Szlumbergera to egzotyczna roślina pochodząca z Ameryki Południowej. Od dawna jest hodowana jako popularna roślina doniczkowa. Dowiedz się, jakich warunków potrzebuje, by pięknie rosnąć w twoim domu.
Szlumbergera, zwana inaczej grudnikiem lub kaktusem bożonarodzeniowym, to roślina ciesząca się dużym zainteresowaniem. Mało kto jednak kojarzy tę roślinę po jej oryginalnej nazwie. Często używa się zamiennie określenia zygokaktus lub filokaktus. Poznaj bliżej tą pochodzącą z Brazylii roślinę z rodziny kaktusowatych.
Brazylijski epifit – skąd pochodzi szlumbergera?
W naturalnym środowisku szlumbergera rośnie w koronach brazylijskich drzew. Należy do epifitów, czyli gatunków, które rosną na innych roślinach, jednak nie prowadzą pasożytniczego trybu życia. Sporą popularność zyskała dzięki różnobarwnym kwiatom. W naturze może osiągać imponujące rozmiary – nawet do 2000 m długości, choć zazwyczaj spotyka się znacznie krótsze egzemplarze. Kwitnienie tej tropikalnej rośliny przypada na okres grudnia, stąd często nazywana jest kaktusem bożonarodzeniowym. Od dawna jest uznawana za jedną z najczęściej uprawianych roślin doniczkowych.
Szlumbergera – morfologia rośliny
Choć często nazywana jest kaktusem, w rzeczywistości ma niewiele wspólnego z tymi roślinami. Posiada dosyć grube, złożone z segmentów liście o płaskim i zaokrąglonym kształcie. Rozrastają się one w formie widlastej. Kwiaty pojawiają się u schyłku jesieni, a wraz z początkiem zimy na brzegach najmniejszego członu pędu. Okres kwitnienia zwiastują pojawiające się tzw. śpiące pąki. Aby roślina obficie i długo kwitła (zazwyczaj 6–8 tygodni) potrzebna jest niższa temperatura w pomieszczeniu. Zazwyczaj szlumbergera potrzebuje w okresie spoczynku ok. 10 do 14°C.
Uprawa w doniczce – wymagania
Szlumbergera preferuje stanowiska dosyć jasne lub ewentualnie półcieniste. Zdecydowanie nie toleruje bezpośredniego nasłonecznienia, dlatego korzystniej będzie ją ustawić na półce niż na parapecie okiennym. Nie trzeba jej często podlewać, wystarczy raz w tygodniu, lecz niezbyt obficie. Aby umożliwić roślinie kwitnienie, należy przenieść ją w chłodniejsze miejsce już od października. W tym czasie najlepiej jej nie przekładać, gdyż może stracić pąki. Uprawa i pielęgnacja nie są wymagające, bez problemu poradzą sobie z nią początkowi hodowcy.
Pielęgnacja
Kaktus Bożego Narodzenia powinien być regularnie przesadzany do świeżej ziemi i większej doniczki. Młode rośliny trzeba przesadzać co 1–2 lata, nieco starsze wystarczy co ok. 3 lata. Szlumbergera lubi przycinanie, choć nie jest to zabieg konieczny. Nawożenie dobrze wpływa na wzrost rośliny, najlepiej sprawdzają się naturalne nawozy z pokrzywy. W okresie spoczynku należy ograniczyć podlewanie grudnika. W pozostałym czasie warto zadbać, by podłoże było lekko wilgotne o kwaśnym odczynie. Rośliny należy zraszać, gdy temperatura otoczenia wynosi ok. 18°C.
Rozmnażanie roślin w domu
Szlumbergera to roślina, którą bez problemu możesz rozsadzić samodzielnie w domu. W tym celu wystarczy odciąć pęd składający się przynajmniej z kilku segmentów, a następnie włożyć go do ziemi. Ważne, by był wkopany dosyć głęboko, tak aby stał pionowo w doniczce. Dobrze sprawdza się mieszanka torfu i piasku. Proces ukorzeniania się rośliny trwa ok. 6 tygodni. Najlepszym czasem, by rozsadzić pędy, jest okres od kwietnia do czerwca lub przełom listopada i grudnia.
Ukorzenianie się w wodzie
Innym sposobem może być umieszczenie uciętego pędu bezpośrednio w naczyniu z wodą. Korzenie powinny pojawić się w ciągu 2–3 tygodni. Jeśli stosujesz tę metodę rozsadzania, koniecznie pamiętaj o regularnej wymianie wody w naczyniu. Należy to robić co ok. 2 dni.
Odporność na szkodniki i choroby
Szlumbergera to gatunek odporny na choroby i większość szkodników. Źle znosi suche powietrze w pomieszczeniu, co może przyczynić się do ataku wełnowców i przędziorków. Szlumbergera wymaga regularnego, lecz niezbyt obfitego podlewania. Nadmiar wody w podłożu może doprowadzić do gnicia korzeni, a tym samym chorób grzybowych. Sposobem, by uratować przelaną roślinę, jest przesadzenie jej do nowej i nieco przesuszonej ziemi. Można przez jakiś czas ograniczać podlewanie.
Szlumbergera nie lubi też nadmiaru promieni słonecznych, dlatego jeśli zauważysz u swojej rośliny żółknące liście, jak najprędzej przenieś ją w bardziej zacienione miejsce.
Szlumbergera – najciekawsze odmiany
Zygokaktus jest popularną rośliną doniczkową, jednak mało kto wie, że można go spotkać w kilku odmianach. Różnice pomiędzy nimi są subtelne, dlatego często trudno jest je odróżnić. Czym różnią się poszczególne odmiany? Oto najczęściej występujące gatunki:
- Schlumbergera truncata – szlumbergera ucięta posiada ząbkowane i nieco spłaszczone brzegi pędów, kwiaty są duże, osiągają ok. 7 cm średnicy, występuje w kolorze czerwonym, różowym, białym oraz pomarańczowym;
- Schlumbergera bridgesii – odmiana ta jest uznawana za hybrydę, zakwita, dając czerwone kwiaty, niekiedy z nutą fioletu;
- Schlumbergera gaertneri – bywa nazywana kaktusem wielkanocnym, kwitnie w odróżnieniu od kaktusa bożonarodzeniowego w czasie Wielkanocy, na przełomie marca i kwietnia. Kwiaty mają kształt lejków o ostro zakończonych płatkach, najczęściej spotkać można rośliny o kwiatach czerwonych i pomarańczowych. Aby mogła zakwitnąć wiosną, należy jej zagwarantować stan spoczynku trwający od 6 do 8 tygodni.
Szlumbergera jest rośliną dnia krótkiego, co oznacza, że kwitnie w okresie, gdy na zewnątrz jest zimno i ciemno. To sprawia, że jest szczególnie popularną ozdobą domów w czasie świąt. Choć ciężko rozróżnić poszczególne odmiany, można to zrobić obserwując kiedy pojawiają się kwiaty. Warto mieć ją w swojej kolekcji roślin, jest niewymagająca, za to bardzo efektowna. Sprawdzi się w mieszkaniach półcienistych, gdyż nie wymaga dostępu do bezpośredniego światła słonecznego. Jej pielęgnacja nie jest czasochłonna, co z pewnością docenią osoby spędzające większość czasu poza domem.
