Skrzyp błotny to bylina, która pojawia się w większości miejsc na świecie. Chociaż na pierwszy rzut oka prezentuje się podobnie do innego gatunku, skrzypu polnego, posiada bardzo różne od niego właściwości. Dowiedz się, jakie!
Pospolity w Polsce gatunek ziela skrzyp błotny nie jest pożądanym widokiem. Chociaż nie prezentuje się jako niebezpieczne, w rzeczywistości może powodować wiele problemów u zwierząt hodowlanych, które nieopatrznie je spożyją. Dowiedz się, jak rozpoznać skrzyp błotny, jakie stanowi zagrożenie oraz jak go zwalczać.
Skrzyp błotny – występowanie, morfologia
Występowanie skrzypu błotnego
Skrzyp błotny występuje na terenie prawie całej Europy. Ponadto można się na niego natknąć na Dalekim Wschodzie oraz Azji (Chiny, Japonia, Korea i na Tajwanie). W Ameryce Północnej rośnie od Alaski, poprzez Kalifornię, we wschodnią część USA oraz we schodniej i środkowej części Kanady.
W Polsce na skrzyp można natknąć się zarówno w górach, jak i na nizinach.
Morfologia skrzypu błotnego
Skrzyp błotny posiada bardzo trwałe i mocno rozrastające się kłącza podziemne. Posiadają do 5 mm średnicy, a te, które znajdują się na znacznej głębokości osiągają nawet 10 mm. Z pędów skrzypu wyrastają korzenie, nadziemne pędy oraz bulwki, które magazynują skrobię.
Trawiastozielone i szorstkie łodygi skrzypu dorastają do 50 cm, a niekiedy i do 80 cm wysokości; wewnątrz znajduje się wąski przewód powietrzny te cechy odróżniają go od skrzypu bagiennego.
Liście skrzypu błotnego wyrastają okółkowo, zrastając się brzegami, co tworzy zieloną pochwę liściową. Zarodnie, ze znajdującymi się w środku zarodnikami o średnicy ok. 45 µm, znajdują się na szczycie pędów, zebrane w kłos zbudowany z tarczkowatych łusek. Skrzyp rozsiewa się przez wiatr, czyli tzw. anemochorię. Pędy nadziemne skrzypu błotnego rozwijają się na początku maja. Z kolei kłosy powstają w czerwcu, a dojrzewają w okolicach września właśnie wtedy następuje rozsiew.
Equisetum palustre – jakie zagrożenie stanowi?
Skrzyp błotny, spośród wszystkich gatunków skrzypu, zawiera najwięcej alkaloidów (0,02-0,3% w suchej masie). Zawiera takie związki, jak:
- nikotyna;
- kwas palmitynowy i akonitowy;
- palustrynę;
- palustrydyną;
- tiaminazę;
- dwumetylosulfon.
Są to związki toksyczne, które mogą stanowić zagrożenie dla zwierząt. Najniebezpieczniejsze są one dla koni, chociaż może być groźny również dla bydła i świń. Zjedzony skrzyp błotny może powodować:
- rozwolnienie;
- wychudzenie;
- obniżenie mleczności i płodności;
- paraliż tylnych kończyn;
- awitaminozą B1.
Zwalczanie skrzypu błotnego
Przez swoją szkodliwość, skrzyp błotny jest zdecydowanie niepożądanym elementem łąk i pastwisk. Łatwo jest pozbyć się jego części nadziemnych, szczególnie że są one wrażliwe na niskie temperatury, zaciemnienie i pestycydy. Dużo trudniej jest z pozbyć się podziemnych pędów, posiadają bowiem silne właściwości regeneracyjne. W ich przypadku zaleca się głęboki drenaż podłoża oraz nawożenie wapnem i solami potasowymi.
Skrzyp błotny – podsumowanie
Chociaż większość roślin z rodziny skrzypowatych nie stanowi większego zagrożenia dla zwierząt, skrzyp błotny może być niebezpieczny. Jeżeli występuje na pastwisku, zaleca się jego metodyczne usuwanie.
