Osika jest najpopularniejszym gatunkiem topoli w naszym kraju. Należy ona do rodziny wierzbowatych. Występuje nie tylko w Europie czy Azji, ale i w Afryce Północnej. Jeśli zastanawiasz się nad posadzeniem drzewa w swoim ogrodzie, to z pewnością warto się jej przyjrzeć. Nie wiesz, skąd się wzięła jej nazwa? Przeczytaj nasz artykuł, dzięki któremu dowiesz się więcej o tej wysokiej roślinie!
Zapamiętaj!
- Osika, inaczej topola drżąca, znana jest z szeleszczących liści
- To smukłe, wiatropylne drzewo, które zacieni ogródek i odświeży powietrze – wytwarza dużo tlenu!
- Osika ma niewielkie wymagania – może rosnąć na nieużytkach czy pogorzeliskach
- Jedyne, czego potrzebuje, to dobrze nasłonecznione stanowisko ☀️
- Najłatwiej rozmnaża się przez odrosty korzeniowe
- Jej pączki i kora mają właściwości lecznicze
Osika – cechy charakterystyczne
Topola osika (Populus tremula) to smukłe drzewo, które osiąga około 30 metrów wysokości. Korzeni się dość głęboko i szeroko. Może też tworzyć liczne odrośla korzeniowe. Jej pień jest prosty i wysoki, a kora jasna o oliwkowej barwie. Jest dwupienna. Oznacza to, że na jednym drzewie występują tylko żeńskie kwiaty, a na innym tylko męskie. Nasiona tej rośliny mają biały, długi puch i dojrzewają pod koniec maja albo na samym początku czerwca.
Drżeć jak osika – skąd wzięło się to powiedzenie? Legendy
Przez wzgląd na swoje liście o długich i spłaszczonych ogonkach, nawet przy najmniejszych podmuchach wiatru osika trzęsie się i szeleści. O drzewie tym powstały też legendy. Jedna z nich mówi, że topola osika szeleści przy najlżejszym wietrze, bo drży ze strachu, ponieważ nie udzieliła schronienia Maryi i Józefowi, gdy ci uciekali przed Herodem. Inna mówi o tym, że osika trzęsie się ze wstydu, bo to właśnie pałką z jej drewna Kain zabił Abla i to z osikowego drewna zrobiono krzyż, na którym ukrzyżowano Chrystusa.
Zobacz, jak rozmnaża się drzewo osika. Jak się rozwija?
Ciekawi cię, w jaki sposób rozmnaża się topolę osikę? Następuje to przez liczne i silne odrosty korzeniowe lub za pomocą nasion. Niestety, nasiona tej rośliny, mimo wysokiej zdolności kiełkowania (85–100%), w krótkim czasie ją tracą. Osika rośnie dość szybko, po roku osiąga już wysokość do 60 centymetrów, natomiast po 2 latach może już mieć nawet 2 m. Owocuje corocznie, zaczynając w wieku 20 lat, natomiast kończy rosnąć po osiągnięciu 50–60 lat. Warto dodać, że drzewo osika jest rośliną wiatropylną!
Osika – drzewo o małych wymaganiach
Chcąc posadzić topolę drzewo, trzeba się zapoznać z jej wymaganiami. Jest to roślina światłożądna, więc najważniejsze jest to, aby jej stanowisko było nasłonecznione. Jeśli chodzi o gatunek gleby, to tu także nie ma wymogów. Topolę osikę spotkać można na porębach, pogorzeliskach czy też nieużytkach rolnych. Co więcej, jest odporna na suszę, mróz i wszelkie zanieczyszczenia powietrza. Nie jest podatna na szkodniki, ale trzeba uważać na choroby grzybowe. Osika jest najmniej wymagającym gatunkiem topoli.
Ogrodnik Leszek radzi
Jeśli chcesz posadzić osikę w małym ogrodzie, wybierz odmianę Erecta, która szybko rośnie i osiąga 10–15 m wysokości i 3–5 m szerokości w koronie. To strzeliste drzewo z powodzeniem zastąpi tuję i inne iglaki. W przeciwieństwie do nich, osika będzie na jesieni zmieniała kolor (na żółty).
Drewno osikowe – jedno z zastosowań drzewa osiki
Jednym z zastosowań topoli osiki jest wykorzystanie drewna. Używane jest ono między innymi do wyrobu:
- celulozy;
- zapałek;
- skrzynek;
- materiału opałowego;
- sklejek i płyt wiórowych;
- wełny drzewnej i forniry;
- różnych sprzętów gospodarstwa domowego;
- okleiny.
Zaletą drewna osiki jest jego ładny i przyjemny wygląd. Jest ono też bardzo miękkie i lekkie. Atutem bez wątpienia jest również łatwość obróbki i niska cena. Niestety, drewno ma też kilka wad. Ma niską wytrzymałość i może pękać pod wpływem minusowej temperatury. Mogą także występować na nim różne krzywizny i plamki.
Właściwości lecznicze i inne
Oprócz wykorzystania drewna osikowego do różnych wyrobów topola wiąże się także z innych korzyściami. Są to między innymi właściwości lecznicze, które pozyskiwane są z jej niektórych części:
- z pączków – zbierane są wczesną wiosną, na ich bazie tworzone są różne olejki eteryczne o działaniu przeciwgorączkowym i moczopędnym, które dodatkowo obniżają poziom mocznika;
- z kory – tworzy się z niej różne preparaty, które mogą być stosowane pod kontrolą lekarza. Działają one przeciwgorączkowo, przeciwbakteryjnie, przeciwzapalnie, żółciopędnie i napotnie. Pomagają w leczeniu, na przykład, astmy oskrzelowej, choroby nerek, cukrzycy, gruźlicy, infekcji przewodu pokarmowego, czy też łuszczycy.
O topoli drzewie warto wiedzieć też, że jest to roślina służąca do rekultywacji zniszczonych terenów, nieużytków, wyrobisk czy też hałd. Nie ma więc tu żadnych wątpliwości, że osika jest atrakcyjną rośliną o wielu zastosowaniach.
Czy warto mieć drzewo osikę w swoim ogrodzie? Decyzja należy do ciebie! Wiesz już, że osika ma znaczne rozmiary, co może okazać się kłopotliwe przy małych przydomowych terenach. Jeśli jednak dysponujesz rozległym obszarem, to nie powinieneś mieć żadnych wątpliwości co do posadzenia tego drzewa.
Najczęściej zadawane pytania
Czy topola i osika to to samo?
Osika jest jednym z gatunków topoli.
Jak wygląda drzewo osika?
Osika jest wysokim i smukłym drzewem. Jej pień jest prosty i wysoki, a kora jasna i oliwkowa. Nasiona tej rośliny mają biały, długi puch, a liście mają długie i spłaszczone ogonki.
Czy osika to olcha?
Nie, olcha i osika to dwa różne drzewa. Liście olchy są zaokrąglone na czubku, a osiki – szpiczaste. Poza tym kwiatostany osiki bardziej przypominają bazie, a jej kora jest jaśniejsza.
Czy osika dobrze się pali?
To zależy, czego oczekujesz. Osika to dobre drzewo rozpałkowe, bo daje wysoki, jasny płomień i szybko się spala. Dzięki temu oczyszcza komin z sadzy i popiołu. Ma jednak niską kaloryczność, więc nie jest najlepsza do długotrwałego palenia.
Do czego nadaje się osika?
Drewno osiki ma wiele zastosowań, ale najlepiej sprawdza się jako okleina, bo ładnie wygląda. Produkuje się z niej także wełnę drzewną, forniry i papier.
