Jeżeli interesuje cię stworzenie klimatycznego ogrodu, z niewymagającymi, ale bardzo efektownymi roślinami, szczodrzeniec będzie idealnym wyborem. To wyjątkowo piękny krzew, występujący głównie na ciepłych i suchych terenach, jednak pojawia się również w Polsce. Zapoznaj się z poniższym tekstem i sprawdź, jakie są odmiany szczodrzeńca, jak sadzić krzew i o niego dbać.
Szczodrzeniec – opis rośliny
Szczodrzeniec (łac. Chamaecytisus) występuje na terenie Wysp Kanaryjskich, Maroko, Azji Mniejszej, południowej i środkowej Europy oraz Kazachstanu i zachodniej Syberii. W Polsce nie występuje zbyt często.
Szczodrzeniec jest krzewem liściastym, zrzucającym liście. Osiąga wysokość do ok. 1,5 m, a ponadto dość szybko się rozrasta. Posiada liczne drobne kwiaty, przypominające nieco kwiaty łubinu. Przyjmują kolory od różnych odcieni żółtego, poprzez pomarańczowe, czerwone, różowe, purpurowe oraz białe – wszystko zależy od odmiany krzewu. Kwiaty szczodrzeńców są osadzone na miotlastych i wiotkich pędach, przez co krzew przypomina fontannę. Warto jednak pamiętać, że po przekwitnięciu szczodrzeniec nadal prezentuje się wyjątkowo pięknie; wszystko przez ciemnozielone pędy oraz nieduże, trójkalpowe liście.
Gatunki szczodrzeńców
Jak zostało wspomniane, szczodrzeńce obejmują bardzo wiele różnych gatunków i odmian. Najpopularniejszymi i łatwo dostępnymi są:
- Szczodrzeniec ruski (łac. Chamaecytisus ruthenicus) – dorasta do 1,5 m wysokości. Posiada wzniesione pędy, które pokrywają jajowate liście i kwiaty w intensywnie żółtym kolorze;
- Szczodrzeniec czerniejący (łac. Cytisus nigricans) – odmiana osiągająca nawet 2 m wysokości. Okres jego kwitnienie przypada na przełom czerwca i lipca;
- Szczodrzeniec czerniejący Cyni – to odmiana posiadająca ciemnożółte kwiaty, zebrane w grona, osadzone na szczytach pędów;
- Szczodrzeniec biały (łac. Chamaecytisus albus) – niewysoki krzew, o pięknych, białych kwiatach, które rozwijają się w okresie letnim;
- Szczodrzeniec purpurowy (łac. Chamaecytisus purpureus) – dorasta do ok. 50 cm wysokości i 100 cm na szerokość. Jest gatunkiem mrozoodpornym. Posiada piękne różowe kwiaty, rozkwitające w maju i czerwcu;
- Szczodrzeniec ratyzboński (łac. Cytisus ratisbonensis) – odmiana szczodrzeńca, którą charakteryzuje dość niski wzrost;
- Szczodrzeniec rozesłany (łac. Chamaecytisus ratisbonensis) – posiada zielone liście i drobne, jasnożółte kwiaty. Okres kwitnienie przypada na kwiecień-czerwiec, jednak w sprzyjających warunkach szczodrzeniec może zakwitnąć ponownie na jesień;
- Szczodrzeniec główkowaty (łac. Cytisus supinus) – odmiana posiadająca piękny, żółty kolor.
Jakie wymagania ma roślina? Uprawa i rozmnażanie krzewu
Szczodrzeniec preferuje stanowiska nasłonecznione i odsłonięte od wiatru. Najlepiej rośnie w lekkiej, piaszczysto-gliniastej glebie o lekko kwaśnym odczynie (pH od 6,5 do 7,5). Warto jednak pamiętać, że krzew szczodrzeńca poradzi sobie także w bardziej niesprzyjających warunkach, np. na terenach ruderalnych, mocno wyeksploatowanych oraz poprzemysłowych. Rośliny należy sadzić na zewnątrz na wczesną wiosnę. Pomiędzy poszczególnymi krzewami trzeba zachować odległość ok. 30 cm. Kiedy sadzonki będą już w ziemi, wokół nich można wysypać kompost albo korę.
Rozmnażanie szczodrzeńców może przebiegać na kilka sposobów. W przypadku wysiewu nasion należy robić to jesienią, pod osłoną. W następnym roku na wiosnę roślinę można przesadzić do większej doniczki i przycinać, aby pobudzić jej wzrost. Sadzonkę wkłada się do ziemi w trzecim roku, na wiosnę, kiedy nie istnieje już ryzyko przymrozków.
Rozmnażanie szczodrzeńca przez sadzonki pędowe da efekty znacznie szybciej, niż ma to miejsce w przypadku rozsiewu nasion – wystarczą zaledwie 2 lata.
Pielęgnacja szczodrzeńca
Szczodrzeńce nie wymagają skomplikowanej ani czasochłonnej pielęgnacji. Polega ona przede wszystkim na podlewaniu, okazyjnym nawożeniu i przycinaniu krzewu, oraz spulchnianiu gleby wokół niego. Szczodrzeniec jest bardzo odporny na suszę. W sezonie z wieloma obfitymi opadami nie trzeba go w ogóle podlewać, natomiast w pozostałych momentach wyłącznie po tym, kiedy wierzchnia warstwa gleby całkowicie wyschnie. Jedyny czas, kiedy częstotliwość podlewania należy zwiększyć, to przedłużająca się susza.
Ważne jest okrywanie krzewów szczodrzeńca (np. agrowłókniną) na zimę, szczególnie tych młodych. W przeciwnym razie istnieje spora szansa na ich przemarznięcie. Starsze szczodrzeńce są już bardziej odporne na mrozy.
Szczodrzeńce potrzebują nawozów z zawartością azotu (wiosna), potasu i fosforu (w połowie lata). W przypadku, kiedy krzew nie rośnie wystarczająco szybko, można przeprowadzić trzecie nawożenie.
Cięcie szczodrzeńców nie jest konieczne, chyba że chcesz, aby krzew był lepiej uformowany. Pamiętaj, aby przeprowadzić ten zabieg dopiero po przekwitnięciu, w taki sposób, aby nie naruszyć zdrewniałej części gałęzi. Jeżeli zauważysz krzyżujące się pędy, je także możesz usunąć.
Szczodrzeniec – zastosowanie w ogrodzie
Szczodrzeniec pełni w ogrodzie przede wszystkim funkcję ozdobną. Sprawdzi się na skalniakach, skarpach i w pobliżu murków działkowych. Warto jednak mieć na uwadze, że nadaje się także do posadzenia w mieście – jest bowiem niewrażliwy na zanieczyszczenia powietrza. Jeżeli nie posiadasz ogrodu, a mimo to chcesz zasadzić szczodrzeniec, możesz wykorzystać do tego balkon i dużą donicę.
Szczodrzeniec – podsumowanie
Szczodrzeńce to piękne i wyjątkowo odporne krzewy, które z pewnością doskonale sprawdzą się w twoim ogrodzie. Po zapoznaniu się z jego wymaganiami nic nie stoi na przeszkodzie, aby rozpocząć jego uprawę!
