Gołąbki grzyby (inaczej gołąbki) to potoczna nazwa grzybów z rodzaju gołąbek (Russula). Należą one do rodziny gołąbkowatych. Są to grzyby owocnikowe o mięsistych kapeluszach, tworzące symbiozę mikoryzową z drzewami.
Systematyka i nazewnictwo
Gołąbki zaliczane są do:
- rodziny gołąbkowatych (Russulaceae)
- rzędu gołąbkowców (Russulales)
- gromady podstawczaków (Agaricomycetes)
Nazwę polską gołąbek nadał już w XVIII wieku Krzysztof Kluk. Obecnie używa się też określeń „gołąbki” oraz „grzyby gołąbki”. Gołąbki mają wiele synonimów naukowych, m.in. Omphalomyces, Russulina, Bucholtzia. Łącznie opisano ok. 750 gatunków gołąbków, choć ich liczba stale się zmienia.
Charakterystyka owocników
Gołąbki to średniej wielkości grzyby o kapeluszach 3-20 cm. Mają różnokolorowe kapelusze, od białych po czerwone i fioletowe. Cechą charakterystyczną jest brak mleczka. Miąższ zbudowany jest z okrągłych komórek. Gołąbki mają blaszki, najczęściej białe lub kremowe. Trzony są cylindryczne lub beczułkowate. Zarodniki kuliste lub elipsoidalne.
Występowanie
Gołąbki występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy. Najwięcej gatunków występuje w strefie klimatu umiarkowanego półkuli północnej, szczególnie w Europie. Są to grzyby mykoryzowe, rosnące w symbiozie z drzewami, głównie liściastymi. Pojawiają się od lata do jesieni.
Zastosowanie
Gołąbki grzyby są w większości jadalne, choć występują gatunki niejadalne lub niesmaczne. Niektóre odmiany mają gorzki smak i mogą powodować zaburzenia trawienne. Gołąbki można bezpiecznie zbierać i spożywać po rozpoznaniu gatunku. Ich przydatność kulinarna zależy od smaku — gorzkie gołąbki są niejadalne. Najsmaczniejsze są młode okazy o łagodnym smaku.
Gołąbki grzyby to pospolite w naszych lasach grzyby z rodzaju gołąbek. Łatwo je rozpoznać po charakterystycznych owocnikach z blaszkowatym hymenoforem. Większość gatunków gołąbków jest smacznymi grzybami jadalnymi. Warto je poznawać i zbierać, aby cieszyć się ich smakiem.