Brekinia, a tak naprawdę jarząb brekinia lub brzęk to drzewo, które na terenie Polski występuje stosunkowo rzadko. Jest jednak na tyle atrakcyjne wizualnie, że coraz więcej osób decyduje się na jego uprawę w swoim prywatnym ogrodzie.
Brzęk lub jarząb brekinia, chociaż nie stanowi częstego widoku w polskiej naturze, jest dość lubianym drzewem. Z tego powodu wiele osób rozważa zasadzenie i pielęgnację brekinii w swoich ogrodach. Jeżeli należysz do jednej z nich, konieczne zapoznaj się z poniższym tekstem; poruszmy w nim morfologię i biologię brzęku, sposób jego uprawy oraz właściwej pielęgnacji, które pozwolą drzewu rosnąć wysoko przez wiele lat.
Jarząb brekinia – występowanie
Jarząb brekinia (łac. Sorbus torminalis) występuje na terenie Europy, Azji Mniejszej, Afryki Północnej oraz na Kaukazie. Najbardziej upodobał sobie rejon Europy Południowej i tam występuje najliczniej. Na terenie Polski nie ma go natomiast zbyt dużo. Występuje głównie na rozproszonych stanowiskach, przede wszystkim na niżu, chociaż daje się go zauważyć także w Karpatach (w Różnowie i na Białowodzkiej Górze).
Morfologia i biologia Sorbus torminalis
Drzewo jarzębu brekinia osiąga wysokość ok. 15-25 m oraz 60-100 cm pierśnicy. Posiada gęstą koronę i bardzo gęsto rozpostarte konarami. Niekiedy, jeżeli roślina znajduje się w dużym cieniu, może przyjąć postać krzewu. Liście jarzębu są klapowate i szerokojajowate, przypominają nieco liście głogu; osiągają długość do 10 cm. Z brzegu przyjmują ciemnozieloną barwę, a pod spodem nieco jaśniejszą. Na jesień przebarwiają się na piękny czerwony lub brązowy kolor. Drewno jarzębu jest ciemnobrązowe i bardzo twarde. Z tego powodu często wykorzystuje się je w meblarstwie i do wyrobów tokarskich.
Brzęk posiada piękne, białe kwiaty, zebrane w luźne i wyprostowane podbaldachy. Owoce są kuliste albo jajowate. Osiągają długość do ok. 1 cm. Na początku przyjmują czerwonożółtą barwę, a z czasem zmieniają się na brązowe z jasnozielonymi punkcikami. Każdy z owoców zawiera po 4 pestki.
Sorbus torminalis rośnie w dobrze oświetlonych i suchych lasach. Najlepiej czuje się na glebach wapiennych i gliniastych. Rośnie dosyć wolno, owocować zaczyna dopiero ok. 15 roku. Kwitnie w maju i czerwcu, natomiast owoce zaczynają rosnąć na jesieni.
Brzęk – uprawa
Uprawa brzęku w prywatnym ogrodzie nie należy do trudnych zadań; drzewo nie ma dużych wymagań i jest bardzo odporne na panujące warunki. Warto jednak pamiętać o kilku prostych zasadach, dzięki którym jarząb brekinia będzie rosnąć prawidłowo.
Brzęk najlepiej jest sadzić w zacisznym i osłoniętym od wiatru miejscu. Drzewo najlepiej sprawdza się na umiarkowanie żyznym, przepuszczalnym podłożu, o zasadowym pH. Brzęk rozmnaża się poprzez wysiew nasion albo odrosty korzeniowe.
Pielęgnacja drzewa Sorbus torminalis
Jarząb brekinia jest bardzo odpornym gatunkiem, które nie wymagają skomplikowanych zabiegów pielęgnacyjnych. Nie groźne mu większość chorób i szkodników, a ponadto wykazuje dużą odporność na suszę oraz mróz. Raz-dwa razy do roku warto przeprowadzać cięcie, celem pozbycia się uszkodzonych i chorych pędów. Podlewanie brzęku jest wymagane w pierwszych latach uprawy drzewa oraz podczas upałów, szczególnie jeżeli zależy nam na owocach.
Jarząb brekinia to ładne i przede wszystkim bardzo odporne drzewo, które zdecydowanie warto mieć w swoim ogrodzie. Mamy nadzieję, że powyższe wskazówki sprawią, że łatwiej będzie ci odpowiednio o nie zadbać!
