Jarzmianka lubi rosnąć w takich miejscach jak polany, otoczenie strumieni, pastwiska oraz górskie łąki. Najczęściej spotykanym gatunkiem jest jarzmianka większa (Astrantia major). Jej uprawa nie należy do trudnych, polecana jest nawet początkującym ogrodnikom. Dowiedz się więcej o niej i jej odmianach.
Ciekawe odmiany jarzmianki
Ta ciekawa roślina z rodziny selerowatych występuje w kilku odmianach. Warto je wymienić:
- „Rosea” – kwiaty jasnoróżowe;
- „Roma” – kwiaty różowe w jasnych odcieniach;
- „Primadonna” – kwiaty czerwone;
- „Rubra” – kwiaty rubinowe;
- „Ruby Wedding” – kwiaty czerwone;
- „Star of Fire” – kwiaty bordowe;
- „Star of Magic” – kwiaty ciemnoróżowe z pstrymi liśćmi;
- „Sunningdale Variegated” – kwiaty jasnoróżowe z biało obrzeżonymi liśćmi;
- „Shaggy” – kwiaty o kolorze śnieżnej bieli.
Kwiaty jarzmianek przyciągają pszczoły, a to dlatego, że produkują dużą ilość nektaru. Ogrodnicy coraz częściej wysiewają rośliny kwitnące, by zadbać o pszczoły.
Jarzmianka i jej warunki uprawy
Jarzmianki są bardzo łatwe w uprawie. Najlepiej rosną w miejscach osłoniętych i półcienistych. Jeżeli posadzisz je na słonecznym stanowisku, musisz zadbać o ich częste podlewanie. Najlepsze warunki zapewnia gleba o odczynie od obojętnego do zasadowego. Jarzmianka preferuje umiarkowanie wilgotne podłoża, najlepiej żyzne i próchnicze. Roślina skutecznie odstrasza ślimaki.
Jaką jarzmianka osiąga wysokość?
Jarzmianka dorasta do 60 cm. Rośnie w rabatach, wytwarza żebrowane i sztywne łodygi rozrastające się w duże kolonie. Liście są wcinane lub klapowane. Kwiaty mają średnicę około 4 cm, a ich pręciki są dwukrotnie dłuższe od płatków. Nazwa łacińska to Astrantia – pochodzi od słowa łacińskiego aster, oznaczającego gwiazdę.
Rozmnażanie i sadzenie
Młode rośliny warto sadzić jesienią lub wiosną. Nasiona wysiewa się wczesną wiosną. Odległość, jaką powinno się zachować między roślinami, wynosi około 40–50 cm. Sadzonki są do kupienia w sklepach ogrodniczych.
Rozmnażanie gatunku z nasion lub przez podział rozrośniętych karp wykonuje się wiosną lub jesienią. Choć rozmnażanie z nasion jest bardzo efektywne, to rośliny, które otrzyma się z siewek, mogą nie powtórzyć cech odmianowych. Lepiej pozyskać młode okazy, dzieląc dorosłe egzemplarze.W pierwszym roku po posadzeniu dobrze jest zabezpieczyć rośliny przed mrozem, wykorzystując gałązki stroiszu. W kolejnych latach nie ma już takiej potrzeby, ponieważ bylina należy do roślin mrozoodpornych i nie potrzebuje ochrony chemicznej.
Nie zapomnij o podlewaniu
W miesiącach suchych z pewnością trzeba będzie jarzmiankę nawadniać, pamiętając, że nie przepada za stojącą wodą. Unikaj więc gleb słabo przepuszczalnych, a już na pewno gliniastych i podmokłych. Pomoże ściółkowanie gleby, chociażby korą, która ograniczy parowanie wody i dodatkowo rozwój chwastów.
Kwitnienie i przycinanie oraz zastosowanie jarzmianki
Oryginalne i kolorowe kwiaty zachwycają ludzkie oko od czerwca do lipca. Potem kwitnienie może się powtórzyć. Owocem rośliny jest sucha rozłupka wielkości około 6 mm. Po okresie kwitnienia rośliny możesz przyciąć, dzięki temu być może doczekasz się późną jesienią kolejnych kwiatów. W domu możesz trzymać je w wazonie, gdzie będą się pięknie komponować z trawami.
W jakich miejscach sadzić jarzmianki?
Należy poszukać w ogrodzie miejsca osłoniętego od wiatru i, częściowo, również słońca. To rośliny dość wysokie, zatem powinno się je posadzić w drugim rzędzie, najlepiej w kępach, które wyglądają bardzo efektownie. Sprawdzą się także w ogrodach skalnych. Rabaty dzięki nim zyskują lekki wygląd.
Jarzmianki ciekawie wyglądają, posadzone w kilku odmianach obok siebie. Tworzą wówczas kolorowe kępy, a kiedy między nimi znajdą się werbeny, funkie, brunery wielkolistne, hortensje, paprocie, żurawki czy szałwie, stworzą spektakularną kompozycję. Jarzmianki interesująco wyglądają też w towarzystwie roślin, które lubią bardziej nasłonecznione stanowiska, takich jak pysznogłówka, naparstnica, bodziszek, mikołajek i przywrotnik.
Jarzmianki znakomicie poradzą sobie również, posadzone w bliskiej okolicy drzew i krzewów. Znalazły też swoich zwolenników – ogrodników balkonowych, którzy chętnie je umieszczają w donicach i korytkach. Trzeba o nie jednak bardzo dbać i pamiętać o podlewaniu. Okolice tarasów to również bardzo dobre miejsce na ich posadzenie, oczywiście pod warunkiem, że nie będą rosły w pełnym słońcu. W jednogatunkowej grupie można je sadzić na tle trawnika albo ściany domu lub ogrodzenia.
Jarzmianka to ciekawy krzew do naturalistycznego ogrodu. Jego kwiatostany robią wrażenie, zwłaszcza że roślina może kwitnąć dwukrotnie w trakcie sezonu. Warto wybrać ją na rabaty i do donic na tarasie.