Chmiel może stanowić atrakcyjną dekorację ogrodu, o ile wybierzesz odpowiednią odmianę. Uprawa chmielu w polskich warunkach nie nastręcza wielu trudności, jednak wymaga właściwego przygotowania. Sprawdź, jak uprawiać chmiel w ogrodzie na własne potrzeby i czym wyróżnia się ta roślina.
Chmiel zwyczajny – charakterystyka
Chmiel zwyczajny jest rośliną wieloletnią i dwupienną, co ma wpływ na sposób zapylania. Należy do rodziny konopiowatych. Oryginalnie pochodzi z południa Europy oraz Ameryki Południowej, ale został zaadaptowany na potrzeby plantacji właściwie na całym świecie.
Wygląd chmielu
Chmiel zwyczajny dorasta w naturze zwykle do ok. 6 m długości. Jego łodyga pnie się lub, jeśli nie ma podpór, płoży. Cechą charakterystyczną jest to, że kierunek wicia zawsze jest prawy. Liście są trzyklapowe lub pięcioklapowe, leżące naprzeciwlegle, z długimi ogonkami. Pozostają duże tam, gdzie nie ma kwiatów; przy kwiatach karłowacieją i nie mają klap. Górna strona jest owłosiona, porośnięta szorstkimi włosami podobnie jak przylistki.
Kwitnienie
Uprawa chmielu w dużej mierze uzależniona jest od tego, że jest to pnącze dwupienne. Oznacza to, że na pojedynczej roślinie można spotkać kwiaty tylko męskie albo tylko żeńskie. Kwiaty męskie mają formę wiechowatych kwiatostanów, zwisających, rosnących szczytowo z kątów liści. Mają ok. 6 mm średnicy. Z kolei kwiaty żeńskie mają formę szyszek chmielu – dorastają do 3 cm, są jajowate albo kuliste, zebrane w wiechy. Również wyrastają z kątów liści. Wewnątrz szyszki znajduje się lupulina, żółty proszek odpowiedzialny za aromat chmielu.
Po okresie kwitnienia na uprawie chmieli rozwijają się owoce w formie kulistych, szyszkowokształtnych orzeszków. Mają średnicę maksymalną do 2 mm.
Odmiany chmielu
W zasadzie uprawa chmielu prowadzona jest zazwyczaj według konkretnego przeznaczenia. Można wyróżnić:
- chmiel goryczkowy;
- chmiel aromatyczny;
- chmiel ozdobny.
Oto kilka przykładowych odmian:
- „Aureus” – jedna z nielicznych odmian dekoracyjnych, o pięknych, żółtozielonych liściach;
- „Lubelski” – odmiana typu aromatycznego, z trwałym aromatem;
- „Cascade” – amerykańska odmiana aromatyczna, dodająca nuty owoców tropikalnych;
- „Zbyszko” – polska odmiana goryczkowa;
- „Lomik” – uprawa chmielu tej odmiany zanika, jako że jej następcą jest odmiana z okolic Lublina;
- „Marynka” – chmiel dualny o cechach goryczkowych, uprawiany tylko w Polsce i bardzo popularny w polskich piwach;
- „Target” – angielska odmiana goryczkowa, dająca ziołową nutę, polecana do piw górnej fermentacji.
Uprawa chmielu – warunki
Aby uprawa chmielu była udana, musi mieć on sprzyjające warunki wzrostu. Roślina jest mrozoodporna – część nadziemna obumiera, a karpa pod ziemią bez problemu zimuje na danym stanowisku. Oto co musisz wiedzieć o chmielu.
Stanowisko, podłoże, nawadnianie
Chmiel zwyczajny rośnie przede wszystkim w miejscu osłoniętym od wiatru i ciepłym, ale lekko zacienionym. Chmiel często rośnie dobrze tam, gdzie górne pędy mają dostęp do słońca, podczas gdy dolne pozostają w cieniu. Uprawa w ogrodzie może się udać pod warunkiem żyznej, wilgotnej gleby o pH od obojętnego do zasadowego. Chmiel wymaga raczej wilgotnego podłoża, dlatego często trzeba go podlewać, zwłaszcza jeśli rośnie na bardziej nasłonecznionym terenie.
Sadzenie chmielu
Warto wybierać ukorzenione sadzonki, które w warunkach uprawy przydomowej lepiej się przyjmują. Minimalna rozstawa to ok. 1,2 m, jednak w ogrodzie można zastosować większą, zwłaszcza podczas sadzenia w rzędach. Najlepiej przygotować pod uprawę taki obszar, który zajmuje kwadrat, i sadzić rośliny po jego brzegu.
Pod sadzonki należy przygotować teren. Najpierw należy wykopać dół na ok. 0,5 m głębokości, a następnie wypełnić go do 1/3 ziemią z obornikiem lub innym, podobnym nawozem naturalnym. W takich warunkach uprawa chmielu ma szanse powodzenia. Jeśli chcesz zapewnić sobie plonowanie i pierwszy zbiór, musisz sadzić na przemian rośliny żeńskie i męskie, tak jak robią to plantacje chmielu. Tylko w ten sposób Humulus lupulus może się rozmnażać i dawać plon. Pamiętaj, aby zapewnić roślinom wsparcie w formie podpory, po której mogą wić się pędy.
Chmiel w Polsce – zastosowanie chmielu
Uprawa chmielu w Polsce jest bardzo popularna ze względu na ilość piwa, które wytwarza się w kraju. Chmielowe podstawy tego trunku stają się coraz bardziej złożone, stąd bierze się zróżnicowanie odmian. Polskę uważa się za czwartego w kolejności producenta chmielu i szóstego na liście światowej. Warto jednak wiedzieć, że uprawa chmielu prowadzona jest również w celach:
- konsumpcyjnych – młode pędy i liście są jadalne;
- kosmetycznych – chmiel wykorzystuje się do produkcji kosmetyków regeneracyjnych i szamponów;
- leczniczych – chmiel jest surowcem zielarskim o właściwościach m.in. moczopędnych, uspokajających, przeciwgrzybiczych.
Wiesz, jak wyglądają wymagania i uprawa chmielu. Możesz samodzielnie zakładać niewielką plantację. Pamiętaj jednak, że chmiel świetnie sprawdzi się również jako roślina ozdobna do ogrodu czy przy pergolach.
