Koleus Blumego (Coleus blumei) – uprawa w ogrodzie i na balkonie

Koleus Blumego (Coleus blumei) jest rośliną o wielobarwnych liściach o wyjątkowym pokroju. Jest przystosowana do uprawy doniczkowej, balkonowej, jak i na otwartej, zielonej przestrzeni. Kompozycje z wykorzystaniem wyłącznie odmian koleusa będą zaskakujące i niesamowite. Przeczytaj nasz artykuł i dowiedz się, czy warto uprawiać koleusy!

Opis i wygląd koleusów

Koleus to roślina bylinowa o liściach o niezwykłym ubarwieniu. Gatunek rośliny z rodziny jasnotowatych. Całą uwagę skupia na liściach. Koleus Blumego cechuje się jaskrawo zielonymi i bordowymi kolorami. Naturalnie rośnie w tropikalnej części Azji i Australii, pochodzi z Indonezji. Zwany jest również „pokrzywką brazylijską”, ale nie ma wiele wspólnego z Brazylią i pokrzywą. Dorasta od 30 do 80 cm szerokości i maksymalnie 150 cm wysokości. Tworzy rozłożyste i ulistnione kępki. Niestety, jest rośliną jednoroczną ze względu na panujące warunki atmosferyczne w Polsce.

Wygląd liści

Liście koleusów są jajowate i karbowane, ząbkowane na brzegach. Mają ładny pokrój i są sporej wielkości. Ich barwa różni się w zależności od wybranego gatunku. W dotyku są aksamitne. Ich zapach nie należy do najprzyjemniejszych, po otarciu się pozostawia gorzkawą woń. Łodyga jest charakterystycznie kwadratowa. Starsze rośliny są puste w środku i mają tendencję do drętwienia.

Kwiaty

Koleusy wbrew powszechnej opinii zakwitają. Ich niepozorne kwiaty są białe lub biało-niebieskie, zebrane w kępie i drobne. Pojawiają się na kątach liści i szczytach pędów. Niestety kwitnienie rośliny i piękny rozrost liści nie idzie w parze. W momencie, gdy roślina zacznie wydawać kwiaty, liście stracą swoją intensywną barwę i zmaleją. Powoduje to zbyt duży nakład energii rośliny w rozrost kwiatów, dlatego najczęściej zostają wyeliminowane.

Pielęgnacja koleusa Blumego

Koleus jest łatwy w uprawie, a odpowiednia pielęgnacja skutkuje ładnym wyglądem rośliny. Pamiętaj, aby wybrać odpowiednie stanowisko, osłonić roślinę od silnego wiatru, umiarkowanie podlewać i odpowiednio nawozić. Aby wyhodować piękny okaz, zastosuj się do naszych wskazówek!

Stanowisko do uprawy pokrzywek w ogrodzie i na balkonie

Aby koleus prezentował się okazale w twoim ogrodzie lub w doniczce, potrzebuje dużo słońca i ciepła. To roślina rosnąca naturalnie w środowisku tropikalnym lub subtropikalnym. Potrzebuje ciepła, aby była piękna, zwarta i kolorowa.

Jeśli zostanie posadzona w cieniu lub podczas pochmurnych dni, zauważysz negatywne zmiany, jakie zaczną zachodzić. Koleus nie będzie tak barwny i solidny jak w momencie odpowiedniego nasłonecznienia. Przy temperaturze 7°C liście się zielenią, osłabiają i następuje zrzucanie ich. Poniżej 0°C roślina zamiera. Jednakże nie każda odmiana lubi bezpośrednie i pełne słońce. Może zdarzyć się, że przypali ono liście.

Redakcja radzi: co posadzić obok?

Koleusy, które nie znoszą popołudniowego słońca, warto zestawić z innymi roślinami cieniolubnymi – begoniami, fuksjami, niecierpkami, hostami lub paprotkami. Efektowne, wielobarwne kompozycje stworzą z koleusem petunie i lobelie. Jeśli natomiast chcesz wyeksponować jego ozdobne liście, postaw na zwisające rośliny towarzyszące – tojeść, bluszczyk lub wspomnianą już lobelię.

Wymagania glebowe koleusów

Podłoże dla sadzonek koleusa powinno być lekko wilgotne. Rozrośnie się na każdej glebie, ale najlepiej rośnie na ziemi torfowej, przepuszczalnej lub próchniczej.

Koleus możesz uprawiać za pomocą uprawy hydroponicznej. To hodowla roślin, w której ziemia została zastąpiona materiałem mineralnym. Nie pełni funkcji odżywiającej tak jak ziemia, ale rozpuszczone nawozy w wodzie stabilizują korzenie rośliny.

Podlewanie rośliny

Koleus powinien być nawadniany umiarkowanie. Nie możesz doprowadzić do całkowitego wyschnięcia gleby. Brak wody początkowo powoduje więdnięcie liści, a następnie poskutkuje brązowieniem liści i ich schnięciem. Nadmiar wody i wilgotności to z kolei powód do gnicia korzeni. Ponowny powrót do zdrowia rośliny po przeschnięciu sprawia, że koleus traci część swojej dekoracyjności.

Nawożenie

Nawóz do nawożenia rośliny na rabatach powinien być bogaty w potas. Możesz użyć nawozu przeznaczonego do liści ozdobnych.

Uszczykiwanie

Częste uszczykiwanie wspomoże rozrost rośliny. Uszczykiwanie jest prostym sposobem na pobudzenie. Jedynie co musisz zrobić, to usunąć stożek wzrostu roślinie. Dzięki temu roślina zacznie się obficiej zakrzewiać, pojawi się więcej liści. Nowe pędy boczne wyrastają z uśpionych pąków. To szybki i nieskomplikowany proces.

Rozmnażanie pokrzywki brazylijskiej

Rośliny rozmnaża się na 2 sposoby: z sadzonek pędowych lub przez nasiona. Najłatwiej zrobić to z sadzonek, ponieważ pozyskasz je o każdej porze roku. Sadzonki szybko się ukorzeniają, bo korzenie tworzą się na całej długości międzywęźla. Zaraz po wydobyciu sadzonki wsadź ją do wody, aby wypuściła korzenie. Po czasie wkop ją w ziemię, by zaczęła się ukorzeniać w glebie.

Jeśli rozmnażasz koleusy zimą, wsadź je najpierw w doniczce, aby wiosną zasadzić je w ogrodzie. Roślina będzie podobna do rośliny matczynej. Jeśli chcesz koleusa rozmnażać z nasion, wysiew musi nastąpić odpowiednią porą. Przypada ona na luty. Nasionka kiełkują po około 10 dniach od zasadzenia. Tym sposobem możesz rozkrzewiać roślinę i otrzymasz mieszankę kolorów liści.

Choroby i szkodniki

Koleus jest odporny na choroby grzybowe i szkodniki. Najczęstszą chorobą występującą na roślinie jest szara pleśń. Jej pojawienie się spowodowane jest zbyt częstym i obfitym podlewaniem lub niekiedy jego brakiem. Natomiast szkodniki, które mogą atakować roślinę to: mszyce, mącznik lub przędziorka. Mszyce i mącznik najczęściej występują podczas zimowania rośliny.

Zimowanie i przesadzanie w pojemniku

Najlepiej nie przesadzać koleusów, a odmładzać sadzonki. Po zimie nie są tak atrakcyjne jak przed nią. Młode rośliny rosną bardzo szybko, ale nie są odporne na niską temperaturę. Przymrozek sprawi, że całkiem zrzucą swoje liście i zmarzną. Sposobem na przezimowanie tej rośliny jest przesadzenie jej do skrzynki, pojemnika lub doniczki. W takiej formie bez problemu przeniesiesz ją do pomieszczenia. Temperatura pokoju, w którym znajduje się koleus, powinna wynosić 14–16°C. Rośliny źle znoszą zimowanie w cieplejszych pomieszczeniach. Tracą liście, usychają i są atakowane przez niechciane szkodniki.

Koleus jest niesamowitą rośliną. Jego pielęgnacja nie jest trudna. Musisz jednak uważać, aby dostarczać odpowiednią ilość wody, by nie zabić rośliny. To barwna i interesująca dekoracja ogrodu i parapetu.

Najczęściej zadawane pytania

Czy koleusy są wieloletnie?

Koleus, ze względu na panujące warunki atmosferyczne w Polsce, jest rośliną jednoroczną.

Kiedy sadzić koleusy do gruntu?

Sadzonki koleusów najlepiej sadzić do gruntu wiosną. Natomiast wysiew nasion musi nastąpić w lutym. Nasionka kiełkują po około 10 dniach od zasadzenia. 

Jakie stanowisko lubi koleus?

Koleus lubi ciepło i słońce. W zależności od odmiany może preferować lekko rozproszone promienie lub bezpośrednie nasłonecznienie. Jest to roślina tropikalna, więc w temperaturze poniżej 7 stopni Celsjusza zaczyna zrzucać liście. Podłoże dla sadzonek koleusa powinno być lekko wilgotne. Najlepiej będzie rosnąć na ziemi torfowej, przepuszczalnej lub próchniczej.

Czy kwiat koleus jest trujący?

Niestety tak. Koleus jest toksyczny dla zwierząt domowych i ludzi. Jego olejki eteryczne zawierają bowiem diterpeny, które uszkadzają układ nerwowy i pokarmowy.

Czy koleus to komarzyca?

Komarzyca to inna roślina – plektrantus koleusowaty. Bywa mylona z koleusem przez podobieństwo liści i przez to, że obecnie koleus też zaliczany jest przez botaników do rodzaju Plectranthus.