Kocanka włoska to drobna i ciepłolubna roślinka o szerokim zastosowaniu. Jej zapach nieco przypomina przyprawę curry. Z poniższego artykułu dowiesz się wszystkich informacji na jej temat.
Kocanka włoska (Helichrysum italicum) to roślina ozdobna z rodziny astrowatych. Z natury jest byliną. W polskich warunkach z reguły nie przeżywa zimy, dlatego najczęściej występuje jako roślina jednoroczna. Ma bardzo szerokie zastosowanie zarówno w kulinariach, jak i w przemyśle kosmetycznym. Jeżeli uprawiać ją w swoim przydomowym ogrodzie, koniecznie musisz zastosować się do kilku zasad.
Kocanka włoska – opis rośliny
Kocanka włoska to niezwykle aromatyczna roślina, która wywodzi się z rejonów Morza Śródziemnego. Często można znaleźć ją pod określeniem „curry”, jednak w istocie z indyjską przyprawą ma niewiele wspólnego. To mylne przekonanie wynika z faktu, że liście kocanki mają silny i aromatyczny zapach, który do złudzenia przypomina curry.
Kocanka ma pokrój krzewinki. Jej pędy są sztywne i bardzo gęsto ulistnione, pokryte gęstym kutnerem w szarym kolorze. Liście mają kolor srebrzysto-zielony i wyginają się łukowato na zewnątrz. Wyrastają parami, naprzeciwległe. Roślina dorasta najwyżej do 50 cm wysokości. Niektóre egzemplarze mają zaledwie 30 cm.
Kocanka kwitnie latem. Wówczas pojawiają się na niej koszyczkowe kwiatostany osadzone na długich i omszonych ogonkach. Kwiaty są liczne i drobne. Mają rurkowaty kształt i intensywnie żółty kolor. Po przekwitnieniu zastępują je owocostany wypełnione nasionami z aparatem lotnym.
Kocanka to bylina, czyli roślina wieloletnia, która pozostaje zimozielona. W warunkach polskich zim rzadko kiedy jest w stanie przetrwać jeden sezon. Wyjątkiem są egzemplarze hodowane w doniczkach, najczęściej jako zioła.
Kocanka włoska – stanowisko i sadzenie
Kocankę włoską można uprawiać na dwa sposoby – w doniczce w warunkach domowych lub w ogrodzie na rabatach. Zanim zacytujesz się na je jej zasadzenie, pamiętaj, że jest to gatunek pochodzący z ciepłych rejonów Morza Śródziemnego. Najlepszym stanowiskiem będzie więc dla niej to słoneczne, osłonięte od wiatru i możliwie jak najbardziej ciepłe.
Roślinę tego gatunku rozmnaża się z nasion. Wiosną wysiewamy je na rozsadnik. Istnieje również możliwość zakupu gotowych sadzonek, które następnie umieszcza się w gruncie w ogródku. Pamiętaj, aby wybierać wyłącznie sprawdzonych dostawców i dobre sklepy ogrodnicze.
Pielęgnacja i uprawa kocanki włoskiej
Zimowanie
Kocanka nie jest rośliną mrozoodporną. Jeżeli mieszkasz w cieplejszym rejonie Polski i dodatkowo wybierzesz dla niej odpowiednie stanowisko, istnieje szansa, że przetrwa w gruncie łagodną zimę. Z reguły jednak konieczne jest zimowanie egzemplarzy w donicy, jeżeli chcesz, aby przetrwały do kolejnego okresu wegetacyjnego. Na zimę dobrze postawić kocanki na parapecie w pomieszczeniu o umiarkowanie wysokiej temperaturze.
Wymagania
Kocanki najlepiej rosną w glebach, które są jednocześnie żyzne i przepuszczalne. Warto pamiętać, że nie tolerują przelewania. W nadmiarze wilgoci szybko gniją. Kiedy zbyt długo pada na nie cień, obumierają. Wymagania glebowe pod względem odczynu pH wahają się od obojętnego do zasadowego.
Pielęgnacja
Kocanka jest w stanie znieść przejściową suszę. Zdecydowanie gorzej działa na nią nadmiar wody, dlatego podlewanie powinno być dobrze wyważone i zdecydowanie niezbyt intensywne. Ważnym elementem pielęgnacji roślin tego gatunku jest przycinanie. Szczególnie istotne jest wtedy, kiedy pragniesz, aby twoja kocanka była rośliną wieloletnią. U egzemplarzy jednorocznych nie jest to tak ważne. Odpowiednie przycinanie pomaga natomiast zachować zwarty pokrój rośliny. Jest także doskonałym sposobem na jej rozmnażanie.
Helichrysum italicum – zastosowanie w ogrodzie
Kocanka włoska jest bardzo ceniona przez ogrodników ze względu na jej szerokie zastosowanie. Ta niepozorna krzewinka będzie doskonale prezentowała się zarówno na skalniakach, jak i na rabatach bylinowych. Możesz z powodzeniem zasadzić ją w towarzystwie takich roślin, jak na przykład:
Jeżeli prowadzisz w swoim ogrodzie kącik z ziołowy kocanka doskonale się w nim odnajdzie. Jej wonne liście będą odczuwalne nawet bez nadmiernego rozcierania. Po wysuszeniu możesz zastosować je w mieszankach zapachowych. W okresie kwitnienia roślina będzie świetnym ekwiwalentem kwiatów ciętych.
Kocanka włoska – właściwości
Aromatyczna kocanka włoska to niepozorna roślinka o bardzo szerokich właściwościach. W swojej ojczyźnie dodawana jest do wielu potraw. Ma zastosowanie również w ziołolecznictwie i medycynie ludowej.
Zastosowanie w kuchni
Liście kocanki włoskiej można zastosować w kuchni na bardzo wiele sposobów. W krajach basenu Morza Śródziemnego stanowi ona popularną przyprawę, która urozmaica liczne przepisy – zarówno rybne, jak i mięsne. Z pozoru przypomina aromatyczne curry, jednak w istocie jej liście mają gorzkawy smak, który dobrze komponuje się z innymi ziołami.
Jako przyprawa kocanka może stanowić dodatek do ziół i sałatek. Mieszkańcy południa Europy bardzo chętnie dodają ją również do makaronów i zup. Co ciekawe ziołowy aromat kocanki włoskiej Polakom może przypominać niezwykle popularne nad Wisłą „maggi”.
Właściwości lecznicze
Kocanka jest nie tylko wykorzystywana w kuchni. Jeżeli uprawiasz ją w swoim ogrodzie powinieneś pamiętać, że to również roślina lecznicza i to taka o bardzo szerokim zastosowaniu. Dawniej bardzo ceniono jej właściwości antybakteryjne.
We Włoszech i w innych krajach śródziemnomorskich roślinę tę stosowano jako lekarstwo na różnego rodzaju infekcje. Łagodziła objawy przeziębienia, szczególnie te ze strony górnych dróg oddechowych. Ceniono jej właściwości przeciwgorączkowe i łagodzące ból gardła.
Stosowanie kocanki włoskiej wspomagało również leczenie różnego rodzaju stanów zapalnych w organizmie. Ziele wspomaga pracę wątroby a ze względu na właściwości antybakteryjne bywa stosowane w infekcjach dróg moczowych, czy różnego rodzaju problemach ze stawami.
Kocanka w przemyśle beauty
W dobie kosmetyków naturalnych warto wiedzieć, ze hodowana w ogrodzie kocanka może mieć zbawienny wpływ na skórę! Stosowana zewnętrznie (na przykład w postaci okładów) łagodzi zmiany trądzikowe. Zmniejsza też cienie pod oczami i regeneruje świeże rozstępy.
Dawniej korzystano z niej podczas leczenia problemów skórnych, nawet tak poważnych jak łuszczyca. Udowodniono przeciwgrzybiczne właściwości kocanki włoskiej. Jej antybakteryjne działanie przyspiesza gojenie się ran, siniaków i bruzd.
Helichrysum italicum – ciekawostki
- Ze względu na pozorne podobieństwo zapachu ziołowego zapachu kocanki do curry, w PRL bywała ona wykorzystywana jako zamiennik tej indyjskiej przyprawy. Jak łatwo się domyślić efekt był dosyć daleki od zamierzonego.
- Podczas gotowania do potraw dodaje się gałązki i liście kocanki. Ważne jest jednak to, aby usunąć je przed podaniem, ponieważ w całości roślina ma gorzki smak.
Podsumowanie
Kocanka włoska (Helichrysum italicum) to niepozorna roślina ozdobna, która ma bardzo szerokie właściwości. Możesz wykorzystać ją w kuchni, przechowywać w apteczce lub tworzyć z niej aromatyczne suche bukiety. Ważne jest to, aby odpowiednio zabezpieczyć krzewinkę przed srogą polską zimą, ponieważ w większości przypadków nie jest ona w stanie poradzić sobie sama z naszym klimatem.
