Czy uprawa dyni hokkaido jest trudna? Jakie warunki powinny zostać spełnione, aby warzywo dobrze rosło, a jesienią nadawało się do wykorzystania w kuchni? Wszystko o uprawie i pielęgnacji dyni rodem z Japonii znajdziesz w naszym artykule. Wykorzystaj nasze podpowiedzi!
Dynia hokkaido – podstawowe informacje i odmiany
Dynia hokkaido (Cucurbita maxima) znana jest również po japońską nazwą uchiki kuri i należy do roślin dyniowatych. Czasem nazywana jest również Red Kuri Squash albo Orange Hokkaido Squash. To roślina, której owoce dorastają do 1–3 kg (przeciętnie ważą ok. 1,5 kg). Okres wegetacji trwa do 115 dni. W tym czasie roślina znacznie się rozrasta – jej pędy sięgają do 10 metrów! Liście dyni hokkaido są duże i mają włoski na brzegach. W czerwcu roślina zaczyna kwitnąć, duże, żółte kwiaty utrzymują się do września. Następnie dynia wydaje owoce – słodkie, o zwartym miąższu i niedużej masie. Dynie te mają beczułkowaty kształt i cienką, ciemnopomarańczową skórkę. Miąższ jest ciemnożółty, a w środku znajdują się płaskie pestki.
Warto wiedzieć, że jadalne są nie tylko same dynie, lecz również kwiaty!
Odmiany dyni hokkaido (obecne i dawne)
Dynia hokkaido to roślina dostępna w kilku odmianach, m.in.:
- „Orange” – skórka jest pomarańczowa, a owoce niewielkie (ważą ok. 1–1,5 kg);
- „Dolores” – skórka pomarańczowa, owoce o wadze 1 kg;
- „Potimarron” – największe owoce, ważące przeciętnie 2–3 kg.
Niewiele osób wie, że dynię hokkaido do Japonii przetransportowali z terenów Ameryki żeglarze portugalscy w II połowie XV wieku (po wyprawach Krzysztofa Kolumba). Pierwotnie miała ona zieloną albo niebieskawą skórkę i wyglądała zupełnie inaczej niż znana dziś odmiana. Jednak w wyniku kilkuset lat pracy i krzyżowania dyni przez japońskich ogrodników ostatecznie uzyskała znany dzisiaj kształt i wygląd.
Pielęgnacja i uprawa dyni hokkaido
Dynia hokkaido jest ława w uprawie i poradzą sobie z nią nawet amatorzy!
- Nasiona wysiewa się do gruntu wiosną, po ostatnich przymrozkach. Można też poczekać i zrobić to po 15 maja – roślina i tak wykiełkuje dopiero wówczas, gdy temperatura wyniesie powyżej 12°C.
- Nasiona sieje się pojedynczo, w przygotowanych 3–4 cm dołkach.
- Pomiędzy nimi trzeba zostawiać spore przerwy, aby rośliny mogły swobodnie się rozrastać (co najmniej 1,5 metra).
Stanowisko, gleba i przycinanie
Dynia hokkaido wymaga słonecznego i osłoniętego od wiatru stanowiska – nie toleruje temperatur poniżej 8°C. Optymalna temperatura wzrostu warzywa wynosi 20–25°C. Dynia ta wymaga żyznej gleby, bogatej w próchnicę oraz materię organiczną. Najlepsze będzie pH wynoszące 6 lub 7.
Jeśli chcesz zwiększyć wielkość owoców i sprawić, że roślina zacznie lepiej się krzewić, dwa razy w sezonie przytnij jej pędy.
- Po raz pierwszy cięcie wykonaj na przełomie czerwca i lipca. Wówczas przytnij pędy za 5–6 liściem za ostatnim owocem.
- W sierpniu wykonaj drugie cięcie – tym razem za 2–3 liściem za owocami.
- Zbiorów będziesz mógł dokonać jesienią. Poczekaj, aż owoce będą w pełni wybarwione, a liście zaczną żółknąć i usychać. Dojrzała dynia wydaje głuchy dźwięk, kiedy delikatnie postukasz w nią palcem.
Podlewanie i nawożenie dyni hokkaido
Dynia hokkaido wymaga nawożenia preparatem wieloskładnikowym. Zasilaj warzywa minimum dwa razy w sezonie!
Systematycznie sprawdzaj też stan gleby, aby nie dopuścić do jej przesuszenia. Podlewając dynie, zwracaj uwagę, aby nie zalewać ich liści i kwiatów – strumień wody kieruj bezpośrednio na glebę.
Choroby i szkodniki dyni hokkaido
Dynia hokkaido bywa atakowana przez choroby grzybowe i bakteryjne oraz niektóre szkodniki. Do chorób grzybowych należą:
- mączniak prawdziwy;
- parch dyniowatych;
- parch rzekomy.
Bakteryjną chorobą jest kanciasta plamistość liści. Ze szkodników najbardziej dają się we znaki mszyce, wciornastki oraz szkodniki z rodziny skoczkowatych.
Co robić, by chronić swoje dynie hokkaido?
Choroby grzybowe i bakteryjne najskuteczniej zwalczysz dostępnymi w sklepach ogrodniczych środkami chemicznymi. Z kolei szkodniki możesz spróbować wyeliminować, stosując metody naturalne. Pamiętaj jednak, że większość z nich działa, kiedy owadów jest niewiele. Jeśli twój warzywny ogródek zaatakowały zwarte i liczne kolonie, lepiej sięgnąć po chemię ze sklepu.
Jakie środki naturalne warto wypróbować? Mszyce usuniesz, spryskując dynie mieszanką przygotowaną z wody i octu. Możesz też zastosować wywar z czosnku albo domową gnojówkę z pokrzyw.
Inwazję wciornastków (objawia się ona jasnymi lub srebrzystymi plamkami na liściach oraz czarnymi grudkami pomiędzy nimi) powstrzymasz, usuwając zainfekowane pędy, liście i owoce. Następnie warto opryskać rośliny roztworem octu z wodą. Zabieg ten należy kilkukrotnie powtarzać, bo wciornastki szybko się rozmnażają!
Dlaczego warto, czyli wartości odżywcze dyni hokkaido
Dynia hokkaido zawiera wiele cennych składników odżywczych. Zawiera w dużej obfitości beta-karoten, witaminy A, C i E, lecytynę oraz minerały (wapń, fosfor, potas, żelazo i magnez). Jest także źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych. Dzięki temu reguluje przemianę materii, wzmacnia wzrok, zapobiega krzywicy u dzieci, a u dorosłych opóźnia procesy starzenia się skóry. Działa też przeciwzapalnie i antynowotworowo.
Dynia to warzywo, które w kuchni ma wiele zastosowań. Można przygotować z niej przecier i dżem, które wykorzystasz również zimą. Możesz też przechować całą dynię (w suchym, chłodnym miejscu można przechowywać ją do 6 miesięcy) i w dowolnej chwili używać do zup, sosów albo przygotowania słodkich racuchów. Dynię hokkaido można wreszcie upiec w piekarniku, a potem zmiksować na gładką masę. Taki mus przechowuje się w lodówce i dodaje do ciast, placuszków i naleśników.
Dynia hokkaido, choć pochodzi z Japonii, świetnie nadaje się do uprawy również w polskich warunkach. Jej owoce są bardzo zdrowe, a dzięki słodkawemu smakowi sprawdzają się jako dodatek do wielu różnych potraw. Owoce dyni najlepiej będą ci smakowały, kiedy wyhodujesz je samodzielnie! Jeśli w twoim ogrodzie jest miejsce na warzywnik, warto rozważyć umieszczenie w nim również nasion dyni. Jesienią nie pożałujesz tej decyzji!