Dymnica pospolita, zwana także dymnicą leczniczą lub rutką polną, jest zielem o wielu prozdrowotnych właściwościach – chociaż niewiele osób zdaje sobie z nich sprawę. Jeżeli interesuje cię, jak wygląda dymnica i na jakie schorzenia pomaga, zapoznaj się z poniższym tekstem.
Dymnica pospolita – występowanie i morfologia
Występowanie dymnicy pospolitej
Dymnica lekarska występuje na terenie całej Azji, Europy oraz w Afryce Północnej. W Polsce jest tzw. archeofitem, czyli gatunkiem obcym, przybywającym na dany teren w czasach wczesnohistorycznych. Dymnicę zalicza się u nas do pospolitego chwastu, który upodobał sobie zarówno pola, łąki, ugory, jak i prywatne ogrody.
Morfologia i biologia dymnicy lekarskiej
Dymnica pospolita ma jasnozieloną albo zielonawobrunatną łodygę. Jej liście są naprzemianległe, podwójnie pierzastosieczne. Końcowe łatki są jajowate albo lancetowate, w zielonawoniebieskim odcieniu. Kwiaty dymnicy pospolitej są niewielkie, zebrane w luźne grona. Każdy z nich ma krótką szypułkę. Występują w kolorach od różowego, poprzez purpurowoczerwone i ciemnopurpurowe, a skończywszy na brunatnych. Owoce dymnicy lekarskiej są nerkowatymi (albo kulistymi) niełupkami, które przyjmują zielony lub żółtobrunatny kolor.
Dymnica jest rośliną jednoroczną, która kwitnie od kwietnia do października. Jest zapylana przez błonkówki, a jej nasiona roznoszą mrówki. Przez to, że mogą kiełkować cały rok, roślina jest bardzo uciążliwa w pozbyciu się. Najczęściej pojawia się na gliniastych lub piaszczystych glebach, o zasadowym odczynie. Nazwa rodzajowa rośliny, czyli Fumaria oznacza „dym” – najprawdopodobniej wynika to ze specyficznego zapachu oraz właściwości soku, który może, tak samo jak ciężki dym, powodować łzawienie.
Właściwości i zastosowanie Fumaria officinalis
Dymnica pospolita posiada wiele cennych dla zdrowia właściwości, m.in.:
- alkaloidy (np. protopinę);
- flawonoidy
- wolne kwasy fenolowe;
- żywice;
- gorycze;
- śluzy.
Jej działanie pozwala uporać się z takimi problemami, jak np.:
- choroby przewodu pokarmowego – łagodzi zaburzenia ze strony woreczka żółciowego, usprawnia trawienie, likwiduje wzdęcia, skurcze oraz reguluje wypróżnianie;
- choroby dróg moczowych – działa rozkurczowo i moczopędnie;
- choroby skórne – pomaga w przypadku trądziku, wykwitów, egzemy, łuszczycy, świerzbu;
- bolesne miesiączki – posiada spazmolityczne działanie na mięśnie gładkie.
Pomimo powyższych właściwości warto mieć na uwadze, że leczenie wszelkich chorób przy pomocy dymnicy powinno odbywać się wyłącznie pod kontrolą lekarza. Ziele w wyższych dawkach może mieć bardzo negatywne skutki na zdrowie; zdarza się, że zaburza pracę wątroby, serca i poraża mięśnie gładkie.
Czy dymnicę pospolitą należy zwalczać?
Dymnica pospolita, pomimo swoich prozdrowotnych właściwości, wpływa negatywnie na inne rośliny. Uważa się ją za chwast kukurydzy, zbóż, rzepaku oraz roślin okopowych. Z tego powodu wiele osób, widząc dymnicę pojawiającą się w pobliżu upraw, szuka sposobów na jej zwalczanie.
Ziele dymnicy pospolitej jest wrażliwa na herbicydy takie jak m.in. bentazon, chlopyralid, izoproturon, lenacyl, metamitron, oksyfluorofen, sulfosulfuron, terbutyloazyna. Ich skuteczność zależy jednak od pewnych czynników, takich jak np. faza rozwoju chwastu oraz dawka rozpylonego herbicydu.
Dymnica lekarska – podsumowanie
Większość rolników oraz ogrodników woli usuwać ze swoich terenów dymnicę pospolitą. Jednocześnie nie da się ukryć, że roślina posiada bardzo wiele prozdrowotnych właściwości; przyrządzony z nich napar z pewnością pomoże uporać się z niektórymi schorzeniami.
