Mnogość odmian pozwoli ci wybrać roślinę idealnie wpisującą się w twoją kompozycję doniczkową czy ogrodową. W artykule przybliżymy ci najpopularniejsze gatunki fatsji japońskiej. Dowiesz się także, jak wygląda uprawa tego wiecznie zielonego krzewu pochodzącego z Wysp Japońskich.
Fatsja japońska – krótka charakterystyka
Fatsja japońska wyróżnia się dłoniasto klapowanymi, skórzastymi, dużymi liśćmi, których szerokość osiąga nawet 40 cm. Pochodząca z Japonii roślina należy do rodziny araliowatych, co wskazuje na pokrewieństwo z między innymi bluszczem. W naturze dorasta nawet do czterech metrów wysokości, jednak w naszym klimacie osiąga wysokość 1,5 m, jeśli rośnie w ogrodzie. W uprawie doniczkowej rzadko przekraczają 60 cm.
Starsze egzemplarze wiecznie zielonego krzewu wytwarzają białe kwiaty zebrane w baldachowate kwiatostany, od października do listopada, jednak w naszym klimacie rzadko kwitnie i równie rzadko owocuje. Jak wiele innych roślin ozdobnych, także fatsja doczekała się wielu odmian różniących się wielkością, kolorem liści i rodzajem kwiatostanu. Uchodzi za łatwą w uprawie roślinę.
Sadzenie rośliny doniczkowej
Fatsję japońską najczęściej kupuje się i sadzi w formie sadzonki w małym pojemniku. Od razu po przyniesieniu rośliny do domu, należy przesadzić ją do większej doniczki. Najlepszą porą na rozpoczęcie przygody z tym krzewem jest początek okresu wegetacyjnego. Zanim umieścisz fatsję w nowym pojemniku, powinieneś dokładnie oczyścić korzenie z ziemi oraz nawozu. Warto również usunąć uszkodzone części, a na dnie ułożyć warstwę drenażową, na którą wysypuje się około 4 cm nowego substratu. Unikaj powstawania pustych powierzchni wewnątrz doniczki.
Do uprawy fatsji najlepiej wykorzystać uniwersalną ziemię do kwiatów doniczkowych z domieszką piasku i torfu. Podłoże powinno być stale umiarkowanie wilgotne, ponieważ gdy się przesuszy, liście rośliny zaczną więdnąć. Identyczna sytuacja będzie miała miejsce, jeśli krzew zostanie przelany. Optymalne podlewanie: od kwietnia do sierpnia 2 razy w tygodniu, od września do marca 1 raz w tygodniu natomiast od kwietnia do sierpnia 1 raz na 2 tygodnie.
Fatsja japońska ma również swoje preferencje, jeśli chodzi o temperaturę, której zakres tolerancji wynosi od -10 do 25 stopni Celsjusza. Optymalne warunki dla jej uprawy to 18-20 stopni. Istotną rzeczą jest ochrona rośliny przed nadmiernym przegrzaniem oraz bezpośrednim oddziaływaniem słońca. Zbyt wysoka temperatura spowoduje problem objawiający się zasychaniem i opadaniem liści.
Uprawa i podlewanie fatsji japońskiej w ogrodzie
Nim posadzisz fatsję w ogrodzie, musi ona przejść okres aklimatyzacji, czyli hartowania. Żeby dobrze przygotować roślinę, należy ją przez 2-3 tygodnie przyzwyczajać poprzez wystawianie w ciągu dnia doniczki na zewnątrz, a na noc wraca do pomieszczenia.
W najcieplejszych rejonach Polski krzew można z powodzeniem uprawiać bezpośrednio w gruncie, w tych chłodniejszych zaleca się wkopanie jej wraz z pojemnikiem do ziemi. Dzięki temu łatwo uda ci się przenieść fatsję do domu, kiedy nadejdą chłodne dni. Do uprawy ogrodowej nadaje się jedynie podstawowa odmiana, ponieważ te z przebarwieniami na liściach są zbyt wrażliwe na polskie warunki.
Fatsja japońska źle toleruje bezpośrednie nasłonecznienie i nieprawidłowe nawadnianie. Pod uprawę rośliny należy wybrać stanowisko półcieniste lub cieniste i osłonięte od wiatru. Najlepsze miejsca to takie gdzie z dwóch stron będzie chroniona innymi większymi kwiatami lub ścianą budynku. Krzew należy posadzić w glebie lekko kwaśnej i utrzymującej wilgoć, ale unikać miejsc, w których zbiera się woda stojąca, ponieważ prowadzi do powstawania chorób grzybiczych. Pod koniec lata dolne liście fatsji mogą żółknąć i opadać, ponieważ tak przygotowuje się do spoczynku zimowego.
Pielęgnacja i nawożenie wiecznie zielonego krzewu
Fatsja doniczkowa źle znosi suche powietrze, które zagraża roślinie szczególnie zimą, kiedy grzejniki działają z pełną mocą. Aby ją przed tym uchronić, warto ustawić w pobliżu doniczki naczynia z wodą, która parując, zapewni odpowiednią wilgotność powietrza i zapobiegnie przeschnięciu krzewu. W okresie wegetatywnym wzrośnie zapotrzebowanie na składniki pokarmowe. Należy jednak unikać preparatów naturalnych jak fusy kawy, ponieważ w warunkach domowych szybko pleśnieją i mogą bardziej zaszkodzić niż pomóc.
Powinieneś użyć próchniczej ziemi lub nawozu płynnego. Zimą należy zrezygnować z różnego typu wspomagania. Fatsja w tym czasie odpoczywa, a przenawożenie może uszkodzić korzenie roślin domowych.
Przesadzanie doniczkowych krzewów fatsji
Zarówno rośliny uprawiane w domu, jak i posadzone w pojemnikach na dworze należy co jakiś czas przesadzać do większych pojemników. Zaleca się wykonywać tę czynność mniej więcej co dwa lata lub w przypadku kiedy bryłą korzeniowa wypełni całą doniczkę. Najlepiej robić to wczesną wiosną, jeszcze zanim fatsja zacznie rozwijać nowe liście i pędy. Jest to istotna czynność, ponieważ w zbyt małej przestrzeni roślina nie będzie miała odpowiednich warunków do życia.
Jak rozmnażać krzewy?
Jak już wiesz, najprościej jest zakupić gotową sadzonkę rośliny. Jeśli jednak chcesz rozmnażać roślinę na własną rękę, można to zrobić na dwa sposoby.
W warunkach domowych krzew fatsji japońskiej można rozmnożyć za pomocą sadzonek wierzchołkowych. Pobiera się je wiosną z wybranych pędów z co najmniej dwoma parami liści. Należy uciąć około 10 cm fragmentu wierzchołka, usunąć dolne liście, a następnie umieścić sadzonkę w specjalistycznym ukorzeniaczu. Kolejnym krokiem jest delikatne umieszczenie pędów w podłożu składającym się z mieszanki piasku i torfu i przykrycie siewek folią. Optymalna temperatura przez cały okres ukorzeniania powinna mieścić się w przedziale od 21 do 23 stopni Celsjusza.
Codziennie należy odwinąć folię i obficie podlać sadzonki, a już po 3 tygodniach możesz zdjąć okrywę na stałe. Jeśli cały proces przebiegł pomyślnie, w tym czasie pojawią się już silne korzenie i można młode krzewy przesadzić do doniczek.
Drugim sposobem na rozmnożenie fatsji japońskiej jest wysiew nasion. Jeśli miałeś szczęście i twój krzew zaowocował, możesz z powodzeniem wykorzystać nasiona rośliny. W innym wypadku należy je kupić w specjalistycznym sklepie ogrodniczym.
Nasiona koniecznie wysiej od razu po ich dojrzeniu, ponieważ szybko tracą możliwość wykiełkowania. Do tego typu rozmnażania użyj substratu niezawierającego próchnicy albo mieszanki ziemi z piaskiem. Tak jak w przypadku sadzenia młodych roślin tu również unikaj mocno nasłonecznionych stanowisk, ale zapewnij roślinie jasne miejsce. Jeśli chcesz przyspieszyć kiełkowanie, zadbaj o odpowiednią wilgotność powietrza za pomocą pojemników z wodą lub tworząc z folii mały namiot. W momencie, kiedy siewki osiągną 5 cm wysokości, należy rozsadzić je do osobnych pojemników.
Najpopularniejsze odmiany fatsji japońskiej
Fatsja variegata to krzew charakteryzujący się liśćmi o jasnych brzegach i stosunkowo niewielkim rozmiarem co ułatwia uprawę doniczkową. Niemożliwe jest rozmnażanie tej odmiany za pomocą nasion.
Drugim popularnym gatunkiem jest spider’s web, który wyróżnia się włoskami przypominającymi pajęczą nić, pokrywającymi liście.
Fatsja to roślina godna polecenia dla początkujących ogrodników, ponieważ nie wymaga zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych.