceniana w farmaceutyce. Glikozydy nasercowe zawarte są przede wszystkim w liściach naparstnicy. Pamiętaj, by nie przygotowywać z niej leków samodzielnie, ponieważ roślina jest silnie toksyczna. Jej spożycie może spowodować zatrzymanie pracy mięśnia sercowego.
Naparstnica purpurowa to gatunek, który bardzo często pojawia się w ogrodach. Zarówno ją, jak i dwie pozostałe naparstnice, które opisaliśmy, możesz uprawiać na działce czy przy domu. Weź jednak pod uwagę, że gatunki te bardzo łatwo rozprzestrzeniają się na pozostałe podłoże, a dodatkowo stanowią zagrożenie dla zdrowia ludzi i zwierząt.
