Nawozy azotowe to grupa nawozów, których głównym składnikiem są związki azotowe. Są łatwo przyswajalne, a stosowane w przypadku konkretnych gatunków roślin, zapewniają im prawidłowy wzrost. Przekonaj się, w jakich sytuacjach warto je stosować.
Wiele roślin, które mamy w swoim ogródku lub na polu, wymaga regularnego nawożenia. Warto jednak pamiętać, że pewne rodzaje i gatunki, do odpowiedniego wzrostu, wymagają bardzo konkretnych składników, które będą w stanie łatwo przyswajać i czerpać z nich jak najwięcej korzyści. W poniższym tekście dowiesz się wszystkiego o tak zwanych nawozach azotowych – zapoznaj się z nim i sprawdź, jakie są ich rodzaje i jakie posiadają właściwości oraz kiedy należy je stosować.
Nawóz azotowy – właściwości i zastosowanie
Nawozy azotowe należą do tzw. nawozów mineralnych. Przyjmują formę granulek. Mają one największe znaczenie dla prawidłowego wzrostu roślin i ich plonowania.
Niedobór azotu w glebie sprawia, że rośliny są wątłe, słabo się rozwijają i mają znacznie skrócony okres wegetacji. Kolor liści i pędów jest bladozielony, który zmienia się na żółty, kiedy rośliny usychają, co dzieje się dość szybko. Plon jest wyjątkowo słaby.
Zastosowanie azotu sprawia, że zwiększa się tzw. masa zielona, a plon nasion się zwiększa. Większość roślin rośnie szybciej, a sadzonki są widocznie bujniejsze. Nawóz może być stosowany zarówno dolistnie, jak i doglebowo (w zależności od rodzaju nawozu azotowego).
Warto mieć na uwadze, że azotowe nawozy, chociaż wpływają pozytywnie na wzrost roślin, należy stosować z ostrożnością. W przeciwnym wypadku można sobie bardziej zaszkodzić, niż pomóc – poniżej przedstawiamy, dlaczego i jakie mogą być skutki przenawożenia azotem.
Jakie są skutki przenawożenia roślin?
Nawozy azotowe najsilniej stymulują wzrost roślin; jednakże po przekroczeniu określonej dawki można wyrządzić więcej szkód niż korzyści, dlatego warto stosować je z dużą ostrożnością. Poniżej przedstawiamy jakie są skutki złego dawkowania i zastosowania nawozów zawierających azot.
Oziminy, które zostaną potraktowane zbyt dużą ilością nawozów azotowych, mogą gorzej radzić sobie w mroźnych miesiącach. Azot ma wpływ na silny wzrost i rozwój roślin, co sprawia, że cukry, które powinny być gromadzone zimą, zostają zużyte. Rośliny stają się wówczas zbyt uwodnione i mało odporne na zimno.
W przypadku zbóż i rzepaku, przenawożenie może skutkować zwiększoną podatnością na wyleganie, przez nadmierne wydłużenie międzywęźli oraz nieproduktywne krzewienie. Może to prowadzić do zagęszczenia łanu, który, niemający szansy na odpowiednie przewietrzenie, jest bardziej podatny na choroby; w zależności od rodzaju roślin mogą to być mączniak prawdziwy, fuzarioza, parch zwykły, rdza itp.
Chociaż wysoka dawka azotu znacząco stymuluje wzrost plonów, nie gwarantuje on ich dobrej jakości. Bardzo często zdarza się, że nadmierne nawożenie prowadzi do opóźnień w dojrzewaniu buraków i ziemniaków oraz zbyt dużego rozwoju nadziemnej części, a zbyt małego w przypadku korzeni oraz bulw. Ponadto ziemniaki potraktowane zbyt dużą ilością azotu mają gorszą trwałość, szybko ciemnieją i ulegają uszkodzeniom.
Warto także mieć na uwadze, że zbytnie nawożenie roślin może wpływać na ich skład chemiczny. Nawozy azotowe wpływają np. na zmniejszenie zawartość tłuszczu w nasionach rzepaku, ziemniaki mają mniej skrobi i potasu, buraki natomiast – mniej sacharozy i dużo więcej związków melasotwórczych.
Podział nawozów azotowych
Nawozy azotowe możemy podzielić na formę azotu, która się w nich znajduje. Występują takie rodzaje jak:
- nawozy saletrzane – sprawdzają się przy nawożeniu pogłównym. Saletra może być łączona z bardzo różnymi składnikami mineralnymi; najczęściej spotyka się saletrę wapniową oraz potasową;
- nawozy amonowe – są zbudowane na bazie siarczanu amonu. Nawozy te wykazują działanie zakwaszające, co sprawia, że nadają się tylko do stosowania na glebach zasadowych albo neutralnych. Ze względu na łatwą rozpuszczalność, nawozy amonowe nadają się do dolistnego nawożenia;
- nawozy saletrzano-amonowe – czyli saletra amonowa. Ma lekko kwaśny odczyn, dlatego może wpływać na pH gleby. Charakteryzuje je łatwość zastosowania oraz rozpuszczalność w wodzie. Można wzmacniać nimi glebę przed siewem i sadzeniem;
- nawozy amidowe – zawiera ok. 48% azotu. Nie należy stosować go na glebach kwaśnych ani zasadowych, w szczególności mokrych i ciężkich. Ma bardzo silne działanie i może być stosowany dolistnie.
Kiedy i jak stosować nawozy azotowe?
Nawożenie azotem należy rozpocząć w określonym momencie. Najczęściej wskazywanym terminem jest początek marca – wcześniej prawo wskazuje, że nie powinno się tego robić. Grunty orne można nawozić do połowy października, w zależności od konkretnego rejonu do 15, 20, 25.10. Są oczywiście wyjątki, np.:
- nawożenie upraw zakładanych po późnych zbiorach;
- w przypadku wystąpienia niesprzyjających warunków pogodowych, które nie pozwalają na stosowanie nawozów;
- nawożenie upraw kontenerowych albo gleb odłogowych.
Należy pamiętać, że ważne jest dobranie odpowiedniej dawki azotu. Zależy ona od wielu czynników, np. stan gleby po zimie, rozmieszczenie i rozkrzewienie roślin itd. Konieczna jest zatem wcześniejsza, dokładna analiza gleby.
Nawóz azotowy – podsumowanie
Zastosowanie nawozów azotowych jest bardzo ważne w przypadku chęci zapewnienia ich prawidłowego i bujnego wzrostu. Stosuje się je zarówno na polach w gospodarstwach, jak i prywatnych ogrodach. Regularne i odpowiednie nawożenie skutkuje większymi i bardziej wartościowymi plonami, charakteryzującymi się dłuższym okresem wegetacyjnym. Jednocześnie warto pamiętać o zasadach stosowania azotu; jego zbyt duża ilość oraz nieodpowiedni okres nawożenia może bowiem zaszkodzić roślinom. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zatem poznać skład gleby oraz wybrać najodpowiedniejszy dla niej rodzaj nawozu!
