Dąb szypułkowy to niezwykle okazałe drzewo o szerokiej koronie. Jest symbolem siły i dostojeństwa. Dowiedz się więcej o tym wyjątkowym drzewie.
Dąb szypułkowy sprawia majestatyczne wrażenie nie tylko przez swoje okazałe rozmiary. Jest długowieczny i ma charakterystyczne, lśniące liście. Nic więc dziwnego, że często jest sadzony jako drzewo ozdobne. Przeczytaj, czym wyróżnia się dąb szypułkowy.
Dąb szypułkowy (Quercus robur) – najważniejsze informacje
Dąb szypułkowy (Quercus robur) to duże drzewo, które jest charakterystyczne dla całej Europy. Dorasta do 40 metrów, czasem osiąga nawet 50 m wysokości. Na majestatyczny wygląd tego niezwykłego drzewa ma wpływ przede wszystkim szeroka, silnie rozgałęziona korona. Ta długowieczna roślina może dożyć nawet tysiąca lat! Stare egzemplarze możemy podziwiać jako pomniki przyrody i podlegają one ochronie prawnej.
Początkowo kora pnia jest gładka i szara, z czasem staje się coraz grubsza, podłużnie spękana, a jej kolor ciemnieje. Pień może mieć 3 m średnicy. Drzewa rosnące w gęstych drzewostanach mają walcowaty pień z wysoko osadzonymi konarami. Osobniki rosnące swobodnie mają krótki pień i grube, nisko osadzone konary.
Dąb szypułkowy – liście i żołędzie
Liście dębu są bardzo charakterystyczne. Od góry mają kolor zielony, a od dołu przybierają żółtawozieloną albo niebieskawozieloną barwę. Posiadają 3–6 zaokrąglonych klap. Skórzasta blaszka liściowa ma nieregularny kształt, a ich nasada jest sercowata. Ogonek liściowy jest krótki. Część liści usycha i pozostaje na drzewie aż do wiosny.
Pąki są krótkie i jajowate, słabo zaostrzone na wierzchołku. Pąk szczytowy jest zwykle otoczony bocznymi, które są płytko osadzone na pędzie.
Żołędzie są owalne i wydłużone. Najpierw są zielone, a gdy dojrzeją, mają kolor jasnobrązowy. Są umieszczone na długich szypułkach po 2–3 sztuki i stąd właśnie wzięła się nazwa tego drzewa. Tą cechą dąb szypułkowy różni się od bezszypułkowego, którego żołędzie są osadzone bezpośrednio na pędach. Zdolność kiełkowania żołędzi dochodzi do 70%.
Dąb szypułkowy – występowanie
Większość gatunków występuje na półkuli północnej. Na południu dąb zasięgiem obejmuje północną część Półwyspu Pirenejskiego, część Półwyspu Bałkańskiego oraz Półwysep Apeniński. Można go spotkać od niżu do piętra pogórza. Najwyżej spotykany jest na wysokości 1300 m n.p.m. W Polsce naturalne lasy dębowe występują w Puszczy Białowieskiej.
Dąb szypułkowy – uprawa i wymagania
To drzewo dobrze znosi zacienienie boczne, ale jest wrażliwe na zacienienie górne. Tylko młode sadzonki tolerują duże zacienienie, potem wymagają sporo światła z góry. Dąb doskonale rośnie na glebach gliniastych. Silny system korzeniowy sięga 5 m głębokości, natomiast na płytkich glebach dąb rozwija powierzchniowy system korzeniowy. Najciekawszą odmianą ozdobną jest dąb szypułkowy Fastigiata.
Dąb szypułkowy – zastosowanie drewna
Drewno dębowe ma zastosowanie w przemyśle meblarskim, budownictwie i stolarskie. Używali go już Wikingowie do produkcji swoich okrętów. Drewno dębu jest twarde, łupliwe i trwałe. To sprawia, że tak chętnie używa się go do wyrobu parkietów, budowy domów, mostów oraz okrętów. Wodoszczelna dębina świetnie się nadaje również do wyrobu beczek, w których leżakuje wino, piwo czy koniak.
Unikatowy czarny dąb
Dębowe drewno, które przez długi okres czasu pozostaje zatopione w bagnach czy rzekach, przybiera czarną matową barwę na skutek zawartych w drewnie garbników z solami żelaza zawartymi w wodzie. To unikatowe i niszowe drewno jest określane jako czarny dąb, inaczej polski heban. Na skutek reakcji garbników czernieje i staje się twarde i trudne do obróbki.
Dąb szypułkowy to drzewo wpisane w polski i europejski krajobraz. Ze względu na trwałość dębowego drewna, jest ono szeroko wykorzystywane nie tylko w meblarstwie, ale w wielu innych dziedzinach życia.
