Rośliny są obecne w naszym życiu od zarania dziejów. Pozyskujemy z nich włókna na tkaniny i papier, olej, surowce lecznicze, a także jedzenie. Rośliny spożywcze dostarczają organizmowi potrzebne cukry, białka i tłuszcze wraz z mikroelementami, dzięki którym zachowujemy zdrowie. Przedstawiamy najpopularniejsze gatunki roślin alimentacyjnych.
Zapamiętaj!
- Rośliny alimentacyjne to te, które uprawia się w celach spożywczych
- Należą do nich zboża i rośliny oleiste, strączkowe, warzywne, owocowe, miododajne i cukrodajne
- Z kolei rośliny pseudoalimentacyjne to takie, z których produkuje się używki i przyprawy ☕
- Do najczęściej uprawianych w Polsce roślin alimentacyjnych należą: rzepak, słonecznik, pszenica, żyto, kapusta, marchew, ziemniak, cebula, jabłoń, grusza i czereśnia
Główne rodzaje roślin przemysłowych
Rośliny alimentacyjne to takie gatunki, które mogą być spożywane przez człowieka. Są to zboża, rośliny oleiste i strączkowe. Wszystkie one dostarczają organizmowi składników niezbędnych do funkcjonowania. Wśród nich wyróżnia się gatunki:
- cukrodajne;
- miododajne;
- oleiste;
- warzywne;
- owocowe;
- zbożowe.
Udział tych rodzajów żywności roślinnej w codziennej diecie zapewnia zdrowie, odpowiednią masę ciała i pracę poszczególnych organów. Warto wiedzieć, że oprócz roślin alimentacyjnych istnieją rośliny pseudoalimentacyjne. Należą do nich m.in. tytoń, chmiel, kawa, herbata, kakao, cynamon i imbir, czyli używki i przyprawy. Spożywa się je w celach kulinarnych lub innych, jednak nie posiadają same w sobie istotnych wartości odżywczych i nie są wykorzystywane jako pożywienie.
Rośliny alimentacyjne – ważne gatunki uprawiane w Polsce
Rośliną cukrodajną uprawianą nad Wisłą jest burak cukrowy. Do gatunków miododajnych o największej wydajności miodowej należą z pewnością: hyzop, facelia, gryka i lebiodka. Rośliny oleiste to słonecznik i rzepak, z których pozyskuje się podstawowe rodzaje oleju używanego w celach kulinarnych. Gatunki warzyw uprawianych na wielką skalę dla celów spożywczych to kapusta, marchew, ziemniak i cebula. Z drzew i krzewów owocowych wymienić należy jabłonie, grusze, wiśnie i czereśnie, a także maliny i porzeczki. Przedstawiciele roślin alimentacyjnych to pszenica, żyto i kukurydza. Na nieco mniejszą skalę uprawia się jęczmień, grykę oraz proso.
Główne obszary upraw w Europie
Europa jest kontynentem, w którym pola uprawne stanowią istotny element krajobrazu. Nic więc dziwnego w tym, że uprawia się tu spore ilości roślin spożywanych przez człowieka. Dla przykładu – w Europie duży udział w produkcji pszenicy mają Francja oraz Rosja i Niemcy. Łagodny klimat, żyzne ziemie i dobre warunki temperaturowe sprawiają, że Stary Kontynent jest doskonałym miejscem na rozwój rolnictwa. Jeśli chodzi o plony kukurydzy, państwem przodującym jest Francja.
Jakie rośliny spożywcze uprawia się na świecie?
W różnych miejscach na świecie uprawiane są na wielką skalę rośliny alimentacyjne, które mają zapewnić pożywienie mieszkańcom poszczególnych rejonów. Rośliny spożywcze wykorzystywane są też na eksport. Dochód ze sprzedaży żywności jest istotnym składnikiem gospodarek wielu krajów. Pszenica dobrze rośnie w ciepłym klimacie, na terenie równinnym. Dlatego jej uprawy skupiają się w Europie, na granicy USA i Kanady, w Pendżabie w Indiach i innych podobnych miejscach. Z kolei ryż wymaga wyższej temperatury i charakterystycznych zalanych wodą pól uprawnych. Jest masowo uprawiany w rejonach monsunowych w południowo-wschodniej Azji oraz w Basenie Morza Śródziemnego.
Rośliny alimentacyjne zapewniają pożywienie ludności wszystkich krajów na świecie. Jednak ich wymagania co do miejsca uprawy, gleb, temperatury i wilgotności sprawiają, że gatunki te uprawiane są tam, gdzie jest to najbardziej opłacalne. Warto znać ich wymagania, aby dowiedzieć się, w jakich rejonach są produkowane codzienne składniki diety jak pszenica i ryż.
