Błyskoporek podkorowy rozwija się bardzo wolno. Tworzy charakterystyczne ciemnobrunatne narośla na pniach drzew, które z czasem doprowadzają do ich obumarcia. Jest on pasożytem powodującym białą zgniliznę drewna. Pomimo tego, że jest grzybem chorobotwórczym dla drzew, to od setek lat wykorzystywany jest w medycynie ludowej ze względu na swoje cenne właściwości lecznicze. Obecnie prowadzi się badania nad jego działaniem przeciwnowotworowym.
Tabela – właściwości
Zagadnienie | Opis |
Jadalny czy nie? | Niejadalny, ale wykorzystywany w ziołolecznictwie |
Sezon | Występuje przez cały rok |
Występowanie | Lasy liściaste w Europie i Ameryce Płn. |
Wygląd | Ciemnobrunatne narośla na pniach drzew |
Rozmiar | Narośla do 50 cm średnicy |
Właściwości | Lecznicze, przeciwnowotworowe |
Zastosowanie w kuchni | Brak, niejadalny |
Rozwój i cykl życiowy
Błyskoporek podkorowy rozwija się bardzo powoli, nawet kilkadziesiąt lat. Początkowo tworzy na pniu drzewa niewielką, białą grzybnię. Z upływem czasu rozrasta się, tworząc ciemnobrunatną, twardą narośl. Może ona osiągać nawet 50 cm średnicy. Zwieńczona jest szorstką, popękaną powierzchnią.
Narośle te powodują osłabienie i zamieranie drzewa. Gdy drzewo obumrze, błyskoporek wytwarza owocnik płciowy umożliwiający rozsiewanie zarodników. Rozwija się pod korą lub w drewnie, prowadząc do rozszczepienia pnia.
Zastosowanie
Mimo że jest grzybem chorobotwórczym, to od setek lat stosowany był w medycynie ludowej w Rosji i Chinach. Wywar z jego owocników stosowano na problemy żołądka, w celu wzmocnienia odporności i leczenia chorób nowotworowych.
Obecnie prowadzone są badania naukowe mające potwierdzić jego właściwości lecznicze. Wykazano m.in. działanie przeciwwirusowe w leczeniu HIV oraz działanie hamujące rozwój nowotworów. Ze względu na obiecujące wyniki badań, ekstrakty z tego grzyba są coraz częściej wykorzystywane w medycynie naturalnej.
Ciekawostki
- łyskoporek podkorowy potrafi żarzyć się przez kilka godzin, dzięki czemu w dawnych czasach służył ludziom do przenoszenia ognia.
- Najstarsze ślady użycia tego grzyba w medycynie pochodzą z XVI wieku, gdy w Rosji wyleczono nim księcia Włodzimierza.
- Ze względu na ciemny kolor nazywany był „czarną hubą”.
- W Polsce objęty jest częściową ochroną gatunkową.
Podsumowanie
Błyskoporek podkorowy to grzyb o niezwykłych właściwościach. Chociaż jest pasożytem drzew, to od setek lat znane są jego lecznicze zastosowania. Szczególnie obiecujące wydają się badania nad jego działaniem przeciwnowotworowym. Być może w przyszłości okaże się cennym surowcem farmaceutycznym. Jednak ze względu na powolny wzrost i ograniczone występowanie, konieczne jest objęcie go ochroną i kontrolowana eksploatacja.
Fot. Główne: Tad Montgomery & Associates via Wikipedia, CC BY-SA 3.0