Rośliny wiatropylne rozwinęły bardzo charakterystyczny sposób działania. Mają drobny i lekki pyłek, który może być z łatwością przenoszony nawet przez lekkie podmuchy powietrza. Dzięki temu istnieje możliwość na wzajemne zapłodnienie roślin, które znajdują się w znacznej odległości od siebie. System ten jest na tyle skuteczny, że na stałe wkradł się do repertuaru technik wykorzystywanych przez liczne gatunki. Czytaj dalej!
Rośliny wiatropylne – anemogamia
Rośliny wiatropylne wykorzystują ruchy powietrza do rozprowadzania pyłku. Taką taktykę wykorzystują trawy, drzewa i krzewy oraz inne gatunki zielne. Aby to niesamowite zjawisko mogło mieć miejsce, musiały wypracować rozwiązania umożliwiające roznoszenie pyłku przez wiatr. Gatunki, które w wyniku ewolucji wybrały taki sposób rozmnażania, charakteryzują się zazwyczaj tym, że produkują ogromne ilości lekkiego pyłku, prostą budową narządów rozrodczych, brakiem okwiatu i niewielkim rozmiarem kwiatów. Pyłek nanoszony jest na znamiona słupków (okrytozalążkowe) lub na zalążki (nagozalążkowe).
Jak przebiega zapylenie?
Do lepszego zrozumienia tematu konieczne jest przyjrzenie się zapyleniu z botanicznego punktu widzenia. Rośliny nasienne, czyli naczyniowe, przystosowane do życia na lądzie składają się z korzenia, łodygi, liści i kwiatu. Rozmnażają się za pomocą nasion. Jednak, aby nasiona powstały, konieczne jest zapylenie. To proces, który jest wynikiem procesu płciowego. Nasiona są bardzo istotne z punktu widzenia przetrwania, ponieważ pozwalają zachować substancje zapasowe, które są niezbędne przetrwalnikowi do przeżycia i rozwoju.
Rośliny wiatropylne – nagonasienne i okrytonasienne
Okrytonasienne są znacznie liczniejsze od nagonasiennych. Zazwyczaj wytwarzają słupki oraz pręciki, są więc to często gatunki obupłciowe. Słupek powstaje w wyniku zrośnięcia się owocolistków. Pyłek natomiast jest wynikiem pracy mikrosporów, które są natomiast elementem pylników. Znajdują się one w główce pręcika, która opiera się na nitce. Nagonasienne nie mają owocolistków, które osłaniałyby zalążek. Oznacza to, że nie mają one owoców.
Rośliny wiatropylne – zapylanie
Znając już anatomiczną budowę roślin, można omówić zapylenie. Jest to proces, który ma miejsce w przypadku roślin nasiennych. Polega on na przeniesieniu pyłku do komórki jajowej, w wyniku czego dochodzi do zapłodnienia. Wyróżniamy gatunki samopylne, w ich przypadku może nastąpić zapylenie pyłkiem tego samego okazu oraz obcopylne, gdzie konieczne jest zapłodnienie pyłkiem pochodzącym z innego egzemplarza.
Różne strategie wypracowane przez przyrodę
Wiatropylność to jedna ze strategii, które wykorzystywane są przez organizmy w ciągłej walce o nowe osobniki. Nie jest to jednak jedyny sposób, który jest powszechnie wykorzystywany. W przyrodzie bardzo dużą rolę odgrywają owady, takie jak pszczoły, które przenoszą pyłek z jednego osobnika na drugi. Taki sposób zapładniania nazywa się owadopylnością. Analogiczna sytuacja może mieć miejsce w przypadku ptaków, nazwa takiego zjawiska to ornitogamia. Pomocne okazują się również ślimaki, a nawet po prostu woda, która zmywa pyłek i przenosi go w inne miejsce.
Leszczyna – biologia znanego krzewu
To gatunek powszechnie znany w naszym kraju, który jest koronnym przykładem wiatropylności. Jest to rozdzielnopłciowa roślina jednopienna. Oznacza to, że ma kwiatostany męskie oraz żeńskie, jednak występują one na jednym osobniku. Obok organów męskich występują te żeńskie. W przypadku tego gatunku męskie to popularnie zwane „kotki”, które zwisają z gałęzi. Żeńskie organy ukryte są w pąkach. Pyłek wydobywa się z „kotków”, a następnie roznoszony jest przez wiatr. Po dostaniu się na żeński kwiatostan rozwija się owoc.
Wiesz już, czym charakteryzują się rośliny wiatropylne. Wszystkie gatunki, które znajdują się na naszej planecie, toczą niekończący się wyścig. Jego celem jest przedłużenie trwałości gatunku. W związku z tym wraz z biegiem lat pojawiają się nowe rozwiązania, które sprawdziły się przez pryzmat ewolucji. Wykorzystanie wiatru w procesie transportu ziaren pyłku jest bardzo skuteczne.