Tabela – właściwości
zagadnienie | opis |
Jadalny czy nie? | Uważany za grzyb jadalny, ale tylko młode owocniki. Starsze mają zbyt łykowaty miąższ. |
Sezon | Od lipca do listopada. |
Występowanie | Występuje w lasach liściastych i iglastych, głównie pod bukami i jodłami. W Polsce jest dość pospolity. |
Wygląd | Kapelusz o średnicy 10-20 cm, zmienia kolor od białego do czarnego. Blaszki białe, potem czarne. Trzon biały, potem czarny. |
Rozmiar | Kapelusz 10-20 cm. Trzon 2-7 cm grubości 1-3 cm. |
Właściwości | Twardy, grubomięsisty. Miąższ po skaleczeniu czerwienieje, potem czernieje. |
Zastosowanie w kuchni | Tylko młode owocniki nadają się do spożycia. |
Wygląd i cechy charakterystyczne
Gołąbek czarniawy charakteryzuje się dużym, twardym i grubomięsistym owocnikiem. Kapelusz osiąga średnicę 10-20 cm. Początkowo ma kolor białawy, ale w trakcie rozwoju ciemnieje aż do koloru czarnego. Podobnie jest z blaszkami i trzonem, które również zmieniają kolor z białego na czarny.
Bardzo charakterystyczną cechą tego grzyba jest zmiana barwy miąższu po uszkodzeniu. Miąższ najpierw czerwienieje, a następnie czernieje. Ta nagła zmiana barwy po skaleczeniu może odstraszać potencjalnych grzybiarzy.
Zastosowanie w kuchni
Gołąbek czarniawy uznawany jest za grzyba jadalnego, jednak tylko młode okazy nadają się do spożycia. Starsze owocniki mają zbyt twardy i łykowaty miąższ. Dodatkowo grzyb ten często bywa robaczywy, co również ogranicza jego wartość kulinarną.
Ciekawostki
- Gołąbek czarniawy należy do grupy gołąbków, które natychmiast czernieją po uszkodzeniu.
- Ma wiele gatunków podobnych, m.in. gołąbek gęstoblaszkowy, gołąbek białoczarny czy gołąbek podpalany.
- Dawniej był uważany za odmianę gołąbka podpalanego.
- Rośnie w lasach w Ameryce Północnej, Europie, Azji i Australii.
Podsumowanie
Gołąbek czarniawy to interesujący gatunek grzybów z rodziny gołąbkowatych. Charakteryzuje się ciemnym zabarwieniem i zmianą koloru miąższu po uszkodzeniu. Ze względu na twarde i łykowate miąższ tylko młode okazy nadają się do zbioru. Grzyb ten rośnie w lasach na kilku kontynentach.
Fot. Główne: Jerzy Opioła via Wikipedia, CC BY-SA 4.0