Jesion wyniosły (inaczej Fraxinus excelsior) należy do rodziny roślin oliwkowatych, a w naturze rośnie na terenie Europy i Azji Zachodniej. Jesiony mogą osiągać wysokość aż 40 metrów i szerokość maksymalnie 30 metrów. Ze względu na tak imponujące rozmiary polecane są przede wszystkim właścicielom dużych działek. Należą do długowiecznych drzew – żyją około 300 lat. Mają niewielkie wymagania, jednak warto znaleźć dla nich odpowiednie stanowisko. Jakie powinno być? Jak wybrać miejsce dla jesionu wyniosłego? Jaką rolę może odgrywać w twoim ogrodzie? Dowiesz się już za chwilę. Zapraszamy do lektury!
Jesion wyniosły – odmiany
W obrębie omawianego gatunku występuje wiele ciekawych odmian. Jakie można szczególnie wyróżnić? Oto najpopularniejsze z nich:
- ’Allgold’ – jego pędy przybierają złoty kolor, a jesienią taką barwę mają też liście. Ta odmiana ma około 15 metrów wysokości;
- ’Crispa’ – charakteryzuje się nierównomiernie rosnącymi pędami. Osiąga wysokość kilku metrów;
- ’Diversifolia’ – ma charakterystyczne, ostro zakończone liście w kolorze jasnozielonym. Dorasta do około 15-20 metrów;
- ’Heterophylla Pendula’ – piękna odmiana o intensywnie zielonej, parasolowatej koronie, która może sięgać 7 metrów;
- ’Pendula’ – osiąga około 10 metrów wysokości. Zaletą tej odmiany jest spora zwisająca korona;
- ’Nana’ – dorasta do kilku metrów wysokości. Korona tego drzewa ma formę kulistą.
Jesion wyniosły – liście
Jesion wyniosły wytwarza charakterystyczne, nieparzystopierzaste liście, na których znajdują się mniejsze listki. Są położone naprzeciw siebie i mają jeden listek u szczytu. W przypadku większości odmian jesionów liście są intensywnie zielone i lekko błyszczące.
Jesion wyniosły – kora
Kora jesionu wyniosłego ma kolor szary lub szarobrązowy. Ma charakterystyczne pęknięcia, najbardziej widoczne u starszych drzew. W medycynie naturalnej wykorzystuje się przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe właściwości kory. Można ją kupić w sklepach ze zdrową żywnością.
Jesion wyniosły – kwitnienie i wymagania
Czas kwitnienia jesionu wyniosłego to kwiecień i maj. W tym okresie na pędach drzewa pojawiają się wiechowate kwiaty. Następnie roślina wydaje owoce, zwane skrzydlakami. Co trzeba jej zapewnić?
Jesion wyniosły jest dość tolerancyjny pod względem stanowiska i gleby. Pamiętaj jednak, że to drzewo lubi lekko wilgotną glebę. Na wytrzymałość i odporność jesionu będzie miała wpływ jakość podłoża – im bardziej żyzne, tym lepiej.
stanowisko | słońce, półcień |
podłoże | żyzne, wilgotne, próchnicze |
odczyn gleby | lekko kwaśny, obojętny, lekko zasadowy |
wytrzymałość | odporny na mrozy |
Jesion wyniosły – uprawa
O starsze jesiony wyniosłe praktycznie nie trzeba dbać, jednak młode drzewa, wymagają palikowania i podlewania.
Jesion wyniosły – podlewanie, nawożenie i przycinanie
Młode drzewa tego gatunku należy regularnie podlewać w sposób umiarkowany. Wiosną warto nawozić je kompostem.
Jak i kiedy przycinać jesion wyniosły? Chore i martwe gałęzie należy usuwać od razu, a cięcie przerzedzające należy wykonywać tylko wtedy, gdy to konieczne.
Jesion wyniosły – rozmnażanie i sadzenie
Jesiony można rozmnażać:
- z zebranych nasion;
- poprzez ukorzenianie sadzonek pędowych drzewa.
Czas sadzenia jesionów to wiosna i jesień. Po posadzeniu należy solidnie podlać roślinę.
Jesion wyniosły – choroby
Największym zagrożeniem dla jesionu wyniosłego jest choroba grzybowa. Jedna z nich to antraknoza. W wyniku infekcji na liściach i łodygach drzewa pojawiają się charakterystyczne plamy i deformacje. Co zrobić, gdy tak się stanie? Porażone części rośliny należy natychmiast usunąć. Aby uniknąć rozwoju infekcji najlepiej zastosować oprysk. Niestety, nawet takie postępowanie nie daje stuprocentowej pewności pozbycia się patogenów.
Jesion wyniosły – gdzie pojawia się najczęściej?
W dużych ogrodach i parkach jesion wyniosły pełni funkcję ozdobną. Może być także drzewem, które roztoczy wokół sporo cienia, w czym pomaga jego ogromna korona. Kora i liście jesionu znalazły zastosowanie w medycynie naturalnej. Warto przypomnieć, że mają właściwości moczopędne, przeciwzapalne i przeczyszczające.
Jesion wyniosły – cena
Sadzonki jesionu kosztują kilkadziesiąt złotych, w zależności od rozmiaru. Za około metrową sadzonkę jesionu wyniosłego trzeba zapłacić 40-60 zł. Cena drzewa zależy również od jego konkretnej odmiany, a te, jak już wiesz, mogą znacznie różnić się od siebie np. wysokością.
Jesion wyniosły to drzewo ozdobne, które tworzy wokół zacienione miejsce. Trzeba jednak pamiętać, że osiąga spore rozmiary, dlatego do jego prawidłowego wzrostu niezbędna jest pokaźna przestrzeń. Opisany przez nas gatunek nie ma szczególnych wymagań pod względem stanowiska czy gleby, a jego pielęgnacja nie należy do skomplikowanych. Największym zagrożeniem dla uprawy jesionu wyniosłego jest wystąpienie infekcji grzybiczej, przed którą jednak można go (przynajmniej w pewnym stopniu) chronić.