Rośliny energetyczne to zboża, rzepak, kukurydza. Pozyskuje się z nich około 30 ton mln słomy rocznie. Trzeba pamiętać o tym, że słoma jest potrzebna również do innych celów. Stosuje się ją jako paszę oraz ściółkę, która jest niezbędna przy hodowli zwierząt. W związku z tym należy zwrócić się w stronę innych roślin w szczególności drzew oraz krzewów, o których zaraz dowiesz się więcej. Czytaj dalej!
Rośliny energetyczne – źródło energii odnawialnej
Z każdego gatunku da się pozyskać większą lub mniejszą ilość energii. Nie oznacza to jednak, że wszystkie można uznać za gatunki potencjalnie cenne z punktu widzenia energetyki. Rośliny energetyczne muszą spełniać wiele warunków, z czego najważniejszym jest wartość opałowa. Innymi pożądanymi cechami jest obfitość plonów, odporność na niekorzystne warunki atmosferyczne i brak większych wymagań co do podłoża. Istotne są również aspekty finansowe, uprawa takiego gatunku nie powinna być zbyt kosztowna. W przeciwnym razie koszt energii również byłby wysoki.
Czym jest wartość opałowa?
Najprościej mówiąc wartość opałowa to wskaźnik, który informuje o tym, ile energii w postaci ciepła udało się uzyskać poprzez spalenie jednej jednostki masy. W przypadku roślin energetycznych przyjmuje się jednostkę MJ/kg, czyli megadżule na kilogramy. Weźmy za przykład węgiel kamienny, jego wartość energetyczna wynosi 21 MJ/kg. Oznacza to, że przy spaleniu 1 kg węgla kamiennego uda się uzyskać 21 MJ energii w postaci ciepła. Wartość opałowa w przypadku roślin energetycznych powinna mieścić się w przedziale 15–19 MJ/kg.
Do czego stosuje się rośliny o wysokiej wartości opałowej?
Z roślin, które spełniają wszystkie powyższe kryteria kwalifikujące dany gatunek jako energetyczny, wytwarza się paliwo w formie stałej. Mowa tutaj o takich rozwiązaniach jak pellet i brykiet. Do wytworzenia tych paliw korzysta się z pędów i łodyg, czasem również bulw, ponieważ mają one największą zawartość suchej masy.
Kontrola jakości biomasy w celu produkcji biopaliwa
W Polsce wszystkie rośliny określane mianem energetycznych muszą spełniać wymagania jakościowe, które określają normy dla pelletu oraz brykietu drzewnego EN 14961-2. Biomasa, która wykorzystywana jest do produkcji pelletu nie zawsze musi być w 100% wysoce energodajna. Czasem zawiera ona bioodpady, które pomimo stosunkowo niskiej wartości opałowej znajdują się w mieszance. W normach określona jest również procentowa zawartość popiołu, który powstaje po spaleniu. Nie może ona przekraczać 1,5% całkowitej masy roślin.
Rośliny energetyczne – uprawa roślin: topola, wierzba i słonecznik
Rośliny energetyczne, które spełniają wymagania w naszym klimacie to: wierzby (energetyczna, ostrolistna, wiciowa), topola hybrydowa, róża wielokwiatowa, miskant olbrzymi, słonecznik bulwiasty. Należy pamiętać o tym, że w różnych rejonach świata inne gatunki będą pełniły taką funkcję, ponieważ będą wpisywały się w klimat panujący w danym regionie. Najpopularniejszym gatunkiem, który w Polsce uprawia się w celach energetycznych, są wierzby. Rosną one bardzo szybko, pierwsze zbiory możliwe są już po 2–3 latach. Dodatkowo z jednego hektara można uzyskać 10 ton suchej masy.
Topinambur – roślina na cele energetyczne
Na dodatkowe słowa uznania zasługuje topinambur, czyli słonecznik bulwiasty. Roślina ta jest bardzo cenna, ponieważ poza wysokimi wartościami energetycznymi stanowi ona również cenne źródło pokarmu. Bulwy topinamburu są smaczne i pożywne. Mają lekko orzechowy posmak i wykorzystywane są powszechnie w gastronomi. W związku z tym jedna roślina jest w stanie zapewnić zarówno energię, jak i pożywienie. Nadaje się ona do spożywania przez człowieka, ale również jako pasza dla zwierząt. Często sadzona jest na obrzeżach lasów, ponieważ jest to przysmak dla dzików.
Czy z każdej rośliny energetycznej można zrobić stałe paliwo?
Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie drzew energetycznych, czyli wierzby i topoli. Mają one najlepsze właściwości. Wysoka wartość opałowa łączy się tutaj z niską wilgotnością oraz niewielką ilością popiołu, który pozostaje po spaleniu biomasy. Niestety znacznie gorzej ma się sytuacja z innymi roślinami, które uznawane są za energetyczne. Zarówno topinambur, miskant, jak i róża pozostawiają dużą ilość popiołów. Mieszczą się one w normie, niestety jednak nie mogą konkurować z wierzbą, w związku z czym nie są powszechnie wykorzystywane w celach energetycznych.
Rośliny energetyczne – pozyskiwanie energii z roślin to bardzo ciekawy temat. Uprawy energetyczne w przyszłości mogą zajmować znacznie większą powierzchnię Polski. Warunki klimatyczne mogą jednak skutecznie ograniczyć możliwości – od lat obserwuje się spadek poziomu wód gruntowych, co niekorzystnie wpływa na potencjalną produkcję roślin pod zieloną masę.
