Nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis L.) obecnie jest popularna w przydomowych ogródkach jako roślina o walorach ozdobnych. Dużo częściej można ją jednak spotkać na dzikich łąkach. Jakie ma właściwości?
Nawłoć kanadyjska (Solidago canadensis L.) to wieloletnia roślina, która pochodzi z Ameryki Północnej. Roślina trafiła do Europy, a konkretnie Francji około 1644 roku. Przez ponad sto lat zbierała zachwyty w arystokratycznych ogrodach oraz ogrodach botanicznych. Dopiero w XIX wieku pojawiła się w wiejskich przydomowych ogródkach, z których powędrowała na dzikie pola i łąki.
Nawłoć kanadyjska – charakterystyka
To roślina z rodziny Asteraceae. Charakteryzuje ją naga sztywna łodyga, która dorasta do około 1,5 m wysokości. Z każdej strony wyrastają lancetowate liście, zmniejszające się ku górze. Nawłoć kwitnie późnym latem. Jej kwiaty są drobne, żółte, skupione na pędach, tworzące efektowny maczugowy kształt. Poszczególne kępy rosną bardzo blisko siebie. Rośnie ona szybko na dużych obszarach, zabierając miejsce innym bylinom.
Roślina inwazyjna
Nawłoć kanadyjska obecnie określana jest mianem gatunku inwazyjnego, ponieważ rozmnaża się w bardzo szybkim tempie. Proces ten zachodzi przez nasiona i kłącza, utrudniając tym samym rozrost innym bylinom w otoczeniu. Nie powinno się tego bagatelizować, ponieważ jej inwazyjność stanowi poważne zagrożenie dla środowiska naturalnego. Do tego stopnia, że Norwegia ustawowo wprowadziła ograniczenia w uprawie i handlu tej rośliny.
Wiele osób traktuje nawłoć kanadyjską jako roślinę o walorach dekoracyjnych, jednak jeżeli ktoś chce się jej pozbyć, to bardzo trudno ją wyplenić z ogródka. Efektywnym sposobem walki może być dwukrotne koszenie w ciągu roku. Jednocześnie dobrze jest podsiewać te miejsca mieszanką traw i ziół, ponieważ może to znacznie przyspieszyć cały proces, ale trzeba się liczyć z tym, że wysiłki te zajmą przynajmniej dwa sezony.
Odmiany nawłoci
Nawłoć należy do dużej rodziny astrowatych. W środowisku naturalnym możemy odnaleźć wiele jej odmian, a niektóre z jej gatunków to:
- późna;
- pospolita;
- alpejska;
- ogrodowa;
- kanadyjska.
Uprawa nawłoci
Ku radości wszystkich pszczelarzy to bardzo łatwa w uprawie roślina. Nie ma szczególnych wymagań w kontekście rodzaju gleby i nasłonecznienia stanowiska. Pomimo tego, że cechuje ją wysoka tolerancja w tym względzie, to najbardziej lubi podłoża suche, wapienne i ciężkie z dużą ilością promieni słonecznych. Oczywiście poradzi sobie również w lekko zacienionym położeniu w piaszczysto-gliniastej glebie, ale tempo jej wzrostu będzie zdecydowanie wolniejsze, a kwiaty mogą być mniej okazałe.
Kwitnienie
Nawłoć kanadyjska kwitnie od drugiej połowy lipca i trwa do końca września. Kwiaty są drobne, żółte i nagromadzone w jednym miejscu, tworząc imponującą wiechę. Obfite, jasnożółte kwiaty wytwarzają dużą ilość nektaru i pyłku, który ściąga wiele gatunków owadów, w tym pszczoły.
Miód nawłociowy
Nawłoć kanadyjska to nie tylko rodzina ozdobna, ale również pożyteczna dla wielu owadów, w tym pszczół. Miód nawłociowy cieszy się dużą popularnością nie tylko ze względu na wyborny smak, ale również, a dla niektórych przede wszystkim, właściwości. Specjaliści szczególnie polecają go osobom borykającym się z chorobami układu pokarmowego i moczowego.
Właściwości lecznicze nawłoci
Poza okazałym wyglądem nawłoć kanadyjska cieszy się licznymi właściwościami o charakterze leczniczym. Jej dobroczynne właściwości docenili już w rdzenni mieszkańcy Ameryki, którzy robili lewatywy z korzeni nawłoci. Przygotowywali specyficzne wyciągi, które zażywali jako środki wzmacniające organizm i pobudzające umysł. Obecnie wyróżnia się jeszcze więcej terapeutycznych cech, między innymi:
- działa antybakteryjnie;
- uśmierza ból;
- działa przeciwgrzybiczo;
- odtruwa organizm;
- działa moczopędnie;
- działa przeciwzapalnie.
Za jej prozdrowotne właściwości odpowiadają substancje zawarte w zielu i kwiatostanach, takie jak:
- kwercetyna z rutynozydem;
- kemperol;
- surowce flawonoidowo-trójterpenowe.
Aby kwiaty zachowały swoje dobroczynne działanie, należy je zrywać w słoneczny dzień i suszyć w temperaturze nie wyższej niż 40 st. C. Wyższa temperatura może skutkować utratą właściwości zdrowotnych.
Nawłoć kanadyjska – gdzie kupić i jaką wybrać?
Dobroczynne właściwości nawłoci kanadyjskiej są zamykane w preparatach pod różną postacią. Poza wcześniej wspomnianym miodem, który można wykorzystywać w kuchni, mamy do wyboru kilka alternatyw, np. susz ziołowy do parzenia i picia lub przemywania skóry, suplementy diety w postaci tabletek i kapsułek, które wystarczy połknąć w trakcie posiłku oraz wyciągi w pastylkach do ssania. Podane preparaty i artykuły spożywcze są dostępne w aptekach, sklepach zielarskich oraz na działach ze zdrową żywnością w hipermarketach.
Przeciwwskazania
Nawłoć kanadyjska nie odczekała się jeszcze wystarczającej ilości badań nad jej działaniem, żeby można było jednoznacznie stwierdzić, komu absolutnie nie zaszkodzi. Z tego względu szczególną ostrożność powinny zachować kobiety w ciąży i karmiące piersią. Nie ma też wystarczających informacji na temat dawkowania wyciągu z nawłoci u małych dzieci, dlatego lepiej powstrzymać się z podawaniem. Ponadto roślina może wywoływać alergię. Jeżeli masz wątpliwości, czy możesz przyjmować ekstrakt z nawłoci kanadyjskiej, skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Jak widać, nawłoć kanadyjska to nie tylko piękna, ale również pożyteczna roślina o prozdrowotnych właściwościach. Jeśli jednak zdecydujesz się na jej uprawę w swoim ogrodzie, pamiętaj o inwazyjnym charakterze byliny i sadź ją w miejscach, gdzie nie utrudni rozwoju innych sąsiadów kwiatowej rabaty.