Miodunka ćma, czyli Pulmonaria obscura Dumort, to dekoracyjna i lecznicza bylina. Jest znana ze swoich właściwości prozdrowotnych – wspomaga leczenie chorób płuc i oskrzeli, przyspiesza gojenie skaleczeń. Sprawdź, jak wygląda uprawa miodunki.
Miodunka ćma to dość pospolita roślina, która rośnie w lasach i nadrzecznych zaroślach, jednak można uprawiać ją również w ogrodzie. Lecznicze właściwości sprawiają, że ziele miodunki wykorzystuje się przy zapaleniu gardła, nieżycie żołądka, biegunkach i hemoroidach. Bywa również pomocne w chorobach górnych dróg oddechowych. Sprawdź, jak uprawiać tę bylinę i przekonaj się, dlaczego warto mieć miodunkę w swoim ogrodzie.
Ziele miodunki – występowanie
Miodunka plamista to bylina, która występuje naturalnie w Turcji i zachodniej Syberii. Jest dostępna praktycznie w całej Europie (głównie w Europie Środkowej i Południowej). W Polsce ziele miodunki jest dość pospolite, rośnie na terenach zielonych – najczęściej w lasach liściastych i zaroślach. Roślinę można spotkać przede wszystkim na Pojezierzu Wielkopolskim oraz na Pomorzu Zachodnim.
Morfologia
Miodunka ma pojedyncze wzniesione łodygi. Są gruczołowato owłosione, a ich wysokość sięga 20-30 cm. Liście odziomkowe wyrastają na niewyraźnie oskrzydlonych ogonkach. Liście łodygowe mają lancetowaty kształt. Powierzchnia liści pokryta jest szorstkimi długimi szczecinkami, między którymi znajdują się nieliczne gruczoły i brodawki. W przypadku miodunki ćmej, która nazywana jest także płucnikiem, liście nie mają plam.
Dwubarwne kwiaty miodunki początkowo są różowoczerwone, starsze zaś czerwonofioletowe. Wyrastają na krótkich szypułkach. Na ich szczycie tworzą gęsty kwiatostan typu dwustronny sierpik. Owoc miodunki to rozłupnia, która rozpada się na 4 czarne lub brunatne orzeszki.
Uprawa i rozmnażanie miodunki
Miodunka plamista (Pulmonaria officinalis) i miodunka ćma (Pulmonaria obscura Dumort), czyli bylina należąca do rodziny ogórecznikowatych, wyrastają na dobrze przewietrzanych i żyznych glebach próchniczych. Co ważne, ziele miodunki jest cieniolubne, dlatego można sadzić ją pod drzewami i krzewami. Z upływem czasu miodunka zaczyna się rozrastać. Z tego powodu bywa traktowana jako roślina okrywowa. Jest raczej odporna na mróz. Jeśli jednak sadzisz ją pod koniec lata i jesienią, warto przykryć rośliny gałęziami iglaków.
Kwiaty miodunki zapylane są przez błonkówki, czyli pszczoły, osy, mrówki i gąsieniczniki. Dodatkowo bylina jest podwójnie zabezpieczona przed niekorzystnym dla niej zapyleniem. Zawdzięcza to samopłonności i różnosłupkowości. Różnosłupkowość oznacza, że niektóre kwiaty mają słupki wyższe od pręcików, a inne – na odwrót. Samopłonność zapobiega z kolei zapyleniu przez pyłek pochodzący od tej samej rośliny.
Miodunka ćma – kwiat, który leczy
Miodunka ćma to rodzimy gatunek byliny, która zakwita wczesną wiosną. Kwitnienie można zaobserwować od marca do maja. Uprawiana jest jako roślina ozdobna, lecz wyróżnia się także właściwościami prozdrowotnymi. Ze względu na fakt, że ziele miodunki zawiera krzemionkę, związki śluzowe i flawonoidy, zainteresowało się nią ziołolecznictwo.
Pulmonaria obscura, czyli roślina lecznicza z rodziny ogórecznikowatych
Dlaczego ta roślina ozdobna wykorzystywana jest również jako surowiec zielarski? Ziele miodunki (Herba Pulmonariae) zawiera flawonoidy, saponiny, sole mineralne, związki śluzowe i kwasy organiczne. Znajduje się w nim także około 2,5% krzemionki, dzięki czemu ma korzystny wpływ na drogi oddechowe. Ziele można stosować pomocniczo przy takich chorobach jak zapalenie płuc i oskrzeli czy gruźlica. Dodatkowo miodunka wspomaga gojenie się tkanki płuc i usuwanie wydzielin z dróg oddechowych.
Miodunka ćma znajduje zastosowanie przy:
- chorobach płuc;
- zapaleniu oskrzeli;
- przeziębieniu;
- zapaleniu gardła;
- biegunce;
- hemoroidach;
- leczeniu ran i skaleczeń.
Jako roślina lecznicza miodunka ćma często stosowana jest pomocniczo przy chorobach układu oddechowego. Działa wykrztuśnie, łagodząco i przeciwkaszlowo. Produkuje się z niej maceraty, jest źródłem garbników. W połączeniu z innymi ziołami (podbiał, babka lancetowata) jej działanie jest jeszcze bardziej intensywne.