Co można kompostować?
Nie wszystkie odpady nadają się do kompostowania, dlatego przed kompostowaniem należy się upewnić, które materiały można bezpiecznie dodać do kompostu.
Odpady organiczne
Do kompostownika można wrzucać różnorodne odpady organiczne. Do najczęściej kompostowanych materiałów należą:
- odpady kuchenne – resztki owoców i warzyw, fusy z kawy, herbaty, skorupki jajek;
- odpady ogrodowe – trawa, liście, gałęzie (rozdrabniane), resztki roślin;
- materiały papierowe – nielakierowany papier, kartony, chusteczki papierowe.
Materiały niezalecane do kompostowania
Dlaczego nie wszystkie materiały można kompostować? Niektóre mogą bowiem negatywnie wpłynąć na proces rozkładu lub zanieczyścić kompost. Należy unikać wrzucania do kompostownika:
- mięsa i produktów mlecznych, które przyciągają szkodniki i emitują nieprzyjemne zapachy;
- chorych roślin, które mogą przenosić patogeny do gotowego kompostu;
- tworzyw sztucznych, metali oraz szkła.
Jak założyć kompostownik?
Zakładanie kompostownika to prosty proces, który można przeprowadzić zarówno w dużym ogrodzie, jak i na mniejszej przestrzeni. Aby efektywnie kompostować, należy wybrać odpowiednie miejsce oraz narzędzia.
Wybór odpowiedniego miejsca
Kompostowniki sprawdzają się najlepiej, kiedy są umieszczone w zacienionej, przewiewnej części ogrodu, gdzie kompost nie będzie narażony na nadmierne promieniowanie słoneczne ani bezpośrednio padający deszcz. Odpowiednim miejscem będzie obszar lekko zacieniony albo zadaszony, który zapewni odpowiednie warunki do rozkładu materiału organicznego.
Rodzaje kompostowników
Na rynku dostępne są różne rodzaje kompostowników, które można dostosować do osobistych potrzeb i warunków panujących w danej przestrzeni:
- kompostowniki otwarte – tradycyjne, drewniane lub metalowe pojemniki, które umożliwiają dostęp powietrza do kompostu;
- kompostowniki zamknięte – plastikowe lub metalowe pojemniki z pokrywą, które lepiej zabezpieczają kompost przed działaniem szkodników i nadmierną wilgocią;
- kompostowniki obrotowe – specjalne pojemniki na nóżkach, które można obracać, aby przyspieszyć proces kompostowania.
Proces kompostowania krok po kroku
Aby skutecznie korzystać z kompostownika, należy postępować zgodnie z kilkoma podstawowymi zasadami:
Warstwowa organizacja kompostu
Dobrym pomysłem jest układanie materiałów w kompostowniku warstwami. Podstawową zasadą jest naprzemienne układanie warstw odpadów bogatych w węgiel (tzw. brązowych) i azot (tzw. zielonych):
- warstwa brązowa – suche liście, gałęzie, karton czy siano to materiały bogate w węgiel, które pochłaniają nadmiar wilgoci i dbają o strukturę kompostu;
- warstwa zielona – odpady kuchenne, trawa, świeże rośliny to materiały bogate w azot, które przyspieszają rozkład odpadów.
Kompostując, należy zachować równowagę i nie przesadzać z grubością jednej z tych warstw, gdyż może to prowadzić do zaburzenia procesu kompostowania.
Napowietrzanie i wilgotność
Aby proces kompostowania mógł przebiegać prawidłowo, bardzo istotne jest dostarczanie powietrza do pryzmy kompostowej. Co kilka tygodni należy przerzucić kompost, tak, aby wszystkie warstwy mogły mieć dostęp do tlenu. Regularne napowietrzanie przyspiesza proces rozkładu.
Bardzo ważne jest także zachowanie odpowiedniego poziomu wilgoci. Kompost nie powinien być ani zbyt suchy, ani zbyt mokry. Optymalna wilgotność kompostu to stan podobny do wilgotnej gąbki. Jeśli kompost jest zbyt suchy, można go delikatnie zrosić wodą, natomiast do zbyt mokrego kompostu należy dostać trochę suchych materiałów, takich jak karton czy liście.
Jak długo trwa kompostowanie?
Proces kompostowania trwa od kilku miesięcy do roku, w zależności od warunków atmosferycznych, materiałów oraz intensywności mieszania kompostu. W ciepłych, wilgotnych warunkach oraz przy regularnym napowietrzaniu, kompost może być gotowy już po 3-6 miesiącach. Gotowy kompost ma ciemnobrązowy, ziemisty kolor, a jego zapach przypomina świeżą glebę. Całość powinna mieć jednolitą, sypką strukturę bez widocznych, nierozłożonych resztek.
Umiejętność kompostowania pozwala uzyskać nawóz o świetnej jakości, a jednocześnie ograniczyć ilość organicznych odpadów.
Materiał promocyjny
