Tabela – właściwości
| zagadnienie | opis |
| Jadalny czy nie? | Grzyb śmiertelnie trujący. Zawiera toksyczną orellaninę. |
| Sezon | Od sierpnia do października. |
| Występowanie | Pospolity w lasach liściastych i mieszanych w całej Polsce. |
| Wygląd | Kapelusz średnicy 4-7 cm, koloru cynamonowobrązowego. Trzon wysokości 5-10 cm. |
| Rozmiar | Kapelusz do 7 cm średnicy, trzon do 10 cm wysokości. |
| Właściwości | Zawiera toksyczną orellaninę uszkadzającą nerki. Nie rozpuszcza się w wodzie. |
| Zastosowanie w kuchni | Nie nadaje się do spożycia, grozi śmiercią. |
Występowanie zasłonaka rudego
Zasłonak rudy jest pospolitym grzybem występującym w lasach liściastych i mieszanych w całej Polsce. Rośnie od nizin po góry, szczególnie pod dębami, rzadziej pod bukami i brzozami. Owocniki pojawiają się od sierpnia do października. Mimo szerokiego zasięgu geograficznego w Polsce ma status grzyba potencjalnie zagrożonego z powodu niszczenia jego siedlisk leśnych. Podobny status ochrony posiada w wielu krajach Europy.
Toksyczność zasłonaka rudego
Zasłonak rudy zawiera śmiertelnie trującą orellaninę, która selektywnie uszkadza komórki nerek, powodując ich niewydolność. Jej działanie kumuluje się w organizmie. Objawy zatrucia pojawiają się po około 2 tygodniach od spożycia grzyba. Dawniej uważany był za grzyba jadalnego, pierwsze zatrucia śmiertelne miały miejsce w Polsce w latach 50. XX wieku. Nie ma swoistej odtrutki, leczenie polega na dializach. Śmiertelna dawka to ok. 100-200 gramów grzyba.
Ciekawostki o zasłonaku rudym
- Dawniej uważany był za grzyba jadalnego, stąd nazwa „orellano” – „małe uszko” we Włoszech.
- Toksyczność orellaniny odkryto dopiero w 1950 roku.
- Nie rozpuszcza się w wodzie, gotowanie nie zmniejsza toksyczności.
- W Polsce pierwsze zatrucia śmiertelne miały miejsce w latach 50. XX w.
- Nie ma swoistej odtrutki, leczenie polega jedynie na dializach.
Podsumowanie
Zasłonak rudy to pospolity w Polsce grzyb, który dawniej uważany był za jadalny. Jednak zawiera śmiertelnie trującą orellaninę, która powoduje niewydolność nerek. Jej działanie kumuluje się, objawy pojawiają się po ok. 2 tygodniach. Nie ma odtrutki, a leczenie polega na dializach. Mimo szerokiego występowania, ze względu na niszczenie jego siedlisk leśnych, ma status grzyba zagrożonego.
Fot. Główne: Andreas Kunze via Wikipedia, CC BY-SA 3.0
