Aster gawędka, czyli bylina z rodziny astrowatych, to bardzo popularny widok w środowisku naturalnym w Europie i Azji. Przekonaj się, czy rośliny można hodować również w swoim prywatnym ogrodzie.
Byliny stanowią bardzo wartościowe rośliny, które zdecydowanie warto mieć w swoim ogrodzie. Spora ich część może pozostawać na jednym stanowisku przez wiele lat, ponadto nie wymagają one odmładzania czy wysiewania. Jedną ze szczególnie lubianych bylin jest aster gawędka. Ta przyciągająca wzrok roślina z pewnością znajdzie zastosowanie także w twoim ogrodzie! Sprawdź, jakie są jej ciekawe odmiany oraz jak ją odpowiednio uprawiać i pielęgnować.
Aster gawędka – występowanie
Aster gawędka (łac. Aster amellus) jest byliną z rodziny astrowatych (łac. Asteraceae). Występuje na terenie Azji oraz Europy, w tym także Polski. W naszym kraju hodowana jest w wielu ogrodach, chociaż można natknąć się na nią również w stanie dzikim. Jej największe zagęszczenie obejmuje tereny od Małopolski aż po Pomorze Wschodnie.
Zagrożenie oraz ochrona Aster amellus
W Polsce Aster amellus jest objęty ścisłą uprawą gatunkową. Umieszczono go na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (ang. near threatened); oznacza to, że aster gawędka jest rośliną bliską zagrożeniu. Specjaliści zaobserwowali, że w ostatnich latach liczba naturalnych stanowisk Aster amellus wyraźnie się zmniejszyła. Za główne zagrożenie uważa się zarastanie muraw kserotermicznych oraz ich wykorzystywanie gospodarcze.
Aster gawędka – opis rośliny
Aster gawędka jest wyjątkowo piękną rośliną wieloletnią, która może osiągać nawet 80 cm wysokości. Posiada mocno rozkrzewione, wzniesione pędy, które są pokryte szarozielonymi lancetowatymi liśćmi górnymi oraz łopatkowymi dolnymi. Na szczytach rozgałęzień wyrastają talerzykowate kwiaty o żółtych środkach (kwiaty obupłciowe) oraz promieniście ułożonych płatkach, o fioletowej, różowej, czerwonej bądź niebieskiej barwie (kwiaty żeńskie). Okres kwitnienia przypada od lipca do października. Owoce astra gawędki, czyli niełupki, posiadają długość ok. 3-4 mm i tzw. puchy kielichowe.
Aster gawędka należy do tzw. gatunku kserotermicznego. Oznacza to, że jest on przystosowany do życia w suchym i gorącym środowisku. Bylina jest kwiatem owadopylnym, przedprątnym. Zapylają go głównie muchówki i błonkówki.
Aster gawędka – ciekawe odmiany kwiatu
Aster amellus posiada kilka dosyć ciekawych odmian. Należą do nich m.in.:
- Aster gawędka „Blue King” – odmiana posiada niebieskie płatki języczkowate, które otaczają żółte kwiaty rurkowate. Koszyczki kwiatowe zdobią w szczyty pędów. Roślina osiąga około 40 cm wysokości. Odmiana „Blue King” kwitnie w lipcu oraz sierpniu. Roślina najlepiej czuje się na stanowiskach słonecznych, umiarkowanie wilgotnych, na podłożu o lekko kwaśnym lub zasadowym odczynie.
- Aster gawędka „Brilliant” – kwiat o pięknych, różowych kwiatach;
- Aster gawędka „King George” – roślina posiadająca fioletowo-niebieskie płatki kwiatów;
- Aster gawędka „Rudolf Goethe” – roślina osiąga około 60 cm wysokości. Posiada fiołkowoniebieskie kwiaty oraz żółty środek; okres kwitnienia trwa aż do września;
- Aster gawędka „Rotfeur” – kwiat posiada płatki o czerwonawym odcieniu;
- Aster gawędka „Violet Queen” – posiada piękne ciemnofioletowe kwiaty.
Aster amellus – uprawa rośliny w ogrodzie
Aster amellus nie należy do skomplikowanych uprawie bylin. Warto mieć na uwadze pewne zasady, które sprawią, że roślina będzie rozwijała się lepiej, jednak nie są one ani trudne, ani czasochłonne.
Nasiona astra gawędki należy wysiewać do skrzynek i na rozsadnik. Wystarczająco silne siewki można przenieść na docelowe stanowisko już wczesną jesienią. Astry preferują stanowiska słoneczne. Najlepiej czują się na podłożu wapiennym, żyznym, o obojętnym lub zasadowym odczynie. Gleba powinna być przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna. Możliwe jest także uprawianie astrów w donicach, na balkonach lub tarasach.
Pielęgnacja Aster amellus
Dużą zaletą astrów jest fakt, że są to byliny mrozoodporne i długoletnie. Młode osobniki potrzebują dużo wody, starsze natomiast znacznie lepiej znoszą momenty bez podlewania. Należy jednak uważać na okresy przedłużającej się suszy; wówczas warto regularnie podlewać astry. Dobrym pomysłem jest także zasilanie ich, od czasu do czasu, nawozami o przedłużonym działaniu, azotem albo naturalnym kompostem.
Bardzo ważnym elementem pielęgnacji Aster amellus jest usuwanie zeschniętych roślin, na których mogą rozwijać się choroby grzybowe. W celu odmłodzenia kępy, astry można przesadzać co około 6-8 lat.
Jeżeli interesuje cię rozmnażanie astrów, pamiętaj, że najlepiej robić to przez podział, w kwietniu i w maju. Dobrym pomysłem jest także zastosowanie rozmnażania przez sadzonki, które należy pobierać w maju. Rozstaw pomiędzy nimi powinien wynosić około 40 cm.
Zastosowanie Aster amellus
Aster gawędka to bylina przede wszystkim dekoracyjna. Nadaje się do ozdabiania różnego rodzaju ogrodów, od wiejskich, poprzez naturalistyczne, a skończywszy na mieszanych. Bardzo dobrze prezentuje się z ze skalnymi roślinami, dlatego wiele osób wybiera ją do obsadzania przydomowych skalniaków. Warto pamiętać, że astry bardzo często uprawia się na kwiaty cięte; stanowią bowiem piękną dekorację, w szczególności dla bukietów jesiennych.
Aster gawędka – podsumowanie
Aster gawędka stanowi doskonały dodatek dekoracyjny do każdego ogrodu, niezależnie od stylu, w jakim jest urządzony. Jeżeli szukasz kwiatów, które zwrócą uwagę osób postronnych, Aster amellus z pewnością spełni te oczekiwania!