Rośliny synantropijne to bardzo ciekawe zagadnienie. Są to gatunki, które nie poddały się człowiekowi, zamiast tego przystosowały się do nowych warunków, które im stworzył. Rośliny stanęły przed wyborem poddania się lub dostosowania do warunków ludzkich. Niektóre z nich bardzo skutecznie dostosowały się do naszej działalności, nauczyły się żyć w miejscach, które są wynikiem ludzkiej ingerencji.
Rośliny synantropijne – flora w naszym otoczeniu i jej podział
Rośliny synantropijne są to bardzo ciekawy przypadek. Zazwyczaj myśląc o tym zjawisku, pierwsze na myśl przychodzą nam zwierzęta. W końcu na pewno widziałeś rynki pełne gołębi lub dziki żerujące nocą w środku miasta. To również przykład synatropii. Rośliny tego rodzaju klasyfikujemy na podstawie tego, w jakim stopniu zależne są od siedlisk człowieka. Oto podział:
- gatunki synatropizujące się;
- symbowile;
- półsynantropy;
- synantropy właściwe.
Szczególnie często porastają one siedliska ruderalne, czyli takie, które człowiek pozostawił samym sobie.
Siedliska ruderalne – powszechnie i rzadziej występujące gatunki
Rośliny ruderalne to nazwa, którą określamy wszelkiego rodzaju chwasty w naszej okolicy. Są to często niechciane egzemplarze, które porastają tereny wokół naszych domów. Świetnym przykładem takiej rośliny jest pokrzywa, która spotykana jest praktycznie wszędzie tam, gdzie człowiek przyczynił się do kształtowania scenerii.
Podział roślin ruderalnych
Tego typu rośliny dzielimy ze względu na to, jakie części obszaru porastają. Pierwszy typ to rośliny szczelin, porastają one wąskie przestrzenie, takie jak szczeliny w murach lub przy asfalcie. W taki sposób często rosną siewki drzew, dobrym przykładem jest klon lub brzoza. Rośliny hałd to gatunki, które zarastają tereny przy kopalniach lub innych pustych obszarach. Jest to miejsce, które porasta komosa biała oraz żółtlica owłosiona. Rośliny wydepczysk to gatunki, które wykazują odporność na deptanie, porastają one biwaki oraz szlaki turystyczne, np. bodziszek.
Gatunki obce na siedliskach naturalnych
Gatunki inwazyjne są specyficzną grupą roślin synantropijnych. Opanowują one siedliska, które niedostępne są dla rodzimych gatunków ze względu na swoje przystosowanie. W warunkach stworzonych przez człowieka odnajdują właściwe dla siebie miejsce do bytowania. Bardzo charakterystycznym przykładem wśród zwierząt jest szop pracz, który doskonale opanował umiejętność życia w środowisku miejskim. Tak dobrze poczuł się w tym środowisku, że zaczął rozszerzać swój zakres występowania. Wśród roślin również mają miejsce podobne scenariusze. Przykładem może być niecierpek drobnokwiatowy.
Rzadziej występujące gatunki siedlisk ruderalnych
Niektóre gatunki pojawiają się w miejscach, gdzie byśmy się tego nie spodziewali. Łobody oraz bylica pospolita upodobały sobie tereny wysypisk śmieci. Panują tam niesamowicie specyficzne warunki, jednak te gatunki odnalazły tam dla siebie niszę, która pozwala im się rozwijać w nowym środowisku.
Jest wiele ciekawych gatunków, które występują w naszym bliskim sąsiedztwie. Rośliny takie jak fiołek, chaber, aster, niezapominajka czy ketmia porastają parki, stacje kolejowe oraz trasy turystyczne. Zaadaptowały się one do nowych okoliczności i żyją w warunkach, które zostały stworzone przez człowieka.
