Świat bez roślinności bez wątpienia byłby znacznie mniej atrakcyjny. Jednak nie wszystkie rośliny pełnią funkcje wyłącznie ozdobną. Część z nich wykazuje działanie wspierające ludzkie zdrowie. Ziołolecznictwo jest znane i cenione od stuleci. Prozdrowotne właściwości niektórych roślin zostały udowodnione naukowo i są często wykorzystywane w leczeniu wielu schorzeń. Przykładem takiej rośliny jest aminek egipski (Ammi visnaga). Naturalnymi miejscami występowania aminka jest Azja Zachodnia, Afryka Północna, Wyspy Kanaryjskie i południe Europy. Sprawdź, jak uprawiać roślinę w naszym klimacie!
Aminek egipski (Ammi visnaga)
Aminek egipski jest jednoroczną lub dwuletnią rośliną zieloną należącą do rodziny selerowatych. Inne nazwy gatunkuto: kela egipska lub aminek zębodłubka. Łacińska nazwa Ammi visnaga pochodzi od greckiego słowa ammos oznaczającego piasek. Wynika to najprawdopodobniej z niewielkich wymagań siedliskowych rośliny lub ze względu na jej niewielkie nasiona. Aminek jest ciepłolubny i charakteryzuje się długim okresem wegetacji, który wynosi od 160 do nawet 210 dni. Pierwsze uprawy rośliny miały miejsce już w starożytnym Egipcie.
Morfologia rośliny
Aminek egipski jest dużą i silnie rozgałęzioną rośliną. Gdy rośnie dziko, osiąga do 50 cm wysokości, jednak uprawiane okazy mogą dorastać do nawet 120 cm. Łodyga aminka jest prosta i pusta w środku. Pędy na całej długości porastane są przez delikatne, dwu- lub trzykrotnie dzielne liście. Korzeń aminka przypomina kształtem marchew. Od popularnego warzywa różni się jednak kolorem – korzeń keli egipskiej jest barwy białej. W okresie kwitnienia (lipiec i sierpień) na roślinie pojawiają się małe, 5-płatkowe, obupłciowe, trwałe kwiaty zebrane w baldach o średnicy do 22 cm. Kwiatostany są koloru białego i mają intensywny, nieprzyjemny zapach.
Kela egipska – uprawa
Aminek egipski jest ciepłolubny i charakteryzuje się długim okresem wegetacji, przez co uprawa w polskich warunkach klimatycznych może przysporzyć nieco trudności. Owocowanie rośliny uprawianej w ogrodzie jest trudne do osiągnięcia. W celach ozdobnych można posiać kelę egipską na rabatach ogrodowych. Aby uzyskać obfite kwitnienie, nasiona powinny być wysiane prosto do gruntu na przełomie kwietnia i maja. Pierwsze wschody w postaci kiełków pojawiają się już po około 14 dniach. Wymagana temperatura do wzrostu to od 15 do 18 stopni Celsjusza. Palowy system korzeniowy rośliny sprawia, że źle znosi przesadzanie.
Warunki dotyczące podłoża i stanowiska
Aminek jest dość łatwy w uprawie i nie ma specjalnych wymagań. Z powodzeniem poradzi sobie nawet na słabym podłożu, dlatego nie trzeba dbać o zapewnienie odpowiedniej gleby. Nieco inaczej wygląda sytuacja z pożądanym stanowiskiem – roślina bez wątpienia preferuje w pełni słoneczne i bardzo ciepłe stanowisko, które dodatkowe będzie skutecznie osłonięte przed zimnym wiatrem. Należy jednak pamiętać, że roślina w naszych warunkach klimatycznych nie ma zbyt wielkich szans na wydanie owoców. Jeszcze przed owocowaniem pojawiają się w Polsce przymrozki, które doszczętnie niszczą roślinę.
Pielęgnacja aminka egipskiego
Aminek należy siać na głębokość maksymalnie 1 cm w rozstawie co 30 cm. Jedynym niezbędnym zabiegiem pielęgnacyjnym jest odpowiednie nawodnienie podłoża, zwłaszcza latem. Nie jest konieczne nawożenie.
Jajowaty owoc aminka egipskiego – właściwości lecznicze
Aminek jest cenioną rośliną leczniczą. Surowcem zielarskim jest jego owoc. Wśród właściwości prozdrowotnych wyróżniamy:
- rozszerzenie naczyń krwionośnych jelit;
- działanie rozkurczowe mięśni gładkich jelit, macicy oraz oskrzeli;
- przeciwdziałanie atakom astmatycznym;
- łagodzenie duszności;
- zmniejszanie stanów zapalnych w organizmie.
Stosowanie zewnętrzne aminka pomaga zredukować objawy łuszczycy i łysienia plackowatego. Spożywanie nasion rośliny zwiększa oddziaływanie promieni UV na skórę, dlatego w czasie stosowania zioła należy używać kremów ochronnych z większym filtrem.
Działanie i zastosowanie Ammi visnaga
Zawarte w nasionach m.in. flawonoidy, fenolokwasy, olejki eteryczne i glikozydy sprawiają, że roślina wykazuje silne działanie rozkurczowe, wspiera pracę układu moczowego i usprawnia funkcje trawienne w organizmie. Aminek jest jednak stosowany również w innych celach. Twarde szypuły kwiatostanów używane są do produkcji wykałaczek. Trwałe kwiaty są chętnie wykorzystywane przez florystów jako dodatek do bukietów.
Aminek egipski przyciąga wzrok ogromnymi, białymi baldachami. Nie wymaga regularnego podlewania i preferuje stanowisko słoneczne. Jego kwiaty utrzymują świeżość w wazonie przez długi czas.
